هدف ترامپ از لغو تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران چیست؟

رویداد۲۴ تنها تفسیر محتمل از خبری که این هفته واشنگتن‌پست منتشر کرد، این است که ترامپ قصد تحریک ایران و جنگ‌افروزی دارد؛ خبری که پایان تعلیق تحریم‌های ایران را که به روسیه و چین و کمپانی‌های اروپایی اجازه فعالیت در برنامه هسته‌ای را اعلام می‌کرد.

 

نشریه اسلیت در یادداشتی تصمیم ترامپ را زیر سوال برده و گفته عجیب اینجاست که کمپانی‌های اروپایی و چینی و روسی در واقع در جهت ممانعت از احیای برنامه هسته‌ای ایران اقدام می‌کردند و با حذف تعلیق تحریم‌ها ترمز برنامه هسته‌ای ایران برداشته شده و ایران احتمالا بار دیگر تا هر سطحی که بخواهد اورانیوم غنی می‌کند.

 

کلسی دونپورت رییس سیاست عدم اشاعه موسسه کنترل سلاح که یک موسسه ضد ایرانی در آمریکاست در واکنش به این خبر گفته دولت ترامپ با این کار به پای خودش شلیک کرده است.

 

اسلیت معتقد است حرکت ترامپ در واقع ایران را به یک قدرت هسته‌ای تبدیل می‌کند و بهانه لازم را به ترامپ برای بمباران تاسیسات هسته‌ای این کشور خواهد داد و شاید این هدف اصلی ترامپ از لغو تعلیق تحریم‌هاست.

 

در سال ۲۰۱۵ با تصویب برجام، ایران برنامه‌های هسته‌ای‌اش را در ازای لغو تحریم‌های جهانی متوقف کرد. با خروج ترامپ از برجام این تحریم‌ها از سوی آمریکا مجددا اعمال شد و تحریم‌های ثانویه علیه کشور‌هایی که با ایران وارد تجارت شوند نیز بار دیگر در دستور کار قرار گرفت.

---

بیشتر بخوانید: پنج نکته درباره اقدام ضد ایرانی دولت ترامپ/چرا آمریکا معافیت‌های هسته‌ای را لغو کرد؟

---

نشریه اسلیت در یادداشت خود گفته یکی از ابعاد برجام این بود که از روسیه می‌خواست سوخت راکتور‌های ایران را از ایران خارج کرده و در قالب سوختی که برای بمب غیر قابل استفاده است، به ایران برگرداند. در بند دیگری از برجام به ایران اجازه داده شده بود اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۲۰ درصد را برای راکتور تحقیقاتی تهران وارد کند. بند دیگری به دیگر کشور‌ها اجازه داده بود برای بازطراحی راکتور آب سنگین اراک به ایران کمک کنند و به این ترتیب ایران دیگر قادر به تولید پلوتونیوم در این راکتور نباشد.

 

اگر همه این فعالیت‌ها با اقدام جدید ترامپ متوقف شود، عملا ایران هیچ انتخابی جز غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۲۰ درصد یا رفتن به سمت فرآیند پلوتونیوم ندارد. حضور نیرو‌های خارجی در سایت‌های هسته‌ای ایران می‌توانست به نوعی نظارت بر برنامه ایران را تقویت کند. اما ترامپ همه این اقدامات را یکجا متوقف کرده است.

 

بعد از یک فرصت ۶۰ روزه کمپانی‌های خارجی فعال در برنامه هسته‌ای ایران باید از این کشور خارج شوند و اگر این اتفاق رخ ندهد تحریم‌هایی علیه آن‌ها اعمال خواهد شد حتی اگر هدف آن‌ها جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای باشد.

 

بر اساس گزارش واشنگتن‌پست برخی مقامات آمریکایی از جمله مخالفان ایران با لغو تعلیق تحریم‌ها مخالفند، اما مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا حامی این طرح است. او برای چنین اقدامی به دولت فشار آورده، اما استیو منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا معتقد است که باید تعلیق تحریم‌ها باقی بماند. ترامپ به دلیل این درگیری‌ها در دولت ۶۰ روز مهلت قائل شده است.

 

مایک پمپئو از جمله حامیان تغییر نظام در ایران است. در شرایطی که ترامپ نگران انتخاب مجدد خود در انتخابات ۲۰۲۰ است به نظر می‌رسد پمپئو فرصت را غنیمت شمرده و مهلت ۶۰ روزه را زمان ایده‌آلی در نظر کرفته است.

 

نشریه اسلیت در حمایت از برجام نوشته این توافق سطح غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران را به ۳.۶۷ درصد کاهش داد. این سطح بسیار پایین‌تر از سطح اورانیوم غنی شده لازم برای ساخت بمب است. سلاح‌های هسته‌ای به اورانیوم غنی شده با سطح ۹۰ درصد نیاز دارند. اما به محض اینکه یک کشور به توانایی غنی‌سازی تا سطح ۲۰ درصد دست پیدا کند دیگر زمان زیادی برای غنی‌سازی ۹۰ درصد نیاز ندارد.

