ناگفته های سفر بارزانی به بغداد

رویداد۲۴- سفر دو روزه مسعود بارزانی رهبر حزب دمکرات کردستان عراق به بغداد بعد از پنج سال دوری از پایتخت عراق، به نظر می رسد در برگیرنده پرونده های غیر اعلام شده ای است که به تدریج صاحب نظران مطلع عراقی از آن پرده برمی دارند.

 'محمد الطایی' نماینده پارلمان عراق از فراکسیون 'المواطن' (شهروند) وابسته به مجلس اعلای اسلامی عراق در صفحه شخصی خود امروز اعلام کرد که مهمترین توافق اعلام نشده این سفر، موافقت با تشکیل دولت مستقل کردستان است.
الطائی که شبکه تلویزیونی 'الفیحاء' را دارد، افزود که این سفر همچنین در برگیرنده پیگیری تشکیل یک ائتلاف جدید سیاسی، بین حزب دمکرات کردستان عراق با برخی از جریان های سیاسی موجود در ائتلاف ملی شیعیان عراق بوده است.

وی اضافه کرد که این ائتلاف جدید سیاسی اعلام نشده، شامل حزب دمکرات کردستان عراق (مسعود بارزانی)، مجلس اعلای اسلامی (سید عمار حکیم)، حزب الدعوه (جناح طرفدار 'حیدر العبادی' نخست وزیر) و جریان صدر (مقتدا صدر) است.
وی گفته است که در دیدار بارزانی با نخست وزیر و سید عمار حکیم موضوع استقلال و تشکیل دولت کردستان به عنوان یک اصل پذیرفته شده منتها توافق شد که این موضوع بایستی در سایه ائتلاف های جدید سیاسی و منافع و شرایط جدید پیگیری شود.
یادآور می شود که الطائی گرچه در فراکسیون المواطن وابسته به مجلس اعلای اسلامی است اما جزو کادر سیاسی و عضو مجلس اعلا به شمار نمی رود و معمولا به عنوان یک چهره مستقل سیاسی در پارلمان و خارج از آن رفتار می کند.

همسو با این دیدگاه یکی از اعضای نزدیک به ائتلاف دولت قانون به رهبری 'نوری المالکی' دیدگاه های الطائی را مورد تایید قرار داده و گفته است که مسعود بارزانی در سفر به بغداد، بنای یک ائتلاف جدید سیاسی را با جریان هایی از داخل ائتلاف ملی گذاشته است.

'ایاد السماوی' در یادداشتی که در سایت خبری 'دولت قانون' ارگان خبری فراکسیون متعلق به نوری المالکی منتشر شده افزوده است که مسعود بارزانی با توجه به شرایط بغرنجی که در کردستان عراق در رقابت با اتحادیه میهنی وجنبش تغییر دارد، به منظور دستیابی به یک ائتلاف جدید سیاسی با جریان هایی در داخل ائتلاف ملی شیعیان، به بغداد آمد.

وی اضافه کرده است که مسعود بارزانی با توجه به نزدیک شدن اتحادیه میهنی وجنبش تغییر به دشمن او یعنی 'نوری المالکی' که در داخل پارلمان یک برنامه اصلاحی را دنبال می کند و اخیرا منجر به براندازی دایی او (هوشیار زیباری) از وزارت دارایی عراق شد، درصدد تشکیل ائتلاف جدید سیاسی با مجلس اعلا و صدری ها و حیدر العبادی نخست وزیر است.
همین باور را شبکه تلویزیونی 'العهد' وابسته به 'عصائب اهل الحق' به رهبری شیخ 'قیس الخزعلی'، دیشب جمعه در گزارشی مفصل از سفر بارزانی به بغداد مطرح کرد.
در گزارش این شبکه خبری آمده است که مسعود بارزانی در این سفر فقط با نخست وزیر، رییس جمهور، رییس ائتلاف ملی و تعدادی از اعضای دفتر سیاسی جریان صدر دیدار کرد اما دیدار با 'سلیم الجبوری' رییس پارلمان و 'نوری المالکی' رهبر ائتلاف دولت قانون را در برنگرفته است.

این درحالیست که 'صلاح الدین بهاء الدین' دبیر کل حزب اتحادیه اسلامی کردستان عراق که بارزانی را در این سفر همراهی می کرد، در بیانیه ای روز شنبه گفته است که بارزانی با 'ایاد علاوی' نخست وزیر سابق و 'صالح مطلک' معاون نخست وزیر سابق نیز دیدار کرده است.
از طرفی 'زمان پرس' یکی از سایت های خبری عراق نیز به نقل از یک منبع آگاه نزدیک به مذاکرات بارزانی در بغداد آورده است که سفر بارزانی در واقع اعلان تشکیل یک ائتلاف جدید سیاسی را به دنبال داشته است.
این منبع آگاه که نامش مطرح نشده، گفته است که ائتلاف جدید سیاسی در برگیرنده بارزانی، العبادی، سید عمار حکیم و صدری هاست و در مقابل ائتلاف المالکی، سلیم الجبوری و اتحادیه میهنی و جنبش تغییر ایجاد شده است.
با وجود این گزارش ها، در طول سفر بارزانی به بغداد و دیدار با دولتمردان و رهبران سیاسی عراقی، هیچ گونه اشاره ای نه به تشکیل دولت کردستان و نه تلاش برای ایجاد ائتلاف های جدید سیاسی شده است.
اما 'امین بکر' عضو فراکسیون کردها در پارلمان و 'مسعود عبدالخالق' تحلیل گر سیاسی کرد در گفت و گوهای جداگانه با خبرنگار ایرنا در اربیل، بر خلاف تصور کارشناسان در بغداد، گفتند که بارزانی در سفر به بغداد، عملا مسئله ایجاد دولت کردستان را منتفی کرد.

امین بکر گفته است: فشارهای مردمی و نیروهای سیاسی کرد سبب شد بار دیگر بارزانی به بغداد بازگردد بدون این که در خصوص رفراندوم و تشکیل دولت کردستان سخنی بگوید بلکه بالعکس متعهد به حفظ یکپارچگی خاک عراق شد.
وی با اشاره به اینکه فقط حزب بارزانی دنبال تشکیل دولت مستقل کردستان است افزود: سفر مسعود بارزانی این حقیقت را بر همه آشکار کرد که کردها قصد جدایی از عراق را ندارند چون به غیر از یک حزب مشخص هیچ گروه سیاسی کرد حاضر نبود در خصوص رفراندوم و تشکیل دولت کردستان سخنی بگوید.
اما مسعود عبدالخالق معتقد است که سفر بارزانی به بغداد تمام راه های منتهی به تشکیل دولت موسوم به کردها را عملا مسدود کرده و این موضوع دستکم برای 10 سال آینده مسکوت باقی خواهد ماند.

درهرحال طبق ادعای ایاد السماوی، سفر بارزانی فقط موضوعات علنی که به آنها اشاره شد ازجمله حل اختلافات بین بغداد و اربیل و جنگ موصل و صادرات نفت نبوده بلکه مذاکرات محرمانه ای هم در برداشته که بغداد واربیل نخواستند فعلا علنی شود.
حال این سوال مطرح است که تشکیل ائتلاف جدید سیاسی که این کارشناسان و رسانه های عراقی به آن اشاره کرده اند اگر صحت داشته باشد، به چه قیمتی خواهد بود آیا از هم پاشیدگی ائتلاف ملی را به دنبال خواهد داشت؟

آنچه مسلم است و سید عمار حکیم رهبر ائتلاف ملی بارها بر آن در طول روزهای گذشته تاکید کرده است، تقویت ائتلاف ملی، گسترش دامنه اعضای آن و در نهایت تبدیل کردن ائتلاف ملی به یک سازمان قانونی، سه اولویتی است که دنبال می کند و جذب جریان ها و نیروهای جدید به قیمت چشم پوشی از اعضای موسس و اثرگذار ائتلاف ملی نخواهد بود.
برخی معتقدند که آنچه به عنوان ائتلاف جدید سیاسی مطرح شده در حقیقت چیزی بیش از هماهنگی مواضع سیاسی در قبال منافع و چالش های مشترک نیست و ایده شکل گیری ائتلاف جدید سیاسی را بعید می دانند.