پیروزی جو بایدن چه تغییری در رابطه ایران و آمریکا ایجاد خواهد کرد؟
یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: با روی کارآمدن بایدن این احتمال وجود دارد که به بهانه بازگشت به برجام فضای سیاسی مثبتی برای بازگشت ایران به پای میز مذاکره و پذیرش شروط آمریکا صورت بگیرد.
رویداد۲۴ مدتی پیش بود که جو بایدن از سیاست خود در قبال ایران گفت. بایدن گفته بود که اگر رئیس جمهور شود به برجام برخواهد گشت و مسئله ایران را حل خواهد کرد. حالا، اما شیرین هانتر استاد ایرانی-آمریکایی روابط بین‌الملل می‌گوید امیدی به جو بایدن برای حل مسئله ایران نیست.
هانتر نگاه چندان خوش‌بینانه‌ای به استراتژی مشاوران سیاست‌خارجی بایدن در قبال ایران ندارد و تاکید می‌کند که این راهبرد نیاز به تشریح و بررسی جزء به جزء دارد.
در این باره مهدی مطهرنیا استاد دانشگاه و تحلیلگر مسایل بین الملل گفت: پیوند زدن پرونده ایران و آمریکا به انتخابات آمریکا امری غیرخردورزانه محسوب می‌شود به دلیل آنکه آنچه در انتخابات ایالات متحده آمریکا رخ می‌دهد تغییر در استراتژی‌های کلان یا دکترین‌ها نیست بلکه با تغییر رئیس جمهور تنها تاکتیک و تکنیک‌ها و در بالاترین وجه استراتژی‌ها تغییر پیدا می‌کند، ولی اهداف استراتژیک در قالب سیاست‌های کلان و دکترین‌های شکل گرفته در یک نظام فرادولتی و در چارچوب روابط پیچیده سیاسی میان نهاد‌های قدرت در ایالات متحده آمریکا تعیین می‌شود که تنها یکی از آن‌ها خانه امنیت یا جامعه اطلاعاتی آمریکا است.
وی افزود: این جامعه اطلاعاتی که شامل ۱۶ سازمان اطلاعاتی بزرگ است درتفاهم با یکدیگر در چارچوب یک جهت گیری فراحزبی در تعامل با دیگر اندیشکده‌ها که آن‌ها هم فراحزبی به موضوع می‌نگرند در قالب پژوهش‌های دو حزبی به تحقیق در موضوعات ملی می‌پردازند. در این منظر دکترین تحدید همکاری‌های بین المللی با ایران و محاصره منطقه‌ای ایران در سال‌های آخر دوران اوباما شروع شد و ترامپ آن را ادامه داد و تلاش کرد از سال ۲۰۱۸ به بعد آن را به دکترین تبدیل چالش ایران به دشمن نظم منطقه‌ای و نظام بین الملل درچارچوب جنگ نامتعادل بکشاند و لذا این وضعیت استمرار آن چیزی است که در دوران اوباما شروع شده است.
بیشتر بخوانید: بایدن در قبال ایران چه خواهد کرد؟ / بازگشت آمریکا به برجام با شرط و شروط است
این تحلیلگر مسایل بین المللی ادامه داد: به همین خاطر با روی کار آمدن بایدن، تغییری در سطوح استراتژیک و سیاست‌های کلان به راحتی صورت نمی‌پذیرد و اساسا صورت پذیر نیست. اما با روی کارآمدن بایدن این احتمال وجود دارد که به بهانه بازگشت به برجام فضای سیاسی مثبتی برای بازگشت ایران به پای میز مذاکره و پذیرش شروط آمریکا صورت بگیرد.
او افزود: با توجه به آنچه پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ در دوران ترامپ تحت فشار حداکثری ایالت متحده آمریکا صورت گرفته ایران در بالاترین موضع محافظه کارانه در قبال آمریکا قرار دارد. منطق حضور آمریکا و اسرائیل در خلیج فارس و شکل گیری جبهه موافقت با ایالت متحده آمریکا علیه ایران به رهبری آمریکا و مدیریت اسرائیل و همکاری کشور‌های عربی، بازگشت ایران را به پای میز مذاکره گرچه در ایران به بهانه روی کار آمدن جو بایدن توجیه پذیر می‌سازد، اما تفسیر آن در میان محافل سیاسی و امنیتی ناشی از سیاست‌های آمریکا علیه ایران قلمداد می‌شود.
