بهترین موقع مصرف داروها چه وقتی است؟
رویداد۲۴ همچنین در برخی از موارد مهم است که دارو را در زمان خاصی از روز مصرف کرد. این رویکرد که اصطلاحا آن را «کرونوتراپی» یا «زماندرمانی» میگویند، دارد توجهها را به خود جلب میکند، چرا که پژوهشها نشان میدهند رابطهای میان زمان مصرف داروها و چگونگی تاثیر آنها وجود دارد.
داروهای موقع خواب
به نظر میرسد برخی از داروها اگر پیش از خواب مصرف شدن، بهتر اثر میکنند. این موضوع برای برخی از داروهای استاتینی که تولید کلسترول در بدن را مهار میکنند، صادق است.
برخی از استاتینها مانند فلواستاتین، لواستاتین و سیمواستاتین برای مدت زیادی در بدن باقی نمیمانند. این دارو را در شبها هنگامی که کبد بیشترین میزان کلسترول را میسازد، مصرف کنید.
سایر داروهای استاتینی برای مدت طولانیتری در بدن باقی میمانند، بنابراین حتی اگر در اوائل روز هم خورده شوند، مشکلی پیش نمیآید و زمانبندی مصرف آنها کمتر اهمیت دارد.
داروهای فشار خون نیز یک نمونه دیگر از داروهای موقع خواب هستند. یک دلیل این کار این است که مصرف این داروها در شب ممکن است باعث شود که اوج میزان این داروها در خون در صبح روز بعد رخ دهد، یعنی هنگامی که معمولا خطر حمله قلبی بالاتر است.
اما اگر داروهای مدر یا ادرارآور برای کاهش فشار خون مصرف میکنید، شاید مصرف شبانه آنها مناسب نباشد. این داروها نیاز شما را به ادرار کردن را افزایش میدهند و ممکن است باغث قطع شدن خواب شما شوند. البته اگر داروهای ادرارآور تیازیدی باعث قطع خوابتان نمیشوند، میتوانید آنها را در شب مصرف کنید و به این ترتیب احتمالا اثر بیشتری در کاهش فشار خون شما خواهند داشت.
یک دلیل دیگر مصرف داروها در شب این است، این است که آنها شما را خوابآلود میکنند، برای مثال داروی ضدافسردگی ترازودون. این داروهای ضد افسردگی که خوابآلودگی ایجاد میکنند، میتوانند به حل مشکل خواب هم کمک کنند. در واقع امروزه ترازودون بیشتر به عنوان داروی خوابآور استفاده میشود تا داروی ضد افسردگی.
بیشتر بخوانید: بلاهایی که نصف کردن قرص بر سرتان میآورد
داروهای بامدادی
برخی از داروها را بهتر است در صبحها مصرف کرد. یک دلیل این است که این کار به جذب دارو کمک میکند؛ بهتر است دارو را قبل از صبحانه مصرف کنید.
خوردن غذا، نوشیدنیها و سایر داروها ممکن است جذب سایر داروها را مختل کنند و از تاثیربخشی آنها بکاهند. یک نمونه در این باره رده داروهایی به نام «بیسفوسفوناتها» مانند داروی آلدرونیت، ایباندرونیت و ریسدرونیست که برای پیشگیری از شکستگی در پوکی استخوان استفاده میشوند. این داروها را باید اول صبح دست کم ۳۰ دقیقه پیش ا زخوردن یا نوشیدن چیزی و پیش از مصرف داروهای دیگر با لیوان بزرگ آب مصرف کرد.
داروهای ضد افسردگی گروه «مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین» یا SSRIs نیز صبحها مصرف میشوند، چرا که به خصوص در آغاز مصرفشان ممکن است با خواب تداخل کنند.
چه کار باید کرد
هنگامی که دکترتان داروی جدیدی را برایتان تجویز میکند، از او درباره بهترین زمان مصرف آن برای ایجاد حداکثر تاثیر سوال کنید. زمانبندی درست مصرف قرصها میتواند به عوامل بسیاری مرتبط باشد. برای مثال داروهای مهارکننده پمپ پروتون یا PPIs مانند اومپرازول که برای کاهش ترشح اسید معده مصرف میشوند، باید با معده خالی، ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیش ا زوعده غذایی معمولا در صبحها مصرف شوند. اما اگر علائم سوزش معده بیشتر درعصرها یا شبها شما را آزار میدهد، از پزشکتان درباره مصرف امپرازول ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیش از شام با معده خالی سوال کنید، چرا که هیچکدام از PPIs برای ۲۴ ساعت در بدن باقی نمیمانند.
اگر زمانبندی یک دارو برای برای شما مناسب نیست، ممکن است داروی مشابهی را پیدا کنید که بتوان آن را در زمان دیگری از روز مصرف کرد. برای مثال داروهای پیشگیری از میگرن را در نظر بگیرید: یکی داروهای پیشیگیریکننده میگرن دارهای ضد افسردگی سهحلقهای مانند آمیتریپتیلین هستند که توصیه میشود آنها را در هنگام خواب مصرف کنید، چرا مدت خواب عمیق را افزایش میدهند. اما یک داروی دیگر پیشگیری از میگرن به نام توپیرامیت را میتوان در ساعتهای صبح یا بعدازظهر مصرف کرد.