دولت نهم و دهم چقدر از سهم بازار ایران را از دست داد؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد دولت نهم در
شرایطی در پاستور مستقر شد که تولید روزانه نفت ایران به چهار میلیون و 106
هزار بشکه نفت در روز می‌رسید و از این حجم تولید، ایران روزانه 2 میلیون و
691 هزار بشکه را در بازارهای جهانی عرضه می‌کرد.
با این حال در
سال‌های فعالیت دولت نهم و دهم رکود صادرات 2 میلیون 690 هزار بشکه ای هیچ
گاه نشکست و این دولت در سال‌های آتی همواره با کاهش حجم تولید و حجم
صادرات نفت روبرو بود.
کاهش تولید و صادرات نفت ایران در تمامی سال‌های
1385 تا 1392 ادامه داشت که این سال‌ها بهترین سال‌های قیمتی نفت تلقی
می‌شود رخ داد. این در حالی است که در این دوره زمانی اعتبار لازم برای
پرداختن به بخش نفت نیز وجود داشت و تا پیش از سال 1391 ایران درگیر
تحریم‌های نفتی نبود.
صادرات نفت ایران در سال سال 1385، اولین سال
حضور دولت احمدی نژاد با کاهشی 7.5 درصدی به 2 میلیون و 486 هزار بشکه در
روز رسید. در سال پس از آن هر چند صادرات نفت ایران افزایشی 1.5 درصدی را
تجربه کرد اما در محدوده 2 میلیون و 523 هزار بشکه ای متوقف شد و سال 1387
را ایران با صادرات دو میلیون و 309 هزار بشکه نفت به پایان برد. این روند
در سال‌های پس از آن با شدت بیشتری پیگری شد به طوری که دولت دهم کار خود
را با صادرات روزانه 2 میلیون و 24 هزار بشکه نفت پی گرفت.
کاهش قابل
توجه سهم ایران از بازارهای جهانی نفت در حالی رخ می‌داد که دیگر کشورها که
رقیب ایران تلقی می‌شدند با تمام توان در صدد افزایش زیرساخت‌ها و توان
صادراتی نفت خود بودند. این اتفاق در سال‌های بعد و در دوره تحریم ایران
سبب شد دیگر کشورها به سادگی قدرت جایگزینی نفت ایران را دارا باشند و فضا
برای خروج ایران از بازارهای نفت بیش از پیش مهیا شود. بررسی‌ها نشان
می‌دهد در دولت دهم و یازدهم، پیش از آغاز تحریم‌ها ایران نزدیک به 30 درصد
از بازارهای نفتی خود را از دست داده بود و تحریم‌های نفتی سال 1391 سبب
شد ایران تا پایان کار دولت دهم 37 درصد از بازارهای نفتی اش را از دست
بدهد.
ایران در سال 1392 روزانه یک میلیون و 685 هزار بشکه نفت در
بازارهای جهانی می‌فروخت که روند کاهشی صادرات نفت در اثر تحریم‌های نفتی
تا پایان سال 1393 تداوم داشت اما از ابتدای سال 1394 ایران برنامه ریزی
برای افزایش سهم بازارهای نفت خود را در دستور کار قرار داد.
ایران در حال حاضر روزانه در حدود 2 میلیون و 400 هزار بشکه نفت راهی بازارهای جهانی می‌کند.
به این ترتیب ایران در بهترین سال‌های کسب درآمدهای نفتی بخش نفت را بیش از پیش با کاهش تولید و صادرات همراه کرد.
جدول زیر وضعیت صادرات نفت ایران را در سال‌های پس از 1384 نشان می‌دهد:
