زایمان‌های جاهلانه در تاریخ‌های لاکچری/ تولد نوزادان زودرس درشرایط کرونایی چه عواقبی دارد؟
رویداد۲۴ شادی مکی: سال گذشته بود که در شوخی‌های فضای مجازی مساله تولد نوزادان در تاریخ ۹/۹/۹۹ مطرح شد و کارشناسان درباره عواقب این مساله هشدار دادند. البته که پیشتر از آن هم تب تند زوج‌ها برای تولد نوزادشان در تاریخ ۸/۸/۸۸ نیز خبر ساز شده بود.
حالا چند روزی بیشتر به تاریخ ۹/۹/۹۹ بیشتر نمانده است و آنطور که معلوم است تعداد والدینی که می‌خواهند به هر قیمت که شده فرزندشان در این تاریخ رند متولد شود، چشمگیر است. برخی از والدین پا را فراتر گذاشته به دنبال آن هستند که فرزندشان در ساعت ۹:۰۹ دقیقه روز مذکور متولد شود. این درحالی است که به گفته مسئولان وزارت بهداشت تعداد این نوع زایمان‌ها در سال گذشته عدد بزرگی نبوده است.
قاعدتا تنها راهکار برای رسیدن به این خواسته عجیب تولد زودرس یا دیرهنگام جنین با عمل سزارین و رشد جنین در دستگاه است. اتفاقی که می‌تواند سلامت جنین ومادر را به‌ویژه در این شرایط کرونایی بیش از پیش به خطر‌اندازند. این در حالی است که برخی خانواده‌ها حاضرند برای تولد نوزاد در چنین تاریخی مبالغ هنگفتی را نیز بپردازند.
اگر چه در خبر‌ها کنار نام این تولد‌ها و تاریخ‌ها کلمه لاکچری به چشم می‌خورد، اما حقیقت آن است که این واژه که می‌تواند باعث تشویق خانواده‌ها به انجام این عمل شود، به اشتباه برای چنین تولد‌هایی انتخاب شده است. لاکچری شدن با تاریخ تولد توهمی است که برخی از والدین را در گرداب زایمان‌های نارس می‌اندازد و ممکن است عواقب جبران ناپذیری را برای مادر و فرزند به دنبال داشته باشد. به همین خاطر شاید بهتر بود این نوع تولد‌ها به دلیل آسیب‌زا بودن آن، تولد‌های جاهلانه نام می‌گرفت.
به گزارش رویداد۲۴ خطرات این نوع زایمان‌ها انقدر زیاد است که روز سه‌شنبه ۴ آذر معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ابلاغی به معاونین درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور با اشاره به افزایش انجام تولد‌های تقویمی به روش سزارین در طی چند سال گذشته، این موضوع را برخلاف برنامه‌ها و سیاست‌های اجرایی وزارت بهداشت در حوزه ترویج زایمان طبیعی و کاهش سزارین‌های الکتیو دانسته و تاکید کرد: دستکاری و یا تولد زودهنگام یا دیرتر از زمان اصلی، ضمن تحمیل هزینه اضافی به خانواده‌ها و سیستم درمان، باعث ایجاد عوارض جسمانی و به خطر افتادن سلامت مادر و نوزاد می‌شود.
قاسم جان بابایی در این ابلاغیه خواستار بررسی عملکرد بیمارستان‌ها و پزشکان در سزارین‌های تقویمی ۹/۹/۹۹ شده و تصریح کرده است: با بیمارستان‌ها و پزشکان دارای سابقه آمار بالای سزارین مدیریت نشده، برخورد خواهد شد.
نسرین چنگیزی، رئیس اداره سلامت مادران و جراح زنان، زایمان و نازایی نیز با حضور در برنامه‌ای تلویزیونی در خصوص پیامد‌های سزارین‌های تقویمی در دوران کرونا هشدار داده و گفته بود: این نوع زایمان با چندین پیامد همراه است. یعنی ممکن است کووید ۱۹ در این افراد شعله‌ور شده و در عین حال باعث آسیب‌هایی به جنین می‌شود. عوارض خاص کووید ۱۹ این است که ممکن است باعث نیاز به دستگاه‌های تنفسی شده و مرگ مادر و عوارض برای نوزاد را به دنبال داشته باشد.
چنگیزی افزوده بود: در صورت بروز عارضه برای مادر یا نوزاد در چنین مواردی وزارت بهداشت مدعی بوده و در پایان آذر با پزشک، مادر و... از طریق مراجع قضایی برخوردار می‌شود.
