تغییرات جوی و شیوع بیماری‌های ویروسی/ افزایش مصرف آنتی بیوتیک‌ها

رویداد۲۴ با سرد شدن هوا و آغاز بارش برف و باران در اقصی نقاط کشور، قطعاً با افزایش موارد سرماخوردگی و البته؛ آنفلوانزا و دیگر بیماری‌های ویروسی مواجه خواهیم شد که می‌تواند زنگ خطری برای شیوع این قبیل بیماری‌ها در فصل زمستان باشد.

محققان معتقدند که سرد شدن بدن باعث می‌شود رگ‌های خونی موجود در بینی منقبض شوند و این اتفاق، رسیدن خون گرم تأمین‌کننده گلبول‌های سفید را که با عفونت مبارزه می‌کنند، قطع می‌کند.

بسیاری از مردم حامل میکروب‌های سرماخوردگی هستند، اما سرد شدن بدن می‌تواند دفاع در مقابل اثرات قرارگیری در معرض میکروب را دشوارتر کند، بنابراین به مقدار معمول لباس بپوشید، خود را خشک نگه دارید و سایر توصیه‌های افراطی را کنار بگذارید.

افشین منیری متخصص بیماری‌های عفونی، با اشاره به اینکه افراد صد درصد سالم هم تسلیم ویروس‌های سرماخوردگی می‌شوند، گفت: در یک پژوهش انجام شده، حدود ۹۵ درصد از داوطلبانی که ویروس سرماخوردگی وارد بینی آنها شد، به ویروس آلوده شدند. با این حال، تمام کسانی که به یک ویروس سرماخوردگی آلوده می‌شوند، در عمل سرما نمی‌خورند و فقط حدود ۷۵ درصد از داوطلبانی که آلوده شدند، علامت‌های سرماخوردگی را نشان دادند.

وی با عنوان این مطلب که ویروس‌های سرماخوردگی از طریق هوا پخش می‌شوند به ویژه هنگامی که بیمار سرفه یا عطسه می‌کند، گفت: اما این تنها یکی از راه‌هایی است که ویروس، قربانی بعدی خود را از طریق آن پیدا می‌کند.

منیری ادامه داد: ویروس‌ها می‌توانند در دستان شما باشند، اگر شما چیزی را که ویروس روی آن است، مانند تلفن، اسباب‌بازی یا دست دوستتان لمس کنید، ویروس‌هایی که به دست شما می‌چسبند به راحتی می‌تواند از راه‌هایی وارد بدن شوند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به باور غلطی که برای کاهش علائم سرماخوردگی بین بسیاری از بزرگسالان رایج است، اشاره کرد و افزود: بسیاری بر این باورند که داروهای بدون نسخه برای کاهش احتقان بینی، آبریزش بینی و سرفه خصوصاً برای کودکان زیر ۶ سال مؤثر است و عوارض جانبی مضری هم ندارد. اگر فرزند شما زیر ۶ سال است، می‌توانید علامت‌های بیماری مثل تب را با استامینوفن اطفال و درمان‌های خانگی ایمن تسکین دهید ولی تجویز داروهای ضداحتقان فقط بر عهده پزشک است.

بیشتربخوانید: ۱۰ نشانه عفونت ویروسی که باید جدی بگیرید

اولین مسئله در بروز مقاومت میکروبی، تجویز و مصرف غیرمنطقی آنتی‌بیوتیک‌ها است. اگر آنتی‌بیوتیک در مدت زمان کافی و در دوره تعیین شده آن استفاده نشود میکروب به طور کامل از بین نمی‌رود و این مسئله می‌تواند عاملی برای بروز مقاومت در میکروب نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها شود.

ایرج خسرونیا رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، با عنوان این مطلب که در فصل پاییز شاهد افزایش بیماری‌های ویروسی هستیم، گفت: در فصل شیوع بیماری‌های ویروسی هستیم که با یکدیگر مختلط شده و تشخیص بیماری را سخت کرده است.

وی با عنوان این مطلب که ابتلاء به بیماری‌های ویروسی در همه سنین اتفاق می‌افتد، افزود: افرادی که سیستم دفاعی بدن آنها ضعیف‌تر است، بیشتر مبتلا می‌شوند و آنهایی که مقاومت بدنی بالاتری دارند، خیلی ضعیف این بیماری‌ها را می‌گیرند.

رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، در عین حال به تجویزهای دارویی برای بیماری‌های ویروسی اشاره کرد و گفت: هیچ کدام از بیماری‌های ویروسی، نیاز به تجویز آنتی بیوتیک ندارند و بیمار باید با استراحت و مصرف مایعات و غذای مقوی، دوره بیماری را پشت سر بگذارد.

وی با اشاره به آمار بالای مصرف آنتی بیوتیک‌ها و مسکن‌ها در ایران، افزود: خیلی از مردم، مستقیماً به داروخانه می‌روند و درخواست آنتی بیوتیک می‌کنند.

خسرونیا ادامه داد: مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها به کبد و کلیه‌ها آسیب می‌زند و مقاومت بدن را در مقابل داروها کاهش می‌دهد. از همین رو، لازم است تدابیری اتخاذ شود تا داروخانه‌ها از عرضه آنتی بیوتیک بدون نسخه پزشک منع شوند.

از میان آنتی بیوتیک های مصرفی در کشور، آموکسی سیلین، آزیترومایسین و سفیکسیم به ترتیب سه آنتی بیوتیک پر فروش هستند.

بر اساس بررسی‌های سازمان غذا و دارو، میزان مصرف سالیانه ۶۰ آنتی بیوتیک در ایران ۲.۸ برابر بیشتر از میانگین مصرف سالیانه این آنتی بیوتیک ها در کشورهای دیگر است.

استفاده غیرمنطقی از آنتی بیوتیک ها برای بیماری‌های ویروسی نظیر کووید ۱۹، آنفلوانزا و سرماخوردگی، منجر به بروز افزایش مقاومت میکروبی می‌شود.

در بیماری ویروسی صرفاً زمانی مجاز به تجویز آنتی بیوتیک در فرد مبتلا هستیم که بیمار همزمان دچار عفونت باکتریایی نیز شده باشد.