ترمزی که در مذاکرات وین کشیده شد
رویداد۲۴ خبرنامه «دیپلماتیک» لارا روزن روزنامه نگار آمریکایی نوشت: قدرتهای بین المللی منتظرند تا ایران در پی انتخابات ریاست جمهوری و پیش از شروع دور جدید مذاکرات احیای برجام در وین، رایزنیهای داخلی خود را انجام دهد.
انتظارات برای پیشرفت سریع در مذاکرات وین در مدت زمان باقی مانده تا شروع به کار ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور جدید ایران، کاهش یافته است، زیرا به نظر میرسد که ایران به دوره انتقال دولت رسیده و به دنبال ایجاد اجماع داخلی در مورد چگونگی پیش بردن این پرونده است.
بیشتر بخوانید: چرا مردادماه احتمالا آخرین فرصت برای احیای برجام است؟
در جریان سفر کوتاه وزیر امور خارجه هند به ایران در روز پنجشنبه و دیدار این دیپلمات ارشد هندی با رئیسی، رئیس جمهور منتخب ایران، علی باقری یا علی باقری کنی مشاور سیاست خارجی رئیسی، در کنار محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در حاشیه جلسه نشسته بود.
در دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ در زمانی که جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بود، باقری، معاون سیاست خارجی و امنیت بینالملل وی و همچنین مذاکره کننده هستهای ایران بود. رسانههای ایرانی حدس میزنند که ممکن است باقری همچنین ریاست تیم سیاست خارجی رئیسی در دوره انتقالی را به عهده دارد.
در همین حال، رئیسی دو نماینده را برای پیوستن به کمیته تطبیق برجام که وظیفه بررسی مذاکرات وین، ایجاد اجماع در مورد مراحل بعدی و تهیه توصیههایی برای اقدامات بعدی توسط شورای عالی امنیت ملی ایران را بر عهده دارد، فرستاد: باقری و علی حسینی تاش.
اسفندیار باتمانقلیچ کارشناس اقتصادی ایران میگوید: اگرچه ممکن است رایزنیهای دوره انتقالی روند از سرگیری مذاکرات وین را کند کرده باشد، اما بعید به نظر میرسد که تیم رئیسی تصمیم بگیرد مسیر خود را تغییر دهد و از مذاکرات احیای فاصله بگیرد.
باتمانقلیچ، یکی از اعضای مهمان در شورای روابط خارجی اروپا و بنیانگذار پایگاه تحلیلی بورس و بازار گفت: "آنها انگیزهای برای تغییر سیاست ندارند، زیرا در شرایط فعلی، تحت فشار حداکثری قرار دارند. انتخاب سیاست با ایران است. "
وی اضافه کرد که گرچه ممکن است این نگرانی وجود داشته باشد که "از نظر ایدئولوژیک، شاید وضعیت موجود برای برخی از اطرافیان رئیسی بهتر باشد، اما با این وجود، رها کردن مذاکرات پس از این تلاش عظیم برای احیای برجام، تصمیمی غیرمنتظره و نامحتمل است. "
باتمانقلیچ افزود: "هنوز جای وحشت و نگرانی نیست. من فکر میکنم احتمالاً دلیل اصلی تاخیر ایران در بازگشت به وین، تغییر کارکنان و مدیریت دوره انتقال است. "
هنری رُم تحلیلگر ارشد مسائل ایران در گروه اوراسیا، گفت: اگر توافق، قبل یا کمی بعد از روی کار آمدن رئیسی در ماه اوت منعقد شود، تفاوت زیادی نمیکند.
رم گفت: "تیم رئیسی از دور در این مذاکرات حاضر هستند و اینکه احیای برجام در زمان ریاست جمهوری روحانی، نهایی شود یا نه، عامل تعیین کننده بزرگی در موفقیت توافق نیست. " وی افزود: "من فکر میکنم بزرگترین محدودیت در اینجا سرعت نزدیک شدن به زمان گریز هستهای ایران و پیشرفتهای برنامه هستهای این کشور است. مراسم تحلیف چندان قابل توجه نیست. از نظر من ساعت هستهای مهمتر از ساعت انتقال سیاسی است.
وی افزود: من فکر میکنم روحانی و تیمش در طی مذاکرات وین به شدت محدود شده اند و این محدودیتها اکنون بیشتر نیز شده است "
رم افزود: "تصور من این است که هنوز همه طرفها به اندازه کافی شوق و علاقه دارند تا بتوانند دوباره وارد توافق شوند. فکر میکنم که این ممکن است. هیچ وقت قرار نبود که این روند سادهای باشد. بازگشت به توافق دشوارتر از آن است که به نظر میرسد. [با این وجود]، محرکهای اصلی که ایرانیان را به تصمیم گیری سوق میدهد هنوز بسیار قوی هستند. "
یک مقام ایرانی گفت که انتظار دارد مذاکرات وین از سر گرفته شود، اما او نمیداند چه زمانی.
این مقام ایرانی افزود: "من نمیدانم چه زمانی همه طرفها آماده هستند تا مذاکرات را از سر بگیرند، اما میدانم که همکاران من ... سخت در تلاشند تا گفتگوها را به پایان برسانند و در اسرع وقت به وین برگردند. "
وزارت امور خارجه آمریکا نیز اعلام کرده است که از سرگیری مذاکرات وین در انتظار تصمیم ایران است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در ۶ جولای گفت: " هیچ چیز در دنیای دیپلماسی قطعی نیست، اما من فکر میکنم ما انتظار داریم که هفتمین دوره مذاکرات برگزار شود ... و تیم ما مشتاقانه منتظر است تا در مرحله بعدی مذاکرات شرکت کند. "
روحانی، رئیس جمهور ایران، در جلسه هیئت دولت در این هفته، گفت این که این مذاکرات در وین به نتیجه برسد یا نه و اینکه چه مدت طول میکشد بیشتر به تصمیم ایران بستگی دارد.
روحانی در جلسه هیئت دولت گفت: "ما میتوانیم این هفته تصمیمی بگیریم و [تحریم ها]را پایان دهیم یا میتوانیم تصمیم بگیریم که ماهها ادامه پیدا کند. "
یک تحلیلگر ایرانی گفت: "ما میشنویم که روحانی میگوید، اساساً توافق در حال حاضر در دست ایران است. " وی افزود امیدوار است که طرفین پنجره ژوئیه برای پیشرفت در مذاکرات را از دست ندهند.
تریتا پارسی، کارشناس ایران در موسسه کوینسی، نیز گفت: "من فکر میکنم این [احیای برجام]اتفاق خواهد افتاد. زیرا هیچ یک از دو طرف پلن B خوبی ندارند. "