واکنش‌ها به رفع فیلتر گوگل‌پلی و واتس‌اپ؛ تلاش اصولگرایان برای سهیم شدن در دستاورد دولت | گام بعدی چیست؟

رویداد۲۴| بعد از ماه‌ها انتظار برای تحقق یکی از ساده‌ترین وعده‌های انتخاباتی پزشکیان یعنی رفع فیلتر، با تصمیم شورای عالی فضای مجازی در جلسه دیروز گوگل پلی و واتساپ رفع فیلتر شدند. 
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت این خبر را در «ایکس» منتشر کرد. او نوشت: «گام نخست؛ رفع فیلتر واتساپ و گوگل‌پلی به تایید اعضای شورای عالی فضای مجازی رسید.»
عزت‌الله ضرغامی، عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی نیز با انتشار عکسی از خود در این جلسه و در کنار مرتضی آقاتهرانی که به‌عنوان رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس و عضو حقوقی در این شورا عضویت دارد، نوشت: «شورای عالی فضای مجازی با رئیس‌جمهور همراهی کرد.»
این تصمیم بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی و رسانه‌ها داشت. برخی این گام را ناچیز دانسته و برخی از آن استقبال کردند. برخی آن را دستاورد دولت دانسته و برخی نیز به مجموعه حاکمیت نسبت دادند.

سهم دولت‌ها از فیلترینگ

در میانه همین واکنش‌ها یک اینفوگرافی از سهم دولت‌ها در فیلترینگ منتشر شد. حامیان دولت در این اینفوگرافی تاکید کردند که در دولت احمدی‌نژاد شاهد فیلتر فیس بوک، توییتر و یوتیوب بودیم. در دولت حسن روحانی بود که تلگرام فیلتر شد. در دولت رئیسی نیز واتس اپ، گوگل پلی، اینستاگرام و لینکدین به لیست فیلترینگ افزوده شد. بر این اساس رفع فیلتر گوگل پلی و واتس‌اپ دولت پزشکیان را از سه دولت قبل از او با فاصله جلو انداخته است.

تصمیم اجماعی

گروهی دیگر، اما ضمن استقبال از گام نخست رفع فیلتر آن را تصمیم اجماعی دانستند تا اگر هم دستاوردی هست به اسم مجموعه حاکمیت ثبت شود، نه فقط دولت. مثلا روزنامه فرهیختگان نوشت: «با تأکید سران قوا و مصوبۀ شورای‌عالی فضای مجازی طرح رفع فیلتر تدریجی تصویب شد». این روزنامه همچنین با اشاره به نامه دیروز برخی نمایندگان مجلس مبنی بر درخواست تداوم فیلترینگ خواستار اعلام اسامی آنان شد.

گام های قبلی و بعدی 

روزنامه اعتماد که از حامیان سفت و سخت دولت است و مدیرمسئول آن هم در دولت پزشکیان سمت دارد، رفع فیلتر را مشخصا دستاورد دولت و حتی گام دولت دانست. این روزنامه با اشاره به اینکه گام نخست دولت تعلیق قانون حجاب بوده، از رفع فیلتر گوگل پلی و واتس اپ استقبال کرد. 
این روزنامه همچنین به نقل از سعید شریعتی، فعال سیاسی اصلاح طلب تاکید کرد که گام بعدی باید افزایش قدرت خرید جامعه باشد.
گفتنی است، تقی آزاد ارمکی، جامعه شناس نیز به اعتماد گفت که «وقتی رفع فیلترینگ این اندازه شادابی و شادی در جامعه ایجاد می‌کند باید برای اصلاحات بعدی اقدام کرد».

گام اول با وفاق

روزنامه اصلاح طلب هم میهن با استقبال از این رفع فیلتر، نوشت: «آنچه اتفاق امروز را قابل توجه می‌کند، بیش و پیش از آنکه مربوط به پلتفرم‌هایی باشد که رفع فیلتر می‌شوند، به تاریخی‌بودن چنین رخدادی برمی‌گردد. از ۱۵ سال پیش که روند فیلترینگ در کشور آغاز شد و به عنوان یک رویه در دستور کار مخالفان اینترنت آزاد قرار گرفت، هیچ رفع فیلتری صورت نپذیرفته بود و این اولین مورد است. اتفاقی که می‌تواند نویدبخش ادامه واکنش‌های عقلانی در مواجهه با اینترنت و فضای مجازی باشد. باید دید سیاست‌گذاران در ادامه چه مسیری را در پیش خواهند گرفت؛ کمااینکه مهاجرانی این اقدام را «گام نخست» اعلام کرده است. به این معنا که قطعاً گام‌های دیگری نیز در راه است.»

به اتفاق آرا

روزنامه صبح نو که نزدیک به قالیباف است نیز از جمله رسانه‌هایی بود که سعی کرد سایر افراد و دستگاه‌ها را در این دستاورد سهیم کند. این روزنامه با تیتر «به اتفاق آرا» نوشت: «صبح نو
رفع فیلتر دو پلتفرم واتساپ و گوگل پلی بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی نشانه کارآمدی سیاست توافق گرایی میان دولت و بخش‌های مختلف حاکمیتی است».

نوبت حکمرانی بر فضای مجازی است

روزنامه جوان، اما بدون اینکه خیلی خود را درگیری این کند که رفع فیلتر گوگل پلی و واتس اپ دستاور است یا نیست، یا دستاورد چه کسی است؛ بر اهمیت نظارت و حکمرانی به شیوه‌های جدید بر فضای مجازی تاکید کرد و این را هم مشخصا از دولت خواست. «جوان» نوشت: «خبرگزاری‌ها از رفع فیلتر دو سکوی واتس‌اپ و گوگل‌پلی با اکثریت یا اجماع اعضای شورای عالی فضای مجازی به‌عنوان گام اول رفع فیلترینگ خبر دادند. رئیس‌جمهور نوشت «گردنم در گرو وعده‌هایم». او قبلاً بر اعمال حاکمیت بر فضای مجازی تأکید کرده بود. حالا وعده «اعمال حاکمیت» بر گردن اوست».
این روزنامه اصولگرا نوشت: «مسئله نظام ایران با سکو‌های خارجی دیگر نمی‌تواند محتوا‌های غیراخلاقی باشد، زیرا این محتوا‌ها همه‌جا در دسترس است و فقط در شبکه‌های اجتماعی نیست. از طرفی پژوهش‌های اخیر در انگلیس نشان می‌دهد که گرایش مردم در سرتاسر جهان به این محتوا‌ها کمتر شده است. مسئله ایران بیشتر همان حکمرانی است، یعنی دقیقاً همان کاری که فرانسه با تلگرام و امریکا با تیک‌تاک کرد.»