چه جایگزین هایی برای جراحی دیسک کمر وجود دارد؟
رویداد۲۴ گروه ایرنا زندگی نوشت: در ستون فقرات یک مجموعه استخوان به نام ستون و مهره داریم که از کانال نخاعی وسط، رد می‌شود اگر در این ناحیه فشاری ایجاد شود، دیسک وارد فضای کانال نخاعی شده و به نخاع فشار می‌آورد. این عارضه سبب ایجاد درد‌های ناگهانی و یا طولانی مدت در افراد می‌شود و سبک زندگی اشتباه و عدم مراقبت‌های لازم از مهم‌ترین دلایل ایجاد آن به حساب می‌آید. دکتر یاسر نژادی عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران می‌گوید در بسیاری از موارد بیمار دعوت به انجام عمل جراحی دیسک کمر می‌شود، اما اکنون جایگزین‌های دیگری نیز برای درمان این بیماری وجود دارد.
میانگین سن ابتلا به دیسک کمر چه سنی است؟
سن ابتلا به بیماری‌های دیسک کمر کاهش پیدا کرده است. دکتر نژادی در این باره می‌گوید: «دیسک کمر در صورتی رخ می‌دهد که در دیسک پارگی ایجاد شود و محتویات آن وارد فضای نخاعی شود. حالا هر چه سن بالاتر می‌رود حالت تطابق‌پذیری و نرمی کمتر می‌شود، دیسک خشن‌تر و سخت‌تر شده و نسبت به ضربه شکنندگی پیدا می‌کند و باعث می‌شود در سنین بالا پاره و وارد فضای بین مهره‌ای شود.
این جراح و متخصص ارتوپدی با بیان اینکه بیشترین میانگین سنی ابتلا به دیسک کمر در سنین ۵۰ سالگی و بعد آن است، ادامه می‌دهد: «ستون فقرات و تمام مفاصلی که در بدن هستند مانند وسیله مکانیکی هستند یعنی اگر استفاده نامناسبی از آن‌ها شود، سبک زندگی اشتباه باشد یا به طور ژنتیکی افراد مستعد ابتلا به دیسک کمر باشند، از سنین پایین‌تر هم امکان دارد دیسک کمر شروع شود و اکنون شاهد کاهش سن ابتلا هستیم.»
مردان بیشتر به دیسک کمر مبتلا می‌شوند یا زنان؟
عضو انجمن جراحان ارتوپدی ایران در پاسخ به این سوال می‌گوید: «سبک زندگی خیلی به حرکات آموزش یافته ربط دارد یعنی افراد موقع بلند کردن وسایل سنگین، نداشتن مراقبت‌های لازم در برخی مشاغل ممکن است باعث آسیب شود. مثلا افرادی که در سبک زندگیشان ورزش‌هایی مانند شنا و تقویت عضلات انجام می‌دهند، با ضربه‌های معمولی معمولا مشکلی پیدا نمی‌کنند.
متاسفانه این روزها سن ابتلا به دیسک کمر کاهش یافته و دلیل آن سبک زندگی اشتباه، بلند کردن وسایل سنگین به طور نادرست، کاهش تحرک، شکم بزرگ و چاقی و گرم نکردن قبل از انجام ورزش است.»
این متخصص می‌گوید مردان بیشتر مستعد دیسک کمر هستند: «ابتلا به دیسک در مردان نسبت به زنان دو برابر شایع‌تر است که دلیل آن شرایط شغلی و نحوه‌ی کار و تحرک بیشتر مردان در جامعه است که ان‌ها را بیشتر دچار آسیب و مستعد ابتلا به دیسک کمر می‌کند.»
بیشتر بخوانید: با این کار‌ها راحت‌تر وزن کم کنید
در چه صورت جراحی دیسک کمر توصیه می‌شود؟
دکترنژادی در رابطه با ضرورت انجام جراحی دیسک کمر می‌گوید: «ما متخصصین ارتوپد در شرایط خیلی سخت و اورژانسی جراحی دیسک کمر را به بیماران توصیه می‌کنیم، خصوصا اگر بیمار دچار علائمی، چون بی حسی در پا‌ها و اندام تحتانی شود که به دلیل فشار عصب‌ها ایجاد می‌شود، جراحی را پیشنهاد می‌دهیم. البته قبل از انجام جراحی ما درمان‌های جایگزین دیگر را پیشنهاد می‌دهیم و اگر مشکل رفع نشد، دیسک کمر را جراحی می‌کنیم. معمولا دیسک‌های کمر در سمت جلو مقاوم‌ترند و دیسک‌های پشت آسیب پذیرترند و معمولا ما دیسک را در نواحی پشتی داریم و مهره‌های ۴ و ۵ هم، چون بیشتر وزن روی آن‌ها قرار می‌گیرد بیشتر مستعد آسیب هستند.»
