انواع اگزمای پوستی، علائم و روش‌ درمان

رویداد۲۴ اگزما یک بیماری التهابی پوست است. به طور کلی اگزما اشکال مختلفی دارد؛ اما علائم مشترک همه آن‌ها خشکی، پوسته‌پوسته شدن پوست، قرمزی و خارش است. در ادامه به بیان انواع اگزما و علائم و روش‌های درمان آن‌ها می‌پردازیم. 

درماتیت آتوپیک

درماتیت آتوپیک شایع‌ترین شکل اگزما است. این نوع از اگزما معمولاً در دوران کودکی آغاز می‌شود.

علائم و نشانه‌ها

درماتیت آتوپیک اغلب باعث ایجاد بثورات قرمز در چین‌های آرنج و زانو می‌شود؛ همچنین نوزادان اغلب دچار درماتیت آتوپیک در پوست سر و گونه‌ها می‌شوند.

درماتیت آتوپیک در میان افرادی که سابقه شخصی یا خانوادگی تب یونجه یا آسم دارند شایع است؛ زیرا این بیماری‌ها معمولاً باهم بروز می‌کنند. نواحی آسیب‌دیده پوست ممکن است تیره‌تر شوند و برجستگی‌های کوچکی ایجاد کنند که در صورت خراشیدگی و شکسته شدن پوست ممکن است عفونی شوند.

تشخیص، پیشگیری و درمان

درماتیت آتوپیک توسط متخصص پوست بر اساس سابقه خانوادگی و ظاهر فیزیکی پوست تشخیص داده می‌شود.

درماتیت آتوپیک قابل‌درمان نیست، اما درمان می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. این موارد شامل؛ مرطوب کردن پوست، مدیریت استرس و اجتناب از محرک‌هایی مانند تحریک‌کننده محصولات پوستی، لباس‌های تحریک‌کننده، دمای شدید و محصولات معطر است. درمان موضعی با استروئیدها، پماد کریزابورول و کرم پیمکرولیموس می‌تواند به کاهش درد، قرمزی و خارش کمک کند.

برای درماتیت آتوپیک که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهد، فتوتراپی یا داروهای بیولوژیک ممکن است توصیه شود. فتوتراپی شامل قراردادن دو تا سه هفته نواحی آسیب‌دیده در معرض اشعه ماورای بنفش برای بهبود پوست است.

درماتیت تماسی

درماتیت تماسی زمانی رخ می‌دهد که پوست با یک ماده تحریک‌کننده تماس پیدا کند. دو شکل درماتیت تماسی عبارت‌اند از: درماتیت تماسی تحریکی و درماتیت تماسی آلرژیک.

درماتیت تماسی تحریک‌کننده از قرارگرفتن مستقیم پوست در معرض یک ماده شیمیایی تحریک‌کننده ایجاد می‌شود. درماتیت تماسی آلرژیک زمانی اتفاق می‌افتد که بدن پاسخ سیستم ایمنی را آغاز کرده و در پاسخ به مواد خاصی که با پوست در تماس است، واکنش آلرژیک ایجاد می‌کند.

اوروشیول، ماده‌ای که به طور طبیعی در شیره و روغن گیاهان Rhus مانند پیچک سمی، بلوط سمی و سماق سمی یافت می‌شود، یکی از شایع‌ترین علل درماتیت تماسی است. باعث ایجاد رگه‌های قرمز با برجستگی‌های متورم می‌شود. سایر محرک‌های رایج عبارت‌اند از عطرها و فلزاتی مانند نیکل که در جواهرات و سگک کمربند یافت می‌شود.

علائم و نشانه‌ها

درماتیت تماسی تحریک‌کننده معمولاً باعث سوزش و درد در ناحیه در معرض آن می‌شود. خارش علامت اصلی درماتیت تماسی آلرژیک است. درماتیت تماسی تحریک‌کننده معمولاً باعث خشکی و ترک پوست می‌شود، درحالی‌که درماتیت تماسی آلرژیک می‌تواند تاول‌های پر از مایع ایجاد کند.

تشخیص، پیشگیری و درمان

درماتیت تماسی را می‌توان بر اساس ظاهر فیزیکی پوست و علائم گزارش شده توسط متخصص پوست تشخیص داد. بهترین راه برای جلوگیری از درماتیت تماسی تحریکی این است که:

• از قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی سنگین خودداری کنید.
• در صورت امکان از دستکش استفاده کنید.
• در صورت تماس پوست با مواد شیمیایی تحریک‌کننده، فوراً پوست خود را بشویید.
• برای تسکین علائم، کمپرس خنک و لوسیون کالامین را روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید.

درماتیت تماسی آلرژیک موضعی در یک ناحیه خاص را می‌توان با کرم‌های استروئیدی موضعی درمان کرد. اگر بیش از 20 درصد از پوست تحت‌تأثیر قرار گرفته باشد، داروهای استروئیدی خوراکی مانند پردنیزون اغلب موردنیاز است. آن‌ها می‌توانند درد و التهاب را در عرض 12 تا 24 ساعت کاهش دهند.