مطهرنیا اظهار کرد: در جمهوری اسلامی ایران مذاکره با آمریکا نفی شده و حتی مذاکره بر سر پرونده هسته‌ای بر اثر اضطرار و توسط رهبر معظم انقلاب شکل و محتوا گرفته است. فرمان صریح و آشکار رهبری برای افکار عمومی مبنی بر "نپذیرفتن هر گونه مذاکره و حتی میانجی میان تهران و واشنگتن" در صحن افکار عمومی و سخنرانی‌های ایشان بیان شده و به جامعه منتقل شده است به تبع هر گونه مذاکره و پذیرش میانجی از سوی ایران درباب پرونده تهران و واشگنتن، این پرسش را ایجاد می‌کند که چه تغییری در آمریکا ایجاد شده است که این امر صورت می‌پذیرد؟ آیا تغییر جو بایدن تغییر بنیادین در آمریکا است یا تغییر حزبی به حزب دیگر و یک جناح سیاسی با جناح سیاسی دیگر است. به هر حال، این نمی‌تواند جوابگوی تغییر موضع در برابر آمریکا در ارتباط با تغییر و تحول در کاخ سفید تلقی شود.
وی ادامه داد: تغییر فاز پرونده هسته‌ای تهران و واشنگتن پیش از آنکه در واشنگتن رقم بخورد در تهران رقم می‌خورد و نگاه‌ها بیش از آنکه به انتخابات در آمریکا باشد باید به تغییر و تحولات در دستگاه سیاست خارجی ایران و موضع گیری‌های نظام جمهوری اسلامی ایران در قبال آمریکا باشد و گرنه آنچه مسجل است آمریکا به دنبال مذاکره و رسیدن به اهداف حداکثری خود در قالب هزینه‌های حداقلی است و بار‌ها اعلام کرده است حاضر به مذاکره با ایران بر سر همه مسایل در قالب اهداف تعریف شده ایالات متحده آمریکا از مذاکره با تهران است.
این استاد دانشگاه بیان کرد: ایران هم بار‌ها اعلام کرده هر گونه مذاکره با آمریکا را به نفع منافع خود نمی‌داند. این موضع گیری رسمی نظام جمهوری اسلامی در برابر ایالات متحده آمریکا قلمداد می‌شود آنچه بیشتر اهمیت دارد نه موضع گیری واشنگتن بلکه موضع گیری نظام جمهوری اسلامی ایران نه حتی دولت حاکم بر تهران بلکه حکومت حاکم بر ایران در قبال ایالات متحده آمریکا با تصمیم گیری نهایی رهبر جمهوری اسلامی ایران است.
او درباره تحول در سیاست‌های آمریکا در صورت روی کار آمدن بایدن گفت: آمریکا به برجام بازخواهد گشت. ولی برگشت او به برجام مشروط به پذیرش دیدگاه‌های آمریکا خواهد بود که در دوران ترامپ آغاز شده، اما در دوران بایدن با شدت و حدت کمتر و ادبیات محترمانه‌تری بیان خواهد شد. تنها تمایز همین خواهد بود. هم اکنون بایدن درباره مسایل موجود در ایران موضع گیری‌های صریحی دارد. آخرین توئیت او درباره اعدام نوید افکاری نشان دهنده همین معناست و تاکید او بر مسایل حقوق بشری بیشتر از ترامپ صورت می‌پذیرد.
وی افزود: در ضمن دمکرات‌ها با روی کار آمدن در کاخ سفید، پتانسیل‌های بیشتری برای جذب کشور‌های اروپایی و حتی رقبای آمریکا در شرق برای اعمال فشار بیشتر بر ایران دارا هستند.
منبع: فرارو
خبر های مرتبط
