افزایش اجاره‌نشینی در ایران/ سیاست‌های دولت در کنترل بازار مسکن چقدر موفق بوده است؟
رویداد۲۴ تعیین سقف اجاره‌بها در کنار پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن در حالی متوقف شده که محدودیت‌های کرونایی نیز از میان رفته و مستاجران ناگزیر به جابه جایی هستند. مشاهدات میدانی از بازار مسکن نشان می‌دهد عملا بازار اجاره مسکن بدون هیچ سیاستی به استقبال تابستان آتشین می‌رود. حمید محمدی مشاور املاک به اقتصاد۲۴ گفته از ابتدای سال اجاره بها ۴۰ درصد افزایش یافته است؛ آپارتمان ۶۰ متری که پیش از عید با ۲۹۰ میلیون تومان برای رهن آماده بود در حال حاضر با قیمت ۴۱۰ میلیون تومان عرضه می‌شود؛ یعنی چیزی دو برابر.
این مشاور املاک در پاسخ به این سوال که دلیل گرانی زودهنگام اجاره بها در سال جاری چیست، گفت: اصلی‌ترین دلیل آن، به نتیجه نرسیدن مذاکرات و افزایش قیمت‌ها در بازار‌های دارایی همانند سکه و ارز است. مالیات بر خانه‌های خالی هرچند بر اجاره بها تاثیر می‌گذارد، اما این تاثیر چشمگیر نیست. از طرفی تقاضا برای اجاره زیاد است، ولی فایل در بازار نیست.
بیشتر بخوانید: امید برگشت قیمت در بازار مسکن داشته باشیم؟
وی یکی دیگر از دلایل افزایش اجاره‌بها را گرانی مصالح ساختمانی دانست و گفت: در تعطیلات عید، میلگرد کیلویی ۳ هزار تومان گران شد. همچنین برخی دیگر از مصالح ساختمانی گران شدند. افزایش قیمت مصالح ساختمانی ابتدا روی قیمت فروش و سپس روی اجاره‌بها تاثیر می‌گذارد.
منصور غیبی کارشناس بازار مسکن نیز گفته دو دلیل عمده موجب التهاب در بازار مسکن و افزایش اجاره بها شده است. یکی برداشته شدن محدودیت‌های کرونایی و متوقف شدن ابلاغ‌ها و دستورالعمل‌های دولتی در بخش اجاره‌نشینی است.
منصور غیبی دلیل دوم گرانی اجاره بها در اولین ماه بهار را این گونه تشریح کرد: اکثر مالکان برای اینکه بتوانند در این اوضاع و احوال، پاسخگوی نیاز‌های اقتصادی خانواده خود باشند، با متوقف شدن بخشنامه‌های کرونایی، مستاجران خود را بلند می‌کنند که بتوانند برای پوشش هزینه‌های خود واحدشان را به قیمت روز اجاره دهند. با افزایش قیمت مسکن، تعداد خانوار‌های بیشتری از بخش خرید مسکن جا می‌مانند و همین موضوع باعث افزایش اجاره‌نشینی در جامعه شده است.
غیبی با بیان اینکه تعداد مراجعات میدانی به بنگاه‌های مسکن و مشاوران املاک افزایش چشمگیری یافته است، گفت: همچنین دولت در تلاش برای طراحی و برنامه‌ریزی مسکن برای مردم کمتر برخوردار است و می‌خواهد مردم را امیدوار نگه دارد. اگر این شعار‌ها به موقع انجام می‌شد تا بار این تقاضا را کاهش می‌دادند، طبیعتا این حجم از تقاضای انباشته شده در بازار نداشتیم و مردم می‌توانستند به راحتی با قیمت مناسب از مسکن برخوردار شوند؛ بنابراین تقاضا در بازار انباشت شده، اجاره بها افزایش یافته و مردم تحت فشار قرار گرفته اند.
این کارشناس مسکن گفت: نتیجه‌ای که از این اتفاق می‌افتد، این است که قشر متوسط مجبور می‌شوند به مناطق پایین‌تر از نظر قیمت کوچ کنند و قشر‌های ساکن در پایین دست هم به حاشیه شهرها.
غیبی ادامه داد: این مساله باعث تغییرات اجتماعی و فرهنگی در همین حوزه می‌شود که تبعات فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی هم می‌تواند در پی داشته باشد؛ یعنی تبعات ناشی از عدم تعادل در این حوزه باعث نامتعادلی در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و تربیتی خواهد شد.
