قوی‌ترین اصولگرایان در حد ضعیف‌ترین نیروهای اصلاح طلب هم نیستند/ اصلاح‌طلبان دولت روحانی اعتماد از دست رفته را احیا کنند

رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: تحلیل‌ها درباره انتخابات ۱۴۰۰ همچنان ادامه دارد، یک بار کابینه عارف معرفی می‌شود و بار دیگر کابینه ظریف یا کابینه علی لاریجانی. زمزمه‌هایی از صحبت با قالیباف برای پذیرش سمت معاون اولی رئیسی به گوش می‌رسد. کثرت در میان اصولگرایان و سکوت در پایگاه اصلاح طلبان همچنان پررنگ است و باید منتظر ماند تا شاید گذشت زمان گره از کار جریان‌های سیاسی کشور باز کند. برای تحلیل بیشتر این شرایط با داریوش قنبری فعال سیاسی اصلاح طلب گفت‌وگو کرده‌ایم. او معتقد است در این شرایط یکی از متغیرهایی که باعث کاهش امید مردم به آینده شده و در مجموع افزایش شاخص فلاکت در کشور، ناشی از نوعی یاس و ناامیدی است.

قنبری به رویداد‌۲۴ می‌گوید: انتخابات ریاست جمهوری متغیر‌های خاص خود را دارد که میزان مشارکت در انتخابات نیز به این متغیر‌ها بستگی دارد. برخی از دیدگاه‌ها در کشور وجود دارد که مبنای انتخابات سال ۹۸ و میزان مشارکت پایین مردم را به عنوان معیاری در نظر می‌گیرند که به هرحال در مجموع انتخابات ۱۴۰۰ را هم با آن می‌سنجند و نگران مشارکت پایین مردم در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آتی هستند. به هر حال فکر می‌کنم متغیر‌هایی که تاثیر گذار هستند باید تحلیل شوند.

وعده‌های عمل نشده باعث کاهش مشارکت در انتخابات ۱۴۰۰ می‌شود

وی در تحلیل این متغیرها گفت: یکی از این متغیر‌ها اقتصادی است که ناشی از تحریم‌هاست و باعث کاهش امید مردم به آینده شده و در مجموع افزایش شاخص فلاکت در کشور ناشی از نوعی یاس و ناامیدی است. یکی دیگر از متغیر‌های موثر در میزان مشارکت بحث وعده‌های داده شده و عملیاتی نشده است. به هرحال مسائلی که تاثیر منفی در انتخابات می‌گذارد، همین وعده‌ها است که باعث از بین رفتن سرمایه‌های اجتماعی مردم شده است.

رقابت نباشد، مردم فکر می‌کنند حضور در انتخابات بیگاری است

قنبری با بیان اینکه شرایط رقابت نیز در میزان مشارکت اهمیت بسیار زیادی دارد، تصریح کرد: اگر مردم احساس کنند که در انتخابات رقابت وجود ندارد، فکر می‌کنند شرکت در انتخابات نوعی بیگاری است. در انتخابات ۹۸ همین بود و مردم فکر می‌کردند یک جریان سیاسی خاص فضا را در اختیار دارد و فقط خودش می‌خواهد برنده شود و زمانی که خبری از رقیب وجود نداشته باشد انتخابات معنا و مفهمومی ندارد و باید اجازه داده شود که تفکرات مختلف در انتخابات حضور داشته باشند.

احزاب سیاسی ایران تنها مصرف انتخاباتی دارند

قنبری با اشاره به اینکه تضعیف احزاب سیاسی می‌تواند بحران‌ساز باشد، تصریح کرد: احزاب سیاسی و نیرو‌های سیاسی روز به روز ضعیف‌تر می‌شوند که ناشی از رفتار حاکمیت با آن‌ها است. همواره می‌بینیم که حاکمیت نوعی بی‌مهری را نسبت به افراد حاضر در احزاب و گروه‌های سیاسی دارند و ظاهرا احزاب و تشکل‌ها فقط مصرف انتخاباتی دارند و پس از آن دیگر توجهی به آن‌ها نمی‌شود و به حساب نمی‌آیند. تفاوتی هم نمی‌کند که چه افراد در طیف راست چه در طیف چپ، به سمت ضعف جدی و اساسی رفتند. شخصیت‌های مطرح سیاسی متاسفانه خود را مستقل از احزاب نشان می‌دهند. در صورتی که در نظام‌های توسعه یافته حزب اندیشه‌های لازم برای مدیریت کشور را تولید می‌کند. بخش قابل توجهی از سوء مدیریت‌هایی که در جامعه ما وجود دارد به دلیل فعال نبودن احزاب است و اندیشه‌های لازم برای مدیریت از درون احزاب تولید نمی‌شود و این یکی از معضلات جدی و اساسی کشور است.