درماتیت دیسیدروتیک

درماتیت دیسیدروتیک نوعی اگزما است که باعث ایجاد تاول‌های کوچک پر از مایع روی دست‌ها و پاها می‌شود که باعث ترک خوردن و پوسته‌پوسته شدن پوست می‌شود.

این عارضه می‌تواند ناشی از علل مختلف، از جمله درماتیت آتوپیک، درماتیت تماسی آلرژیک، واکنش آلرژیک سیستمیک، عفونت قارچی، تعریق بیش از حد به نام هیپرهیدروزیس یا به‌عنوان یک عارضه جانبی درمان با ایمونوگلوبولین وریدی باشد.

علائم و نشانه‌ها

تاول‌های درماتیت دی‌سیدروتیک می‌توانند خارش یا دردناک باشند، اما معمولاً باگذشت زمان و با خشک‌شدن تاول‌ها و کنده شدن و افتادن پوست برطرف می‌شوند.

تشخیص، پیشگیری و درمان

درماتیت دیسیدروتیک را می‌توان توسط یک پزشک متخصص پوست بر اساس ظاهر فیزیکی پوست و علائم تشخیص داد. درماتیت دیسیدروتیک را می‌توان با اجتناب از قرارگرفتن در معرض محرک‌های شناخته شده و درمان با استروئیدهای موضعی یا خوراکی کنترل کرد.

نورودرماتیت

نورودرماتیت نوعی اگزما است که باعث ایجاد لکه‌های ضخیم، خشک و چرمی پوست می‌شود که باعث خارش می‌شود. این بیماری شبیه درماتیت آتوپیک است و اغلب در اثر استرس یا انواع دیگر اگزما ایجاد می‌شود.

علائم و نشانه‌ها

لکه‌های پوستی ناشی از نورودرماتیت می‌توانند در هرجایی از بدن ایجاد شوند، اما بیشتر در بازوها، پاها، شانه‌ها، آرنج‌ها، مچ پا، دست‌ها و مچ دست ایجاد می‌شوند.

گاهی اوقات صورت و ناحیه تناسلی شما نیز ممکن است تحت‌تأثیر قرار گیرد. خارش می‌تواند بیاید و برود، و می‌تواند در میزان شدت متفاوت باشد. نورودرماتیت همچنین می‌تواند باعث درد و ریزش مو در صورت آسیب‌دیدن پوست سر شود.

تشخیص، پیشگیری و درمان

درحالی‌که علت نورودرماتیت ناشناخته است، خارش اغلب در مواقع افزایش استرس، اضطراب یا افسردگی شروع می‌شود یا بدتر می‌شود. حتی زمانی که دوره‌های استرس متوقف می‌شود، خارش می‌تواند ادامه یابد.

مدیریت مؤثر استرس می‌تواند به پیشگیری و کاهش شدت علائم نورودرماتیت کمک کند. نورودرماتیت به‌ندرت بدون درمان بهبود می‌یابد و به درمان با استروئیدهای موضعی، آنتی‌هیستامین‌های خوراکی و محصولاتی مانند مرطوب‌کننده‌ها برای کاهش قرمزی، تورم، خارش، درد و خشکی پوست نیاز دارد.

بیشتر بخوانید: برای داشتن پوست سالم در سرما به این ۱۰ نکته توجه کنید

درماتیت عددی

درماتیت نومولار که اگزمای دیسکوئید نیز نامیده می‌شود، باعث ایجاد لکه‌های گرد سکه‌ای شکل و خارش‌دار در پوست می‌شود. این بیماری بیشتر در بازوها و پاها رخ می‌دهد، اما می‌تواند دست‌ها، پاها یا بدن را نیز درگیر کند. به دلیل ظاهر گرد، ممکن است با کرم حلقوی یا پسوریازیس اشتباه گرفته شود.

درحالی‌که علت درماتیت نومولار ناشناخته است، اغلب در افرادی با پوست خشک که در آن نفوذپذیری پوست در برابر آلرژن‌ها افزایش می‌یابد، رخ می‌دهد. درماتیت نومولار همچنین با درمان اینترفرون و ریباویرین برای درمان هپاتیت C و داروهای مهارکننده فاکتور نکروز تومور که برای درمان بیماری‌های خودایمنی استفاده می‌شود، مرتبط است.

علائم و نشانه‌ها

برجستگی‌های ریز و زخم‌های تاول مانند ممکن است پس از آسیب‌دیدگی پوست ظاهر شوند. برای مثال، خراشیدن پشت یک زانو می‌تواند باعث ایجاد برجستگی‌های اگزمای نومولار در پشت هر دوزانو شود.