 

اگر ایرانی‌ها اورانیوم ۲۰ درصد غنی کنند یا استفاده از راکتور آب سنگین اراک را بار دیگر در دستور کارشان قرار دهند پمپئو آلارم هشدار را به صدا درآورده و مدعی خواهد شد که ایران در صدد ساخت بمب اتم است و به این ترتیب برای اقدام مقابله‌ای با ایران فشار خواهد آورد. او در این فشار تنهاست و حمایت اروپایی‌ها یا متحدان آسیایی آمریکا را ندارد. از این رو اقدام بعدی به ترامپ بستگی دارد. او باید تصمیم بگیرد که آیا قصد بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران را دارد یا به ایران اجازه می‌دهد برنامه هسته‌ای‌اش را دنبال کند. اگر آمریکا با چنین معضلی مواجه شود نتیجه تصمیمات خود اوست؛ اول خروج از برجام و دوم لغو تعلیق تحریم‌ها.

 

به گزارش رویداد۲۴ در نوامبر ۲۰۱۸ وزیر خارجه مقابل دوربین سی.بی.اس نشست و به سوال جان ریکرسون مجری برنامه خبری سی.بی.اس درباره چشم‌انداز برنامه هسته‌ای ایران در واکنش به سیاست‌های دولت ترامپ گفته ما مطمئنیم که ایرانی‌ها چنین تصمیمی (احیای برنامه هسته‌ای) نخواهند گرفت.

 

ام اس ان بی سی نوشته پمپئو در ارزیابی‌هایش درباره برنامه هسته‌ای ایران در اشتباه بوده است. در پی ترور قاسم سلیمانی ایران آخرین قدم کاهش تعهدات برجامی‌اش را برداشت و عملا تعهدات برجامی‌اش را متوقف کرد.

 

این رسانه گفته جدال ژئوپولتیک بر سر سیاست‌های هسته‌ای می‌توانند جدل‌های پیچیده‌ای باشند، اما داینامیک تصمیم‌های دولت ترامپ به طرز عجیبی نتیجه ثابتی در پی دارد: ترامپ و پمپئو اقدام غیر ضروری‌ای کرده و برنامه هسته‌ای ایران را سرعت بخشیده‌اند. برنامه‌ای که قبلا تحت کنترل بوده و از این به بعد نیست. دولت ترامپ قرار است از امروز به بعد با ایران هسته‌ای سر و کار داشته باشد.

 

 

 

 

سازمان انرژی اتمی ایران به تصمیم اخیر دولت ترامپ واکنش نشان داده و گفته خبر‌های خوشی در راه است. به گزارش رویداد۲۴ بهروز کمالوندی درباره انتشار برخی گزارش‌ها مبنی بر لغو معافیت‌های هسته‌ای در چارچوب برجام از سوی آمریکا گفته این اقدامات فقط سر و صدای رسانه‌ای است نه چیزی بیشتر، آن‌ها به خوبی این واقعیت را می‌دانند.

کمالوندی درباره همکاری‌های هسته‌ای ایران با کشور‌های باقی مانده در برجام گفت: سوخت ما در روسیه بدون هیچ مشکلی هر وقت نیاز داشته باشیم به ایران می‌آید و اگر سوخت موجود تمام شود هم قادریم در آینده خودمان بدون نیاز به کمک هیچ کشوری آن را تولید کنیم.

وی ادامه داد: در رابطه با بازطراحی راکتور اراک خیالمان راحت است؛ چون ما هر دو شکل راکتور قدیم و جدید را خودمان به تنهایی هم می‌توانیم بسازیم. همین الان طراحی‌ها چه در حوزه راکتور و چه سوخت آن توسط نیرو‌های متخصص ایرانی در حال انجام است. چین و سایر کشور‌های اروپایی با ما در این کار همراهی می‌کنند، اما کار اصلی طراحی راکتور و سوخت آن با خودمان است. در ساخت تجهیزات هم این توانمندی در نیرو‌های ایرانی وجود دارد که در صورت عدم همراهی دیگران به تنهایی آن را انجام دهد. شاهد بودیم که مدار ثانویه و پمپ‌ها را خودمان ساختیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفته روند کار در بازطراحی راکتور اراک به دلیل مشکلاتی که در اجرای برجام و اعمال تحریم‌ها وجود دارد آهسته است، اما کار در مسیر خود و رو به جلو جریان دارد.

وی در پاسخ به این پرسش که ایران از سرعت کار در بازطراحی راکتور اراک راضی است؟ اظهار کرد: ما از سرعت کار راضی نیستیم، می‌توانست بیشتر و بهتر باشد، به ویژه اگر اروپا بیشتر همراهی می‌کرد سرعت کار بیشتر می‌شد البته اروپایی‌ها هیچ وقت با آمریکا در این زمینه هم صدا نشده‌اند اگر این اتفاق می‌افتاد تکلیف برای ایران روشن بود، اما تاکنون حتی در مواضع و حرف هم در رابطه با اینگونه تحریم‌ها با آمریکایی همراهی نکرده‌اند هر چند که در عمل چندان سرعت عمل ندارند.