چرا دولتها به دنبال انتقال پایتخت هستند؟
رویداد ۲۴| مسعود پزشکیان، رئیس جمهور در هفتههای اخیر مکررا بر لزوم انتقال پایتخت از تهران تاکید کرده و حتی اخیرا خاطرنشان کرده است، پایتخت جدید باید در نزدیکی دریا بنا شود. از آنجا که یکبار دیگر نیز در دولت احمدی نژاد این موضوع به طور جدی مطرح و حتی شورایی برای آن نیز تشکیل شد رویداد ۲۴ به سراغ مرتضی تمدن استاندار وقت تهران و رئیس شورای انتقال پایتخت رفت و از او درباره این موضوع پرسید که چرا این طرح در زمان احمدینژاد به سرانجام نرسید و دورنمای این طرح در دولت فعلی را چطور ارزیابی میکند؟
رئیس شورای انتقال پایتخت در دولت احمدینژاد درباره اظهارات اخیر مقامات دولتی درباره لزوم انتقال پایتخت گفت: پایتخت نمیتواند در جایی که ناوهای آمریکایی مستقر هستند مستقر شود. مکان انتخابی برای انتقال پایتخت در سواحل جنوبی کشور بدون توجه به مشکلات زیادی که در این مناطق مانند تأمین آب، دفع فاضلاب و زیرساختهای ارتباطی وجود دارد ادعای غیر علمی و کارشناسی است.
مرتضی تمدن که خود در دولت احمدی نژاد ریاست شورای انتقال پایتخت را بر عهده داشت در واکنش به موضوع انتقال پایتخت که در روزهای اخیر برای چندمین بار از سوی رئیس دولت چهاردهم مطرح شده گفت: این موضوع در دولت محمود احمدی نژاد هم مطرح شده بود ولی اجرا نشد و دلیل این بود که مطالعاتی که در آن زمان انجام شد، نشان میداد که انتقال پایتخت تنها میتواند حدود ۲۵ درصد از بار مشکلات کنونی در تهران را کاهش دهد و ۷۵ درصد ازمشکلات موجود در تهران بدون راهکار باقی میماند و برای ساماندهی این مسائل باید اقدامات دیگری انجام شود.
تمدن گفت: وقتی دیدیم هزینههای انتقال پایتخت نسبت به فواید آن بسیار بیشتر است تصمیم گرفتیم با دادن یارانه به روستائیان که در آن زمان کمک اقتصادی خوبی برای خانوارهای روستایی محسوب میشد و ایجاد انگیزههایی مانند ساخت مسکن مهر برای اقشار کم درآمد شهری وایجاد اشتغال خانگی از مهاجرت مردم به پایتخت و حاشیه نشینی و افزایش مشکلات پایتخت پیشگیری کنیم.
البته این سیاست در دولتهای بعدی جدی گرفته نشد و آمارها نشان میدهد که رشد مهاجرت در سالهای اخیر برای یافتن شغل از دلایل اصلی رشد جمعیت پایتخت محسوب میشود.
امکان اقتصادی انتقال پایتخت را نداریم!
رئیس شورای انتقال پایتخت در دولت احمدی نژاد با تاکید بر امکان پذیر نبودن انتقال پایتخت افزود: نکته مهم این است که نمیتوان به صورت اجباری جمعیت را از تهران منتقل کرد. حتی اگر پایتخت به شهری دیگر منتقل شود، نمیتوان به راحتی محیط زیست، زیرساختها یا هوای بهتری برای مردم ایجاد کرد.
او با اشاره به کلانشهرهایی مانند پکن، شانگهای و دهلی گفت: این شهرها با وجود جمعیت بالا و فعالیتهای سیاسی و اقتصادی گسترده توانستهاند با ایجاد زیرساختهای مناسب، شرایط زندگی را بهبود بخشند. در نتیجه، نباید از انتقال پایتخت به عنوان راهحلی ساده برای حل مشکلات تهران استفاده کرد، بلکه باید در همان تهران مشکلات را شناسایی و حل کرد.
مرتضی تمدن با اشاره به این نکته که اگر تهران و پایتخت به درستی ساماندهی شود، ممکن است سیاستهای توسعه متوازن در سراسر کشور باعث کاهش مهاجرت به تهران شود گفت: این امر میتواند به رشد و شکوفایی شهرهای کوچک و مناطق روستایی کمک کند و از ازدحام و مشکلات حاشیهنشینی در اطراف تهران جلوگیری کند.
تمدن با طرح سوالاتی از دولت ادامه داد: آیا دولت فعلی توان اجرایی لازم برای اجرای چنین پروژه بزرگی را دارد؟ دولت فعلی به لحاظ اقتصادی قادر به انجام چنین پروژهای نیست و چه بسا در نگهداری وضعیت موجود هم عاجز است.
او به مسأله مسکن مهر اشاره کرد و گفت که حتی تعداد زیادی از واحدهای مسکن مهر باقیمانده از سال ۹۲ هنوز نتواستهاند واگذار شوند. از این رو، چگونه دولت میتواند به پروژهای به این عظمت مانند انتقال پایتخت بپردازد؟