اگر رنگ پوست تیره‌تری دارید، ممکن است لکه‌ها قهوه‌ای به نظر برسند. همچنین می‌توانند روشن‌تر از رنگ پوست طبیعی به نظر برسند. در پوست‌های روشن‌تر، لکه‌ها معمولاً صورتی یا قرمز هستند. صرف‌نظر از رنگ، این تکه‌های برجسته (و اغلب پوسته‌پوسته) می‌توانند هفته‌ها یا ماه‌ها باقی بمانند.

تشخیص، پیشگیری و درمان

درماتیت نومولار اغلب خودبه‌خود بهبود می‌یابد یا با درمان موضعی استروئیدی بهبود می‌یابد. ازآنجایی‌که می‌تواند با سایر اشکال اگزما همراه باشد، این شرایط باید ابتدا برای کمک به کاهش علائم درمان شوند.

درماتیت سبورئیک

درماتیت سبورئیک در اثر واکنش التهابی پوست در پاسخ به مخمر مالاسزیا ایجاد می‌شود. درماتیت سبورئیک بیشتر در آب‌وهوای سرد و خشک و در دوره‌های استرس رخ می‌دهد.

علائم و نشانه‌ها

درماتیت سبورئیک باعث ایجاد لکه‌های خارش‌دار و پوسته‌پوسته در مناطقی از پوست می‌شود که حاوی غدد چربی زیادی هستند. این نواحی شامل پوست سر، صورت، سینه، پشت، زیربغل و کشاله ران هستند.

تشخیص، پیشگیری و درمان

این بیماری معمولاً از طریق معاینه فیزیکی قابل تشخیص است. بااین‌حال، اگر وضعیت با درمان بهتر نشد، ممکن است متخصص پوست باید بیوپسی پوست را برای رد سایر بیماری‌ها انجام دهد.

درماتیت سبورئیک با داروهای ضدقارچ موضعی مانند کتوکونازول برای نواحی آسیب‌دیده صورت و بدن درمان می‌شود. برای شوره سر ناشی از درماتیت سبورئیک، شامپو شوره سر بدون نسخه حاوی سولفید سلنیوم و پیریتیون می‌تواند به‌حداقل‌رساندن پوسته‌پوسته شدن پوست سر کمک کند.

از شامپوی ضدقارچ حاوی کتوکونازول نیز می‌توان حداقل دو تا سه بار در هفته برای مدیریت طولانی‌مدت استفاده کرد. (تا زمانی که علائم فروکش کنند.)

درماتیت استاز

درماتیت استاز یک عارضه پوستی است که در درجه اول ساق پاهای بیماران 65 سال و بالاتر را درگیر می‌کند. درماتیت استاز عمدتاً ناشی از نارسایی مزمن وریدی و فشارخون وریدی است که منجر به گردش خون ضعیف و کاهش بازگشت خون از پاها به قلب می‌شود.

علائم و نشانه‌ها

ضایعات پوستی درماتیت استازی تمایل زیادی به خارش دارند که می‌تواند خطر عفونت‌های پوستی را به دلیل خاراندن مزمن افزایش دهد. لکه‌های تغییر رنگ درماتیت استازی اغلب روی رگ‌های واریسی (وریدهای بزرگ، پیچ‌خورده) رخ می‌دهد و درماتیت استازی به‌احتمال زیاد افرادی را که بی‌تحرک، اضافه‌وزن، نشستن یا ایستادن برای مدت طولانی، مشکلات قلبی یا لخته شدن خون دارند، تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

تشخیص، پیشگیری و درمان

یک متخصص پوست می‌تواند بر اساس ظاهر فیزیکی پوست و علائم گزارش شده، درماتیت استازی را تشخیص دهد. سونوگرافی داپلر از پاها نیز ممکن است برای بررسی گردش خون و بررسی لخته خون یا آسیب عروق خونی انجام شود.

برای جلوگیری از درماتیت استاز، باید از ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت خودداری کنید و به طور منظم در طول روز حرکت کنید تا گردش خون را بهبود بخشد. ورزش‌هایی مانند پمپ‌های مچ پا همچنین می‌توانند به بازگشت جریان خون از پاها به قلب برای بهبود گردش خون کمک کنند.

برای کاهش تورم پا، التهاب و خارش ناشی از درماتیت استاز، می‌توان از استروئیدهای موضعی روی پاها استفاده کرد. پوشیدن جوراب‌های تنگ نیز می‌تواند به بهبود گردش خون کمک کند.

خلاصه

انواع اگزما باعث خشکی، خارش و التهاب پوست می‌شود. درماتیت آتوپیک شایع‌ترین نوع اگزما است. معمولاً باعث ایجاد بثورات قرمز در چین‌های آرنج و زانو می‌شود. نوع دیگری از اگزما به نام درماتیت تماسی زمانی رخ می‌دهد که بدن با یک ماده حساسیت‌زا در تماس باشد. درماتیت دیسیدروتیک، نورودرماتیت، درماتیت نومولار، درماتیت سبورئیک و درماتیت استاز نیز از انواع اگزما هستند.