بیشتر بخوانید: نگاه روحانی همچنان به خارج از کشور است/ احمدی نژاد و روحانی عامل تفرقه میان اصولگرایان بودند

وی ادامه داد: تحلیل رفتن نیرو‌های سیاسی و بی‌انگیزه شدن آن‌ها یکی از عوامل رسمی کاهش میزان مشارکت در انتخابات است و زنگ خطری جدی برای آینده کشور و تضعیف نیرو‌های سیاسی به شمار می‌رود. با به حاشیه رفتن نیرو‌های سیاسی، هیچ بدیل و جایگزینی برای آن‌ها وجود ندارد؛ بنابراین انتخابات سال ۱۴۰۰ در گرو توجه به همین متغییر‌هاست. اگر به نیرو‌های سیاسی توجه شود و به آن‌ها کمک شود و اطمینان‌دهی برای تقویت آن‌ها صورت بگیرد در مدت زمان باقی مانده می‌تواند امری موثر باشد. احیای اطمینان از دست رفته می‌تواند برای افزایش مشارکت در انتخابات پیش رو موثر باشد. اگر کسانی وعده‌هایی دادند که نتوانستند عملی کنند موانع را تشریح کنند و مردم را قانع کنند و در قبال کاستی‌های موجود نیز عذرخواهی کنند.

گشایش در وضعیت اقتصادی و تاثیر آن بر مشارکت در انتخابات ۱۴۰۰

قنبری گفت: نیرو‌های سیاسی می‌توانند در احیای اعتماد از دست رفته تاثیرگذار باشند، اما متاسفانه نیرو‌های سیاسی به دلایل مختلف تضعیف شدند و دیگر آن توان لازم را ندارند. موضوع دیگر بحث ایجاد رقابت است. اکنون نگاه‌های مثبتی در جامعه ایجاد شده و از منظر احیای برجام اگر شرایط مثبتی در زندگی مردم ایجاد شود می‌توانیم در سال آینده شاهد یک رقابت و مشارکت معقول و مناسب باشیم. اما اگر وضعیت همانند سال ۹۸ باشد امید چندانی به میزان حضور مردم و مشارکت مردم نیست مگر آنکه به متغییر‌هایی که عنوان کردم توجه ویژه‌ای شود.

اصلاح‌طلبان دولت روحانی اعتماد از دست رفته را احیا کنند

این فعال اصلاح طلب گفت: اصلاح طلبان تا یکی دوماه پیش شانس چندانی نداشتند، اما احتمال احیای برجام و ایجاد گشایش در وضعیت اقتصادی مردم اگر طی هفته‌های آتی و قبل از انتخابات به گونه‌ای باشد که باعث یک اثر مناسبی در وضعیت مردم شود اصلاح طلبان می‌توانند شانس خوبی در انتخابات داشته باشند. از سوی دیگر بخشی از اصلاح طلبان در دولت روحانی مشارکت داشتند، اینها باید دلایل محقق نشدن وعده‌های داده شده را به شکل صادقانه‌ای با مردم در میان بگذارند و اعتماد از دست رفته را احیا کنند.

او می‌گوید: اگر اصلاح طلبان به این مسائل توجه داشته باشند و از طرفی دیگر با کاندیدایی به انتخابات ورود کنند که آن کاندیدا جذبه داشته باشه و مورد پذیرش مردم قرار بگیرد می‌توانند به انتخابات سال آینده ریاست جمهوری امیدوار باشند. اما اگر با یک کاندیدای ضعیف و حاشیه‌ای و نه چندان مورد قبول مردم به انتخابات ورود کنند شانسی در انتخابات ندارد.

پایگاه رای اصولگرایان ۲۰ درصد است

وی تاکید کرد: اصلاح طلبان همچنان امید اول جامعه و کشور هستند و در کل به عنوان صدای مردم شناخته می‌شوند و نیرویی که صدای مردم شناخته می‌شود باید صادقانه‌تر با مردم رفتار کند و مسائل و مشکلات موجود بر سر راه خود را به خوبی و به شکل مناسبی برای مردم تشریح کنند. نه به این خاطر که گرایشم به سوی اصلاح طلبی است بلکه به عنوان یک ضرورت برای بهبود شرایط کشور لازم می‌بینم که جریان اصلاحات در قدرت حضور و تداوم مناسبی داشته باشند.

