صنعت قطعه سازی در آستانه ورشکستگی
رویداد۲۴ صنعت خودرو و قطعه سازی ماه‌ها است که وضعیت مطلوبی ندارند و بار‌ها بر این موضوع از زبان مسوولین و نمایندگان مختلف شنیده شده که باید از این دو صنعت حمایت کرد چراکه در شرایط حساس کنونی نباید این صنعت بیش از این دچار چالش شود. از سویی عنوان می‌شود که دولت باید با حاشیه سازان در صنعت خودرو و قطعه سازی کشور برخورد کند و مانع از ایجاد مشکلات جدید در این صنایع شود.
اما آنچه امروز شاهد آن هستیم این است که تنها این نکات به زبان می‌آید و به عمل هیچ کاری صورت نمی‌گیرد و یا اگر انجام می‌شود، چون مسکن و مرهمی مقطعی بر درد تولیدکنندگان داخلی گذاشته می‌شود.
صنعت قطعه سازی این روز‌ها به نظر مهجورتر از صنعت خودرو پیش می‌رود و به گفته فعالین حوزه کم کم نفس‌های این صنعت رو به شماره افتاده است.
آرش محبی نژاد دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازان کشور نیز با تاکید چندباره چند روز پیش عنوان کرده است اکنون مشکل اصلی قطعه سازان ترخیص قطعات از گمرک نیست، بلکه کمبود نقدینگی، ابهام در قیمت فروش قطعات، تاخیر در تامین مواد اولیه و افت شمارگان تولید (تیراژ) است.
او همچنین بیان کرده است در صنعت خودروسازی و به تبع آن قطعه سازی سیاستگذاری متمرکزی و صدای واحدی وجود ندارد و فعالان این صنعت منتظر اقدام عملی مسئولان هستند.
از سویی روح الله بابایی صالح نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی با اشاره به این موضوع که نباید بر سر شرکت‌های تولید قطعه سنگ اندازی شود تصریح کرده است انحصار در صنعت خودرو و تامین قطعه علاوه بر نابودی صنعت قطعه سازی و خودروسازی موجب به وجود آمدن معضلات اجتماعی ناشی از بیکاری جوانان و تعدیل نیروی این شرکت بزرگ کشور که نقش بسزایی در اشتغالزایی و رونق اقتصاد دارد، می‌شود.
در همین رابطه بهرام شهریاری کارشناس صنعت خودرو و قطعه سازی می‌گوید: «صنعت خودرو و قطعه سازی با چند مشکل عمده رو به رو است.
یکی از مشکلات این است که تعدد منابع زیاد است و این سبب می‌شود که همه آن‌ها زیر تیراژ واقعی خود تولید کنند. نکته دوم آن است که تعداد زیادی قطعه ساز نما وارد این مجموعه شده است که بیشتر آن‌ها تجار هستند و بیشتر از تولید در معامله قطعات حضور دارند و متاسفانه روز به روز هم بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود تا جایی که در نمایشگاه صنعت قطعه سازی که حضور پیدا می‌کنید تعداد زیادی تاجر و تعداد کمی تولید کننده می‌بینید.»
او ادامه می‌دهد: «مشکل دیگری که وجود دارد فساد است. فساد عجیبی در این صنعت و شرکت‌هایی که طرف قرارداد آن‌ها هستند ایجاد شده است. نکته مهم دیگری هم که وجود دارد این است که برخی از قطعه سازان بزرگ با افتخار می‌گویند که ما سیاست تعیین می‌کنیم و کارشناس عوض می‌کنیم و ... و به راحتی به شکلی در حال راندن اسب خودشان هستند و حرف خود را در این صنعت به کرسی می‌نشانند.
آن‌ها به بسیاری از قطعه سازان اجازه ورود نمی‌دهند و خیلی از قطعه سازان را از میدان خارج کرده اند و یا وارد قطعات دیگری شده اند و قطعات آن‌ها را هم از آن خود کردند، این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که در آن مقطع قطعه را از خارج کشور وارد می‌کردند. قطعا اخباری از این دست مشکلات را شنیده اید و بخش دیگری نیز پنهان باقی مانده است که امیدواریم روزی آشکار شود»
شهریاری در مورد مشکلات قطعه سازان نیز تصریح می‌کند: «مشکلات قطعه سازان چند وجهی است، نبود گردش نقدینگی در بنگاه‌های اقتصادی ازیک سو و فشار سنگینی که از طرف بازار پولی بانکی به آن‌ها می‌آیداز سوی دیگر آن‌ها را مجبور می‌کند که از بازار و سیستم بانکی با نرخ بهره بالا نیاز خود را تامین کنند.
در عین حال با وجود تاخیر در دریافت هایشان که به حدود شش الی هشت ماه هم می‌رسد و جریمه‌ای هم برای آن دریافت نمی‌کنند و چیز اضافه‌ای نمی‌گیرند، اما وقتی به بانک‌ها بدهکار می‌شوند جریمه می‌شوند و جریمه با تاخیر باید پرداخت کنند و در نتیجه سود اندکی که هم دارند به ضرر تبدیل می‌شود.»
او می‌افزاید: «تیراژ پایین رنج بیشتری را به قطعه سازان تحمیل کرده است چرا که نمی‌توانند اقتصادی تولید کنند در نتیجه هزینه‌های سربارشان در تعداد کمتری تقسیم شود و در واقع قیمت تمام شده شان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و همچنین بر کیفیت نیز اثر گذار است.»
این کارشناس ادامه می‌دهد: «اگر بخواهیم در یک کلام وضعیت قطعه سازی کشور را توصیف کنم باید بگویم این صنعت ورشکسته است. عامل این ورشکستگی به هیچ عنوان خود قطعه سازان نیستند، عامل آن بیرونی است و به سیاست‌های غلط دولت بر می‌گردد. زیرا دولت در توسعه صنعت خودرو و هر صنعت دیگری برنامه ریزی مشخص و مدونی ندارد.
سیستم مدیریت خودروسازی‌های ما دست مدیران دولتی است و آن‌ها فقط به فکر صندلی شان هستند و بحث‌های کیفی و یا بحث‌هایی همانند بازار برای آن‌ها اهمیت ندارد، چون دو بخش خصوصی و دولتی به هم خورده اند بخش دولتی بخش خصوصی را زیر پای خود له کرده است و قطعه سازان امروز زیر پای خودروسازان له شده اند.»
اگرچه وزیر سابق صنعت و وزیر تازه نفس این وزارت خانه بار‌ها جلسات خودرویی برای بررسی مشکلات این صنعت برقرار کرده اند، اما تا به امروز چاره‌ای برای حل مشکلات قطعه سازان و خودروسازان اندیشیده نشده است.
دیشب نیز دوباره رضا رحمانی زیر صمت با قطعه سازان و خودروسازان برای بررسی افزایش قیمت خودرو‌های پر تیراژ برگزار کرده است؛ که از نتایج این جلسات اخیر وزیر در حوزه صنعت خوردو یک منیع معتبر از افزایش ۳۰ درصدی قیمت خودرو‌های پر تیراژ و اعلام آن در هفته جاری خبر داده است، فعالان حوزه قطعه سازی امیدوارند با افزایش قیمت‌ها بخش نقدینگی آن‌ها حل شود تا از ورشکستگی نجات یابند.
