خروج غیررسمی شرکت ساینوپک از فاز دوم توسعه میدان یادآوران جنوبی

رویداد۲۴ درست چند روز پیش از سفر سید ابراهیم رئیسی به چین، یکی از مقامات رسمی شرکت ملی نفت اعلام کرد ادامه توسعه میدان نفتی یادآوران توسط شرکت های ایرانی اجرایی خواهد شد. این خبر به معنای پایان همکاری با چینی ها در این میدان بود که بازتاب گسترده ای داشت.

در مقابل، کرد زنگنه مدیر امور کسب و کار شرکت ملی نفت با رد این گزاره، نوشت همه چیز تقصیر دولت قبل است و در حال حاضر، مذاکرات برای انعقاد قرارداد فاز دوم این میدان ادامه دارد!

منابع آگاه، اما می‌گویند چینی‌ها ترجیح دادند قید سرمایه گذاری در ایران را بزنند که البته رویکردی همیشگی، برای بالا بردن قیمت خود برای حضور در ایران شمرده می‌شود.

احمد صرامی، رئیس کمیسیون بازرگانان اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، در این باره به تجارت‌نیوز گفت: ممکن است فشار‌های سیاسی بتواند برخی شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد، اما در زمینه انرژی به دلیل اینکه گلوگاه اقتصادی دارند اتفاق نمی‌افتد. حال آنکه تحریم‌ها در ایران قاعدتا خود یکی از موانع برای فعالیت چنین شرکت‌هایی به حساب می‌آید. سیاست چین به گونه‌ای است که تمام تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد نمی‌چیند. در همین زمینه پکن در حال افزایش همکاری‌های خود با کشور‌های عربی نظیر عربستان، عراق و کویت است. قطعاً در این تقسیم بندی سهم کمتری برای مشارک با ایران در نظر دارد. زیرا تحریم‌ها باعث شده امنیت سرمایه‌گذاری در کشور از بین برود.

بیشتر بخوانید: پول‌های نفتی کجا می‌روند؟

سیمون واتکینز هم در این باره به اویل پرایس گفته است: افزایش تولید از حوزه‌های نفتی بسیار غنیِ کارون غربی- مهم‌ترین آن‌ها آزادگان شمالی و جنوبی، یاران شمالی و جنوبی و یادآوران- به دست‌کم یک میلیون بشکه در روز، یکی از اولویت‌های اساسی راهبردی در اقتصاد ایران است. تحقق این افزایش تولید از حوزه‌های کارون غربی، بخشی کلیدی از تعهد چین در توافق همکاری‌های راهبردی ۲۵‌ساله با ایران بوده است. چین هم واقعا خواهان اجرای توسعه این میادین است، اما تلاش دارد به امتیازات بیشتری نسبت به آنچه در توافق ۲۵‌ساله آمده، دست یابد».

او معتقد است چینی‌ها به دو دلیل نه از این تعهدات به‌طور‌رسمی عقب می‌کشند و نه آن را به ثمر می‌رسانند؛ دلیل نخست این است که چین از سال ۲۰۱۸ تصمیم گرفته در زمینه‌هایی که ممکن است ایالات متحده آمریکا را تحریک کند، رویکرد محتاط‌تری داشته باشد، از جمله این زمینه‌ها، پروژه‌های سطح بالای توسعه نفت و گاز در ایران است.

دلیل دیگرش هم این است که چین می‌داند برای ایران گزینه‌های بین‌المللی بسیاری باقی نمانده است، بنابراین تلاش می‌کند تا جایی که می‌تواند شرایط قرارداد‌های کنونی و آتی برای توسعه میادین نفتی را به سود خود بهبود بخشد؛ چرا‌که بر پایه فرمول قیمت‌گذاری که در توافق با چین آمده، شرکت‌های چینی برای دریافت همه فراورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی که از این میادین به دست آید، اولویت دارند.

این فرمول قیمت‌گذاری به این شکل است که چین می‌تواند نفت ایران را دست‌کم با تخفیف تضمین‌شده ۱۲‌درصدی نسبت به میانگین شش‌ماهه بهای جهانی، به‌علاوه شش تا هشت درصد هم برای جبران ریسک‌ها خریداری کند یعنی سرجمع با ۲۰ درصد تخفیف به نسبت بهای جهانی، اما اکنون چینی‌ها خواهان فرمول قیمت‌گذاری تازه‌ای هستند که بر همه فروش‌های نفت ایران و فراورد‌های مرتبط با آن از حوزه‌هایی که قبلا دست‌اندرکار توسعه آن بوده‌اند یا هر پروژه توسعه تازه‌ای که به آن‌ها سپرده شود، اعمال شود.

این در حالی است که به گفته تحلیلگر اویل‌پرایس همین حالا هم چین، نفت ایران را ۱۰ درصد ارزان‌تر از نفت روسیه می‌خرد، آن‌هم در‌حالی‌که روسیه نفت خود را تا ۳۰ درصد ارزان‌تر از میانگین بهای جهانی می‌فروشد. به‌این‌ترتیب، میانگین تخفیفی که چینی‌ها از خرید نفت خام ایران می‌گیرند، در ۱۲ ماه گذشته به حدود ۴۴ درصد رسیده است.

منبع: میز نفت