بیشتر بخوانید: تاریخ ۹۹.۹.۹ و فاجعه نوزادان نارس/ عوارض زایمان زودرس برای مادر و نوزاد چیست؟
تاریخ تولد لاکچری؛ هدیه یا خیانت مادران به نوزادان +فیلم
بحران‌آٰفرین بودن تولد خارج از موعد نوزادان در شرایط کرونایی
دکتر صفیه عشوری مقدم، متخصص زنان و زایمان درباره تبعات این نوع زایمان‌ها به رویداد۲۴ می‌گوید: اگر جنین در زمانی پیش از زمان تعیین شده برای آن، به دنیا بیاید در معرض خطرات و آسیب‌هایی قرار می‌گیرد. اما این تنها بعد منفی چنین تولد‌هایی نیست و تبعات بیمارستانی ماجرا به‌ویژه در شرایط کرونایی نیز هم نگاهی مجزا را می‌طلبد.
وی توضیح می‌دهد: بیمارستان‌ها حتی در پیشرفته‌ترین کشور‌ها امکانات محدودی دارند. به عنوان مثال تعدادی مشخص اتاق عمل داشته و متناسب با آن تخت دارند، این مقدار خون رزرو دارند یعنی خون در بانک خونشان ذخیره شده است. تعداد مشخصی هم پرسنل دارند.
این متخصص زنان و زایمان ادامه می‌دهد: از طرف دیگر بیمارانی که به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند مشکلات مختلفی دارند و همه برای زایمان به این مراکز مراجعه نمی‌کنند و جراحی‌های دیگری مانند قلب، مغز، جراحی بیماران تصادفی و... همه در همین اتاق‌های عمل انجام می‌شود. حال وقتی در یک روز خاص به تعداد بیش از حد طبیعی با عمل سزارین در بیمارستان‌ها مواجه شویم چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
وی عنوان می‌کند: ما در حال حاضر با دشمنی بزرگ مانند کرونا هم مواجه هستیم، در این شرایط اگر بخواهیم همه امکانات بیمارستان را به زایمان و عمل سزارین اختصاص دهیم تکلیف سایر بیماران چه می‌شود؟
عشوری مقدم خاطرنشان می‌کند: عمل‌های زایمان بسیار پرخطر بوده و نیاز به خون و اقدامات خاص دارد. کافی است که تنها یکی از زنان نیاز به مراقبت‌های ویژه پیدا کند، خونریزی داشته باشد یا دچار اینرسی (جمع نشدن رحم) شود. آیا امکانات محدود بیمارستان در این شرایط شلوغ و بحرانی این مراکز می‌تواند به چنین بیماری کمک کند و توان پاسخگویی به این بار سنگین و ناگهانی مراجع زایمان در یک روز خاص را دارد قطعا پاسخ خیر است. نگرانی ما این است که اگر یک روز ظرفیت بیمارستان با یک بار بیش از حد معمول پر شود خدماتی نمی‌توان به مراجعان ارائه کرد.
وی با اشاره به اینکه در چنین شرایطی نه بانک خون می‌تواند پاسخگوی نیاز‌ها باشد و نه پرسنل بیمارستان توان ارائه خدمت مناسب را دارند، عنوان می‌کند: اگر چه درحال حاضر مردم همراهی کرده‌اند و هفته گذشته بخشی از کمبود خون برطرف شده است، اما هنوز به خون نیاز هست چرا که ویروس کرونا تمام امکانات و توان کارکنان بیمارستان را می‌بلعد. به همین دلیل هم در این شرایط بحرانی دامن زدن به مشکلات برای تولد در تاریخی خاص باعث آسیب به بیماران می‌شود.
تبعات زایمان خارج از موعد بر زندگی متولدان تاریخ‌های رند
این پزشک زنان و زایمان با اشاره به آسیب‌های مادر و فرزندی در چنین تولد‌هایی می‌گوید: به طور طبیعی گاهی بچه در ۳۹ هفته گاهی در ۳۷ هفته و گاهی دیرتر از این مدت متولد می‌شود. بر اساس تحقیقات انجام شده آنچه زمان زایمان یک بچه را مشخص می‌کند آن است که ممکن است جنین در اعلام زمان زایمان به مادر نقش داشته باشد. یعنی مواد یا هورمون‌هایی از جفت و جنین در بدن مادر منتشر می‌شود که پیام آغاز درد زایمان را صادر می‌کنند.
