آینهورن و نفیو بررسی کردند
آیا توافق هستهای با ایران مقدمه تکثیر تسلیحات هستهای در خاورمیانه است
آیا توافق هستهای ایران که تابستان گذشته به امضا رسید مقدمه گسترش تسلیحات هستهای در خاورمیانه است؟ این سوالی است که رابرت آینهورن و ریچارد نفیو، دو کارشناس موسسه بروکینگز واشنگتن، در گزارش تازه خود به آن پاسخ دادهاند.
رویداد۲۴- آیا توافق هستهای ایران که تابستان گذشته به امضا رسید مقدمه گسترش تسلیحات هستهای در خاورمیانه است؟ این سوالی است که رابرت آینهورن و ریچارد نفیو، دو کارشناس موسسه بروکینگز واشنگتن، در گزارش تازه خود به آن پاسخ دادهاند.
به گزارش رویداد۲۴ به نقل از اندیشکده بروکینگز، آینهورن و نفیو در گزارش خود اینطور استدلال کردند که هیچیک از «مظنونین احتمالی» خاورمیانه تمایل و توانایی دستیابی به تسلیحات هستهای در «آینده قابل پیشبینی» را ندارند. آنها همچنین سیاستهایی را به آمریکا و سایر دولتهای گروه 1+5 پیشنهاد کردهاند.
آینهورن به ظرفیتها و تواناییهای مصر، عربستان، ترکیه و امارات متحده عربی پرداخته و گفته است، گرچه ابوظبی و ریاض هر دو، هم ایران را خطر نظامی مستقیم میدانند و هم نگران تعهد آمریکا به منطقه هستند و هم منابع مالی کافی دارند، درعینحال متوجه هستند که چارهای بهجز «اتکا به آمریکا برای امنیت خود ندارند» و درنتیجه حاضر نیستند این رابطه را با دنبال کردن برنامههایی به جهت دستیابی به تسلیحات هستهای به خطر بیندازند. آینهورن همچنین گفت که هم قاهره و هم آنکارا اصولاً ایران را خطر نظامی مستقیم نمیبینند و بیشتر نگران بیثباتی درون مرزهای خود هستند که دستیابی به تسلیحات هستهای کمکی به آن نمیکند.
نفیو بر این اساس سیاستهایی را پیشنهاد میکند: ازجمله اجرای اکید و دقیق سند توافق هستهای، تشریک بهتر اطلاعات و همکاری امنیتی بیشتر با متحدین آمریکا در خاورمیانه و رقم زدن توافقهای منطقهای تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی که «رشد انرژی صلحآمیز هستهای را تشویق و فعالیتهای هستهای مخل ثبات را محدود» کند. نفیو همچنین گفت که برخی بندهای برجام ازجمله نظارت آنلاین بر تاسیسات هستهای ایران را میتوان در مورد دیگر برنامههای انرژی هستهای در منطقه نیز اجرایی کرد تا شفافیت در این زمینه افزایش یابد.
در پنلی که بروکینگز درباره این گزارش برگزار کرد، درک چالت از صندوق مارشال آلمان نیز گفت که آمریکا باید به حضور گسترده نظامی خود در منطقه ادامه دهد تا جلوی ایران را بگیرد و به متحدین خود اطمینان خاطر دهد که از پرسنل و سیستمهای تسلیحاتی لازم برای سناریوهایی که ایران در آنها حضور دارد، برخوردار است. وی همچنین پیشنهاد داد که آمریکا و متحدان خاورمیانهاش همچنان به جلسات منظم خود در مورد همکاریهای گستردهتر و حتی ایجاد یک چارچوب امنیتی منطقهای را مورد ارزیابی قرار دهند.
یوسف العتیبه، سفیر امارات در آمریکا نیز در این پنل حضور داشت و تاکید کرد که ایران غیرهستهای نیز خطری برای منطقه است و گفت توافق هستهای بر این اساس مورد قضاوت قرار میگیرد که آمریکا و متحدانش تا چه حد مقابل فعالیتهای ضدثبات ایران، خارج از پرونده هستهای ایستادگی میکنند.
آینهورن پیشنهاد داد که آمریکا باید «رویکردی دوگانه» در مورد موضوع عربستان داشته باشد: از یکسو برخورد با رفتار تحریکآمیز ایران و دفاع از منافع امنیتی شرکای منطقهای خود و از سوی دیگر، تلاش برای حل اختلافات منطقهای و «تشویق ایران و عربستان برای یافتن راههایی برای کاهش تنش بین خود.»
آینهون در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است ایران برنامه غنیسازی خود را سرعت بخشد، گفت که ایران تحت برجام امکان این کار را پس از ۱۰ تا ۱۵ سال خواهد داشت اما منطق غیرنظامی چندانی برای این کار نخواهد داشت چراکه میتواند از روسیه و بقیه کشورها سوخت هستهای تهیه کند. ضمن اینکه پیشرفت ایران در پژوهش و ساخت سانتریفیوژ شاید به آن سرعتی که فکر میکند، پیش نرود.
العتیبه درباره موضوع همکاری منطقهای با مشارکت ایران گفت که ابوظبی از رابطه بهتر با تهران منفعت خواهد برد؛ بهویژه ازنظر اقتصادی اما بهزعم او این ایران است که حاضر به همکاری دررسیدن به توافقی دراینباره نیست.
آینهورن در مورد عربستان متذکر شد که باوجودآنکه دولت اوباما از کمپین نظامی سعودیها در یمن حمایت کرده است، این خطر وجود داشت که این پادشاهی در مورد چالشهای امنیت منطقهایش بیشازحد واکنش نشان دهد. وی پیشنهاد کرد که آمریکا باید «تاکید قوی» خود بر اعلام رسمی عدم غنیسازی را کنار بگذارد و در عوض با راههای دیگری جلوی پیشروی چرخه سوخت عربستان را بگیرد.