عضو حزب مردمسالاری می‌گوید: جریان اصلاح طلبی واقعی که دغدغه‌های مردم را مورد توجه قرار بدهد باید در قدرت قرار بگیرد تا خروج کشور از وضعیت فعلی و حرکت به سمت وضعیت مطلوب پدید بیاید و در کل اصلاح طلبانی که از اصلاح طلبی برای پست و مقام می‌خواهند استفاده کنند باید شناسایی شوند و اصلاح طلبان مراقب باشند در دام افرادی که تحت نام اصلاح طلبی به دنبال شکار پست و مقام هستند قرار نگیرند.

قنبری گفت: جریان اصولگرا با تحریک مسائل ایلی و قبلیه‌ای و طائفه‌ای و با تمام توانش نتوانست یک مشارکت معقولی را در انتخابات ۹۸ ایجاد کند. در مجموع اگر با همان فرمان جریان رقیب بخواهد حرکت کند وضعیت آن‌ها در انتخابات سال آینده بدتر خواهد شد. این موضوع نشان می‌دهد که جریان رقیب اصلاح طلبان جایی در میان مردم ندارند و با تمام توانشان به علاوه مسائل ایلی و طائفه‌ای و محلی توانستند در نهایت یک مشارکت ۴۰ درصدی را رقم بزنند. جریانی که این مشارکت را ایجاد کرده توانست در نهایت با رای کمتر از ۴۰ درصد به مجلس راه پیدا کند. می‌دانید که بر اساس قانون انتخابات مجلس ۲۰ درصد میزان آرا یعنی ۲۰ درصد کسانی که مشارکت کرده‌اند تاثیرگذار می‌شوند و حائز اکثریت تلقی می‌شود و در واقع برخی از نمایندگانی که منصوب به طیف اصولگرا هستند و در مجلس حضور دارند کسانی هستند که کف آرا مورد نیاز را کسب کردند.

اصلاح طلبان تکنوکرات هستند

وی افزود: در کل جریان اصلاح طلب اگر با برنامه و شخصیت مناسب و مورد قبول مردم در انتخابات حضور پیدا کند قطعا می‌تواند در انتخابات ۱۴۰۰ پیروز شود. گزینه‌ها در جریان اصلاحات کم نیستند و بیشترین نیرو‌ها و افراد توانمند را جریان اصلاح طلب دارند. بسیاری از نیرو‌های اصلاح طلب افراد تکنوکرات هستند که در مجموع به خاطر اینکه موقعیت آن‌ها متاسفانه آسیب نبیند به نوعی در ظاهر گرایش خود به سمت اصلاح طلبی را کتمان می‌کنند، اما گرایش بخش قابل توجهی از نیرو‌های تکنوکرات جامعه به سمت اصلاح طلبی است، اما در مجموع همان افرادی که با تابلوی اصلاح طلبی در جامعه فعالیت می‌کنند هم تعداد زیادی هستند و هم توانمندی بیشتری دارند و در کل آنچه که هست این است که جریان اصلاح طلبی بتواند با یک برنامه منسجم از بین کاندیدا‌هایی که مطرح هستند یا در ماه‌های آینده مطرح خواهند شد کسی را انتخاب کنند که بیشتر مورد قبول و اقبال مردم قرار بگیرد.

قنبری تاکید کرد: گزینه‌ها در سطح حدس و گمان است، اما نیرو‌های اصلاح طلب توانمند هستند و ظریف و جهانگیری و امثالهم هرکدامشان افرادی هستند که از قوی‌ترین فرد جریان رقیب هم قوی‌تر هستند و بهتر از آن‌ها می‌توانند منافع ملی را به پیش ببرند و آماده هستند جان خود را در مسیر منافع ملی فدا کنند. نیرو‌ها باید خودشان اعلام آمادگی کنند و با سازوکار وحدت بخشی که طراحی کردند یک فرد توانمند را انتخاب کنند. 

وی افزود: در جریان اصولگرایی افرادی رقابت می‌کنند که برخی از آن‌ها صراحتا اعلام نکردند، اما تعدا کاندیدا‌هایی که تاکنون اعلام آمادگی کردند زیاد است و به نظرم آقای قالیباف جزو گزینه‌ها است و رفتارشان کاملا انتخاباتی است. در جریان اصولگرا آرا به شدت خرد شده و پایگاه چندان محکمی در میان مردم وجود ندارد. آنچه که باعث موفقیت اصولگرا‌ها می‌شود عدم مشارکت موثر مردم است. برخی از اصولگراایان به همین موضوع دلبسته‌اند تا بتوانند موفق شوند. قویترین شخصیت‌های آن‌ها در حد ضعیف‌ترین شخصیت‌های اصلاح طلب توانمندی و کارآمدی ندارند.