تمکین به غدیر که حکم خدا و دستور رسول بود هم اجباری نبود چه برسد …

رویداد۲۴ پیام برازجانی در یادداشتی نوشت: در سیره رسول گرامی اکرم و اهل بیت، طمع برای قدرت امری مذموم است، در حالیکه باری تعالی پیامبران را با ماموریت ابلاغ فرامین الهی و متصل به وحی بعنوان حاکم و خلیفه منصوب می‌کرد، که با چند جستجوی ساده در اینترنت به راحتی بصورت متعدد آیات و روایات مستدل را خواهید یافت. بر همین رویه حضرت رسول هم در بازگشت از حجة الوداع در ۱۸ ذی‌الحجه سال دهم قمری در غدیر خم، امام علی (ع) را امام و خلیفه مسلمین بعد از خود معرفی کرد. اما همانطور که می‌دانید و قابل دسترس است، پس از وفات رسول گرامی اسلام و درست در زمان انجام مناسک دفن در سقیفه بنی ساعده پایبندترین صحابه رسول پس از علی (ع)، به این قول وفادار نمادند و خلیفه‌ای غیر حق برگزیدند.

امیرالمومنین فردی شجاع، جنگ‌آور، متکی به نفس، با ایمان راسخ به پیامبر عظیم الشان و حافظ قرآن و سیره نبی اکرم بود که جمیع این صفات، شخصیتی از ایشان ساخته که بعید بود در مقابل چنین انحرافی مماشات کند، پس چه شد که ایشان با شنیدن شرح ما وقع سقیفه هرچند معترض بود، ولی کار را به اختلاف نکشاندند. مگر در احکام اسلام و دستورات پیامبر اساسا امری واجب‌تر از زعامت امت در آن زمان بود، کما اینکه اهل مطالعه می‌دانند درست به همین دلیل، حتی در دین هم انحرافاتی ایجاد شده بود و علی (ع) به دلیل عصمت و علم متصل به ذات اقدس الهی پیش بینی این موارد را داشت، ولی در نهایت به آنچه پیش آمد تمکین کرد تاجایی که می‌فرماید «بایع الناس أبا بکر وأنا والله، أولی بالأمر وأحق به» مردم با ابوبکر بیعت کردند در حالی که به خدا قسم من از ابوبکر شایسته‌تر و سزاوارتر به خلافت بودم «فسمعت وأطعت؛ مخافة أن یرجع الناس کفّاراً، یضرب بعضهم رقاب بعض بالسیف» ولی با این همه شنیدم و اطاعت کردم از ترس اینکه مردم به طرف کفر برنگردند و همدیگر را گردن نزنند.

چه درسی از غدیر بالاتر اینکه اجرای فرامین الهی، حکومت مسلمین و هر آنچه از سیره نبی و اهل بیت ضرورت دارد، در مقابل اختلاف بین مردم قابل مراعا است.

در خطبه ۹۲ نهج البلاغه حضرت وقتی می‌بینند اصلا زمینه خلافت قابل تحمل برای مردم مهیا نیست در پاسخ بیعت عده‌ای می‌فرمایند؛ اِنْ تَرَکْتُمُونِی فَاَنَا کَاَحَدِکُمْ وَ لَعَلِّی اَسْمَعُکُمْ وَ اَطْوَعُکُمْ لِمَنْ وَلَّیْتُمُوهُ اَمْرَکُمْ وَ اَنَا لَکُمْ وَزِیراً خَیْرٌ لَکُمْ مِنِّی اَمِیراً. اگر مرا رها کنید من هم، چون یکی از شما هستم، شاید من شنواتر و مطیع‌تر از شما نسبت به رییس حکومت باشم، و در چنان حالی من وزیر و مشاورتان باشم، بهتر از آن است که امیر و رهبرتان گردم.

هرچند در پاسخ به این فرمایش علی (ع) از زبان حافظ می‌توان گفت:

فلک به مَردمِ نادان دهد زِمامِ مراد

تو اهل فضلی و دانش، همین گناهت بس.

ولی نه علی ضعیف بود برای احیاء دستور رسول و نه دستور رسول و حکم الهی از نظر او امری بی‌ارزش، ولی آنجا که دید و فهمید، اختلاف بین مردم به خیمه دین رسیده است، خلافت را در مقابل اتحاد و وفاق ذبح کرد. یعنی فَأَغْضَیْتُ عَلَى الْقَذَى وَ جَرِعْتُ رِیقِی عَلَى الشَّجَى وَ صَبَرْتُ مِنْ کَظْمِ الْغَیْظِ عَلَى أَمَرَّ مِنَ الْعَلْقَمِ وَ آلَمَ لِلْقَلْبِ مِنْ حَزِّ الشِّفَارِ. پس چشم خاشاک رفته را بر هم نهادم و با استخوان در گلو آب دهن فرو بردم، و براى فرو نشاندن خشم صبر کردم بچیزى که از حنظل (گیاهى است بسیار تلخ) تلخ‏تر و براى دل از کاردهاى بزرگ دردناکتر بود.

او صبر کرد تا روزی که امکان مهیا شد و یک حکومت تراز علوی با ویژگی‌هایی که شرح آن در نامه به مالک اشتر رفته است برای هدایت و زعامت امت برپا ساخت و، چون مطالب آن قابل دسترس است دیگر بیان نمی‌کنم.

با خود بیاندیشیم ما را چه شده است که می‌توانیم عناوین متعدد بیابیم که به اسم پاسداشت دین و دستور الهی و حفظ سیره رسول، سطح اختلاف و تنش و منازعات تعمیق می‌شود و می‌بینیم عده‌ای مسلمان‌تر از علی (ع) (بی توجه به تشدید اختلاف بین مردم) شده‌اند و در پاسخ انتقاد‌ها ناسزایی نیست که بار مردم نکرده باشند و آن‌ها را دزد و فاسد و حرام‌خوار و زمینه‌ساز نعوذبالله، ترویج حرامزادگی بنامند؟ کجای سیره امیرالمومنین دین و خلافت زوری و اجباری بود که آن‌ها دیدند و ما ندیدیم؟

عید سعید غدیر خم مبارک.