چند جایگزین مهم برای جراحی دیسک کمر
این متخصص جراحی و ارتوپد درباره روش‌های جایگزین درمان به صورت جراحی می‌گوید: «برای جایگزین کردن عمل جراحی دیسک کمر، روش‌های جدیدی هست. من اوزن را توصیه نمی‌کنم، اما مثلا اگر دیسک آب‌دار باشد می‌توان با نیدل‌های بلند با استفاده از لیزر دیسک‌ها را سوزاند و نیاز به جراحی و خارج کردن مهره‌ها برای برداشت دیسک نیست. جایگزین‌های دیگر عمل جراحی، برخی حرکات ورزشی و دارو‌ها هست که التهاب را کم می‌کند و نهایتا اگر مشکل برطرف نشد با توجه به نوع آسیب، نوع مهره و سن بیمار جراحی را تجویز می‌کنیم.»
گرما درمانی
دکتر نژادی درباره این روش درمانی می‌گوید: «از قدیم الایام بشر به این مسئله دست یافته بود که با گرم کردن کمر و یا هر عضوی درد آن بهبود پیدا می‌کند و به همین جهت با پیشرفت علم فیزیوتراپی استفاده از اشعه ماوراء بنفش و مادون قرمز در درمان بیماری‌ها شایع شد. به همین جهت وقتی که به فیزیوتراپی‌ها مراجعه می‌کنید معمولاً یک لامپ که رنگ قرمز یا رنگ بنفش دارد را روشن کرده و بر روی کمر بیمار قرار می‌دهند.»
سرما درمانی
سرما درمانی یا استفاده از کیسه یخ برای درمان التهابات و آسیب دیدگی بافت‌های نرم استفاده می‌شود. دکتر نژادی در این باره توضیح می‌دهد: «در موارد درد ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر کمپرس‌های یخ، بسته‌های ژل یخ می‌تواند باعث کاهش درد والتهابات در اطراف عصب‌های ستون فقرات که در اثر پارگی دیسک کمر تحریک شده اند شود.»
طب سوزنی
این جراح ارتوپد از تاثیر طب سوزنی در درمان دیسک کمر می‌گوید: «طب سوزنی در واقع یک شاخه‌ای از طب سنتی چین و از جمله درمان‌های طبی است که در آن با فرو کردن سوزن‌های نازکی در نقاط خاصی از بدن باعث تغییراتی در نحوه عملکرد بدن و درمان بعضی از بیماری‌ها می‌شود. در طب سوزنی، سوزن حداکثر تا روی عضله وارد می‌شود (معمولاً سوزن را در بافت زیر جلدی یا بافت چربی فرو می‌کنیم) به همین جهت سوزنی که مورد استفاده در طب معمولاً باعث درد نمی‌شود. طب سوزنی امروز در درمان کمردرد و درد سیاتیک به کار می‌رود و اثرات آن بیشتر از اثرات پلاسبو PLACEBO یا شبه دار است و گاهی در کاهش درد با اثرات دارو‌ها ضد التهاب برابری می‌کند.»
تأثیر پله‌ها بر افزایش ابتلا به دیسک کمر
عضو انجمن ترومای سوئیس در پاسخ به این سوال که بالا و پایین رفتن از پله‌ها بر افزایش ابتلا به دیسک کمر مؤثر هست یا خیر می‌گوید: «وقتی شما از پله‌ها بالا یا پایین می‌آیید، وزن مضاعفی روی مفاصل و ستون فقرات ایجاد شده و باعث افزایش آسیب یا ایجاد آسیب روی مهره‌ها می‌شود. برای پیشگیری از ابتلا به دیسک ما حرکات فیزیکی مانند افزایش فشار عضلانی در ناحیه‌ی عضلات فیله کمری را بسیار موثر می‌دانیم. سبک صحیح زندگی و جلوگیری از از اتفاقات روزمره هم مانند برنداشتن وسایل سنگین در کاهش ابتلا به دیسک کمر موثر است.»
نژادی با بیان اینکه افراد قد بلند بیشتر در معرض دیسک کمر هستند، ادامه می‌دهد: «نحوه نشستن، بلند شدن و برداشتن وسایل بسیار در جلوگیری از ترومایی که به ناحیه‌ی کمر وارد می‌شود، مؤثرند.»
توصیه‌های غذایی مهم برای پیشگیری از ابتلا به دیسک کمر
این متخصص ارتوپد درباره تاثیر تغذیه در پیشگیری از این بیماری توصیه‌هایی دارد: «زمانی که فرد به دیسک کمر مبتلا می‌شود ما ویتامین ب ۱-۳۰۰ را توصیه می‌کنیم که برای ترمیم بافت‌های عصبی کمک کننده است، اما برای پیشگیری برخی غذا‌ها و خوراکی‌ها مانند آووکادو که بومی ما نیست برای ترمیم غصروف ناحیه‌ی تمام مفاصل مفید است. مصرف ویتامین c هم به مقدار کافی که در میوه جات و سبزیجات تازه هست بسیار موثر است. ترکیباتی مثل بابونه، سنجد، لوبیا سفید و ماهی سالمون و ماهی‌های چرب ناحیه‌ی شمال و جنوب که تقویت کننده لیگامان‌ها و غضروف در تمام نواحی بدن هستند می‌توانند در پیشگیری از ابتلا به دیسک کمر کمک کننده باشند.»
منبع: ایرنا زندگی
