نارسیست کیست؟
رویداد۲۴ مهسا زرگری: نارسیسم، یکی از انواع اختلالات شخصیت است که در آن افراد دچار احساس خودبزرگ بینی، نیاز شدید به توجه و تحسین، روابط دو قطبی و عدم همدلی با دیگران هستند. با وجود این نقاب امنیتی، این افراد دارای عزت نفس شکننده ای هستند که در برابر کوچکترین انتقاد آسیب پذیر می باشند.
فرد نارسیسم در واقع به تشخیص نظرات و نیازهای دیگران نیست و مشکلات دیگران را نادیده میگیرد. طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی معیارهای لازم برای اینکه ثابت شود شخصی از مشکل نارسیسم رنج میبرد را فهرست کرده است، درصورتی که یک فرد ۵ مورد از نشانه های زیر را داشته باشد؛ از نظر بالینی " خودشیفته " محسوب خواهد شد.
علائم خودشیفتگی یا نارسیسم چیست؟
علائم و شدت این اختلال در افراد مختلف متفاوت است. افراد مبتلا ممکن است:
احساس بزرگی و اهمیت بیش از حد از خود داشته، زورگو و متکبر باشند.
به خیالات موفقیت نامحدود، قدرت، درخشش، زیبایی یا عشق ایده آل جذب شوند و خود را منحصر به فرد بدانند.
نیاز به تحسین مداوم و بیش از حد داشته باشند (که نشان دهنده اعتماد به نفس پایین و نگرانی زیاد برای دید دیگران است).
بیشتر بخوانید: چگونه به فرزندان والدین نارسیست کمک کنیم؟
انتظار داشته باشند که برتری آنها حتی بدون دستاوردهایی که آن را توجیه کند، به رسمیت شناخته شود.
احساس اغراق آمیز و ناعادلانه ای نسبت به حقوق خود داشته باشند.
در روابط بین فردی استثمارگر باشند و از دیگران برای پیشبرد اهداف خود سوء استفاده کنند.
فاقد همدلی بوده و تمایلی به درک نیازها و احساسات دیگران نداشته باشند.
مرتباً به دیگران حسادت کرده یا معتقد باشند که دیگران به آنها حسادت می کنند.
نارسیسم چیست؟
ممکن است شما فردی که در رسانههای اجتماعی بیش از حد از عکسهای سلفی خودش را به اشتراک میگذارد یا در اولین قرار ملاقات دائماً در مورد خودش صحبت می کند را به عنوان یک خودشیفته خطاب کنید. اما یک نارسیست یا خودشیفته واقعی کسی است که از اختلال شخصیت خودشیفته NPD) ) رنج میبرد. افرادی که NPD دارند معتقدند که در مقایسه با دیگران برتر و منحصر به فرد هستن و انتظار دارن که به عنوان چنین افراد مهمی شناخته شوند و رفتار دیگران با آنها خاص و محترمانه باشد.
احساس خودمهم پنداری شدید
گذراندن بیشتر اوقات در رویاهای موفقیت نامحدود، قدرت، درخشش، زیبایی یا عشق ایدهآل
باور به اینکه فرد خاص و منحصر به فرد است و فقط با افراد یا نهادهای خاص با موقعیت بالا میتواند ارتباط برقرار کند
نیاز شدید به تحسین
احساس حق طلبی
رفتار استثمارگرانه در روابط بین فردی
فقدان همدلی
حسادت نسبت به دیگران یا اعتقاد به اینکه دیگران به آنها حسادت میکنند
نشان دادن رفتارها یا نگرشهای متکبرانه
به طور خلاصه، افرادی که از اختلال شخصیت خودشیفتگی رنج میبرند، به حدی خودخواه هستند که حاضر هستند دیگران در زندگی خود را از دست بدهند و در درک احساسات دیگران ناتوان هستند.
مانند بسیاری از اختلالات سلامت روانی یا شخصیتی، اختلال نارسیستی شخصیت (NPD) نیز دارای درجات مختلفی از شدت بیماری است. به عنوان یک ویژگی شخصیتی، خودشیفتگی میتواند آشکار، پنهان، آنتاگونیستی، جمعی یا بدخیم باشد. زمانی که به خودشیفتگی به عنوان یک ویژگی از نظر تأثیر آن بر زندگی روزمره و توانایی ایجاد روابط نگاه میکنیم، دو نوع نارسیسم وجود دارد:
تطبیقی (مفید)
ناسازگار (غیرمفید)
برخی تحقیقات نشان میدهند که اگر خودشیفتگی را در طیفی از صفات خودشیفتگی از کمتر تا شدیدتر در نظر بگیریم، میتواند معیار دقیقتری برای طبقهبندی نارسیسم باشد.