وی می‌افزاید: زمانی بچه اعلام می‌کند که زمان تولدش است که تمام اجزای وی تکامل یافته باشد به‌ویژه مغز و ریه جنین در آخرین مراحل فرایندی را طی می‌کنند تا جنین برای حضور در خارج از رحم مادر آماده شده و بچه بتواند به راحتی تنفس کند و بعد از تولد نیاز به NICU و دستگاه‌های تنفس را نداشته باشد. همچنین برخی از پادتن‌ها یا آنتی‌بادی‌ها در روز‌های آخر حضور جنین در رحم مادر از طریق خون مادر به جنین منتقل شده و کمک می‌کند که جنین بعد از تولد در برابر میکروب‌های جهان خارج از رحم مادر بی‌دفاع نباشد. ریه جنین آخرین چیزی است که در روز‌های آخر تکامل می‌یابند. همچنین اگر کودک زودتر از موعد متولد شود ممکن است خونریزی‌هایی داخل مغز رخ دهد.
عشوری مقدم عنوان می‌کند: تولد به موقع نوزاد فواید مهمی دارد، اما اگر نیاز باشد ما دستور سزارین را برای جلوگیری از درد کشیدن مادر صادر می‌کنیم، اما این دستور را زمانی می‌دهیم که تقریبا مطمئن هستیم که نوزاد تکامل یافته است که معمولا تاکید برآن است که باید جنین ۳۹ هفته‌ای باشد تا خیالمان راحت باشد که جنین کمبودی ندارد و بعد از تولد به دستگاه NICU نیاز پیدا نمی‌کند یا ایمنی بدن او مختل نمی‌شود؛ بنابراین ما برای افرادی که باید به دلایل مختلف سزارین شوند هم تاکید می‌کنیم که جنین تا حد امکان رسیده باشده و به ۳۹ هفته رسیده باشد.
وی اضافه می‌کند: برخی فکر می‌کنند اگر نوزاد در دستگاه رشد کند اتفاق خاصی نمی‌افتد این در حالی است که همیشه مساله ساده نیست و نوزاد عوارضی را در طولانی مدت خواهد داشت که ممکن است هرگز جبران نشود. گفته می‌شود نوزادانی که به NICU می‌روند ممکن است دچار عوارض ریوی و مغزی شوند. بچه دچار آسم، آلرژی‌های شدید و حتی عدم توانایی در خوردن شیر مادر شوند و ناچار به استفاده از شیر خشک شوند.
این متخصص زنان و زایمان با بیان اینکه وقتی تمام این عوارض را کنار هم بگذاریم متوجه می‌شویم که اصلا نمی‌ارزد برای یک تاریخ رند کودک را در زمان نامناسب به دنیا بیاوریم، خاطرنشان می‌کند: تاریخ رند کشور ما در کشوری دیگر اصلا رند نیست و معنی ندارد، ساعت برای ما ۹:۹ دقیقه است، اما حتی در کشور‌های همسایه ما این ساعت معنی ندارد؛ بنابراین نباید خیلی سخت گرفت. بگذاریم نسل آینده نسلی سالم باشد.
وی تصریح می‌کند: اینکه می‌گویند متخصصان و بیمارستان‌ها با دریافت مبالغ بالا حاضر به انجام چنین عمل‌هایی هستند، به نظرم درست نیست. بیمارستان وظیفه خودش را انجام می‌دهد چرا باید پول بیشتر بگیرد. من این اعداد نجومی را تنها در فضای مجازی مشاهده کرده‌ام. من و پزشکانی که حداقل خودم می‌شناسم تاکنون در مقابل خواسته‌های بیمارانمان مقاومت کرده‌ایم و اگرپزشکی هم وقت زایمان بیمار را ۹/۹/۹۹ گذاشته است می‌دانم که حتما زمان زایمان رسیده بوده است و ۳۹ هفته پر شده است.
عشوری مقدم عنوان می‌کند: برخی مراجعان تاریخ‌های عجیبی را برای تولد فرزند می‌خواهند مانند تاریخ تولد پدریا مادریا مثلا اول فروردین در صورتیکه این تاریخ‌ها واقعا فایده‌ای ندارد مثلا اول فروردین چه کسی را می‌توان به جشن تولد فرزند دعوت کرد. چرا باید در موعد تولد نوزاد مداخله کنیم. این نوع رفتار‌ها را ریشه در ظاهربینی و تغییر برخی ارزش‌ها و تفکرات به نفع ارزش‌ها وتفکرات اشتباه دارد. والدین نباید جان و سلامت نوزاد خود را به خطر بیندازند و ضروری است وجدانشان بیدار باشد.
