آیا واکسن روسی کرونا خطرناک است؟

رویداد۲۴ ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به تازگی در اظهارنظری از موفقیت وزارت بهداشت کشورش در ساخت واکسن ویروس کرونا و ثبت آن خبر داده است. این واکسن که بر اساس آنچه متخصصان روسی گفته اند نسخه ارتقا یافته واکسن "ویروس سندروم تنفسی خاورمیانه موسوم به مرس" است، سر و صدای زیادی را در جهان به پا کرده است.

با این حال، برخی کارشناسان و ناظران (عمدتا غربی)، نسبت به این واکسن هشدار داده اند و آن را برای بشریت خطرناک خوانده اند. آن‌ها به این نکته اشاره می‌کنند که در اوایل ماه جاری میلادی (ماه آگوست)، جیزی کمتر از ۱۰۰ نفر، واکسن ویروس کرونا را دریافت کرده اند و با توجه به اینکه این واکسن در یک جامعه آماری محدود به کار گرفته شده، استفاده گسترده از آن بسیار خطرناک خواهد بود.

بسیاری از متخصصان حوزه پزشکی بر این باورند که روس‌ها نیز بایستی تابع قوانین و مقررات بین المللی باشند. آن‌ها حق ندارند که یک واکسن را قبل از طی کردن کامل روند آزمایش‌های بالینی، به بازار عرضه کنند. کارشناسان معتقدند که انجام این کار، چیزی شبیه به باز کردن جعبه پاندورا است (جعبه‌ای که در یونان باستان حاوی ارواح خبیثه بوده و باز کردن آن، باعث آزاد شدن آن‌ها و گسترش بدی و سیاهی می‌شده است) و هیچ کس نمی‌داند تبعات تزریق یک واکسن تایید نشده به میلیون‌ها انسان چیست. واکسن ویروس کرونا که دولت روسیه از آن رونمایی کرده، توسط شرکت گامالیا رونمایی شده که مستقیما تحت نظارت دولت روسیه است و از طریق منابع مالی آن تغذیه می‌شود.

بیشتر بخوانید: خوش‌­بینی بازار‌ها به واکسن روسی کرونا

حسایت‌ها نسبت به واکسن روسی کرونا

پیشتر سخنگوی سازمان بهداشت جهانی در واکنش به اخبار مرتبط با تولید واکسن کرونا در روسیه اعلام کرد که هر واکسن تولیدی در مورد ویروس کرونا بایستی کلیه مراحل آزمایشی را با موفقیت پشت سر بگذارد. در مقابل تمامی این انتقادات، مقام‌های روسی به صراحت اعلام کرده اند که: «موضع گیری شرکت‌های پزشکی و نهاد‌های غربی در زمینه واکسن روسی کرونا را بایستی به پای حسادت آن‌ها نوشت. آن‌ها نمی‌خواهند که در بازار تولید و عرضه ویروس کرونا هیچ رقیبی داشته باشند. از این رو، مدام به روسیه و تلاش هایش در زمینه تولید واکسن کرونا حمله می‌کنند». پیشتر حتی برخی منابع خبری مدعی شده بودند که دولت روسیه در ماه آپریل، امکان دسترسی برخی نخبگان سیاسی و تجاری خود را به واکسن ویروس کرونا فراهم کرده است.

واکسن روسی کرونا خطرناک است؟

آنچه بسیاری از مقام‌های غربی در مورد واکسن روسی کرونا مطرح می‌کنند اشاره به این نکته دارد که اساسا روسیه رویکردی محرمانه را در قبال واکسن خود در پیش گرفته و هیچ پروتکل بین المللی را در زمینه ثبت واکسن خود طی نکرده است. از این رو، نمی‌توان به نتیجه نهایی آن نیز اعتماد کرد.

پیش از این حتی یک ویروس شناس روسی به نام "الکساندر چیپورنوف" در موضع گیری هشدار داده بود که واکسن روسی ویروس کرونا می‌تواند برای آن دسته از افرادی که آنتی بادی این ویروس را در بدن خود دارند، تهدیدزا باشد. وی مدعی شده که خطر تشدید بیماری مبتلایان به کرونا بر اثر دریافت واکسن اشتباهی ویروس کرونا وجود دارد. او تاکید کرده که اگر فرمول واکسن ویروس کرونا درست نباشد، امکان اینکه عفونت ناشی از ویروس کرونا در بدن مبتلایان، تشدید شود، کاملا وجود دارد.

چرا خبر ساخت واکسن کرونا توسط روسیه جنجالی شد؟

با این همه، برخی کارشناسان و مقام‌های روسی معتقدند که رویکرد کشور‌های غربی به واکسن روسی کرونا، رویکردی مبتنی بر منازعات ایدئولوژیک و با عنایت به رقابت بر سر قدرت در جهان است. در واقع، این دسته از کشور‌ها (کشور‌های غربی)، سعی دارند از بحران کرونا، فرصت سازی کنند و بخش زیادی از خسارت‌های خود را (بر اثر کرونا) با تولید واکسن ویروس کرونا جبران کنند و از رقبای بین المللی خود نظیر روسیه پیشی بگیرند.

در این چهارچوب، "آنتونی فائوچی" رئیس "موسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا" اخیرا گفته بود که امکان دارد تا سال ۲۰۲۱، اغلب مردم آمریکا نتوانند به واکسن ویروس کرونا دسترسی داشته باشند. در این فضا، مطرح شدن تولید واکسن ویروس کرونا از سوی روسیه، نه تنها وجهه هژمونیک آمریکا در جهان را تحت تاثیر قرار خواهد داد، بلکه در چهارچوب رقابت جهانی روسیه (و بلوک قدرت‌های نوظهور) با آمریکا و کشور‌های غربی نیز تاثیرگذار خواهد بود و موضع آن‌ها (غربی ها) را در این زمینه تضعیف خواهد کرد. از این رو، چندان هم بیراه نیست اگر موضع گیری مقام‌های روسی در مورد حسادت مقام‌های غربی به روند تولید واکسن در روسیه را منطقی بدانیم.