خودشیفتگی تطبیقی در واقع به جنبههایی از خودشیفتگی اشاره دارد که میتواند مفید باشد، مانند اعتماد به نفس بالا، اتکا به خود و توانایی برای تجلیل از خود. در مقابل، خودشیفتگی ناسازگار با ویژگیهایی مرتبط است که به شما کمک نمیکند و میتواند بر نحوه ارتباط شما با خود و دیگران تأثیر منفی بگذارد، مانند استحقاق، پرخاشگری و تمایل به سوءاستفاده از دیگران. این میتواند با علائم اختلال شخصیت خودشیفته همراه باشد.
زمانی که اکثر مردم در مورد خودشیفتگی صحبت میکنند، معمولاً به انواع خودشیفتگیهایی که در گروه خودشیفتگی ناسازگار قرار میگیرند اشاره میکنند. محققان و کارشناسان معمولاً در مورد پنج نوع نارسیسم تحقیقات انجام میدهند:
خودشیفتگی آشکار
خودشیفتگی پنهان
خودشیفتگی آنتاگونیستی
خودشیفتگی جمعی
خودشیفتگی بدخیم
عوامل ایجاد کننده نارسیسم
کودکان در دوران رشد خود به توجه و مراقبت والدین نیاز دارند. محققان معتقدند که رفتار والدین در این مرحله مهم زندگی کودک، نقش بسزایی در شکل گیری اختلال نارسیسیسم دارد.
برخی از این رفتارهای والدین عبارتند از:
لوس بار آوردن کودک
سوءاستفاده عاطفی (توهین) در دوران کودکی
توجه بیش از حد به ظاهر و جذابیت کودک
اعطای اهمیت افراطی به کودک
طرد کردن و بی توجهی نسبت به کودک
تحقیر، توهین و تمسخر کودک توسط والدین
در نتیجه چنین رفتارهایی، کودکی که مایل به دریافت توجه است، با بی مهری مواجه می شود. این امر در بزرگسالی منجر به گرایش فرد به خویشتن و کاهش ارتباط با دیگران می شود. او ناامید و شیفته خود می گردد. اکثر افراد دچار نارسیسیسم، والدینی سرد و بی تفاوت داشته اند. در این موارد، کودک احساس ناامنی می کند و این ناامنی به صورت خودبزرگ بینی در بزرگسالی بروز می یابد.
همچنین والدینی که بیشتر به دنبال ارضای خواسته های خود هستند، فرزندان خود را نیز به چنین الگویی عادت می دهند.
با یک خودشیفته چگونه رفتار کنیم؟
اگر با یک فرد مبتلا به اختلال نارسیسم ارتباط دارید یا با او زندگی میکنید، بهتر است نکات زیر را به یاد داشته باشید:
سعی کنید بیشتر در مورد این اختلال مطالعه کنید. این میتواند به شما کمک کند تا نقاط قوت و ضعف فرد خودشیفته را درک کنید و یاد بگیرید که چگونه آنها را بهتر مدیریت کنید.
مرزهای مشخصی برای خودتان ایجاد کنید، حتی اگر طرف مقابل شما ناراحت شود.
وقتی چیزی از یک فرد نارسیسم میخواهید، واضح و شفاف حرف بزنید.
سعی کنید نظرات خود را با دقت و به روشهای مثبت بیان کنید، زیرا خودشیفتهها از انتقاد خوششان نمیآید.
خونسردی خود را به ویژه در مواقع دعوا و مشاجره حفظ کنید.
حتما یک گروه پشتیبانی متشکل از خانواده یا دوستانتان داشته باشید تا در مواقع نیاز به آنها مراجعه کنید، زیرا زندگی با یک خودشیفته ممکن است منجر به احساس ناامنی، سردرگمی و شک به خود شود.
از مشاور یا روانشناس کمک بگیرید. یک مشاور میتواند راههایی را به شما نشان دهد تا به حل مشکلاتتان با فرد خودشیفته نزدیک شوید.
انتظار ارتباطات عمیق و معنادار با فرد خودشیفته نداشته باشید، زیرا خودشیفتهها همدلی بسیار کمی دارند.