رکود به دولت یازدهم تحمیل شد
محمد شریعتمداری در گفت وگو با خبرآنلاین با اشاره به اینکه در سه سال متوالی نرخ تورم روندی کاهنده را طی کرده است،عنوان کرد:« این مساله یک استثناء در تاریخ اقتصاد ایران است؛ این دستاورد قطعا از طریق سیاست های انقباضی پولی به دست نیامده است. زیرا دولت همزمان متهم بوده که چرا نقدینگی را به 1300 هزار هزار میلیارد تومان رسانده است. حال آنکه در واقع دستاورد مهم کاهش شدید نرخ تورم همراه با سیاست پولی متعادل اگر نگوئیم سیاست انبساط پولی به دست آمده است.»
وی با بیان اینکه بخشی از رقم اعلام شده نقدینگی مربوط به آمار موسسات مالی و اعتباری و بانکهای غیرمجازی است که آمار آنها در جمع آمارهای گذشته نمی آمده است،تصریح کرد:« نکته مهم این است که کنترل جدی نرخ تورم با تحمیل تعمیق رکود به اقتصاد ایران انجام نشده است و آمارها نشان می دهد که در این سالها نرخ رشد اقتصادی کشور مثبت بوده است .»
وی افزود:« در گذشته نرخ برخی از کالاها در یک دوره زمانی 16 برابر و 20 برابر رشد می کرد، در این دوره حتی در خصوص کالائی که وارداتی است و قیمت جهانی آنها افزایش یافته و در مورد کالائی که به دلائل بلایا و آفات طبیعی تولیدشان کاهش یافته است و عوامل برونزا در محدودیت عرضه یا افزایش قیمت آنها نقش داشته است.»
شریعتمداری تاکید کرد:«در گذشته ما هیچگاه رشدهای متوسط سالیانه 16 و 20 برابری را مشاهده نمی کردیم و حداکثر رشدها به 30 درصد هم نمی رسید. »
معاون اجرایی رییس جمهور با بیان اینکه دولت در حفظ و کنترل قیمت کالاهای اساسی، خوراک و پوشاک و نیازهای اساسی مردم در این دوره نسبت به ادوار قبل بسیار خوب عمل کرده است ،خاطرنشان کرد:« در حوزه فعالیت های صنعتی باید گفت که هیچ شهرک صنعتی نبود که وارد آن بشویم و با انبوهی از کارخانجات تعطیل شده در آنها مواجه نشویم. امروز بعد از انجام سفر به 31 استان کشور، برخی استان ها هم چند بار و بازدیدهائی که شخصا داشته ام، این روند اصلاح شده است و در بسیاری از شهرک های صنعتی، واحدهای صنعتی که بازار داشته اند و تولید آنها رقابتی بوده است، به کار برگشته اند و از تعطیلی نجات یافته اند.»
او با بیان اینکه فقط نفت عامل رشد اقتصادی در آمار 9 ماهه نبوده، متذکر شد:« 8743 واحد جدید فقط در شهرک های صنعتی کشور در طی این سه سال آغاز به کار کرده است. فقط در شهرک های صنعتی 3352 واحد تعطیل وجود داشت که حدود 54 هزار شغل در این سه سال به فعاليت برگشتند. در آمارهای اقتصادی هم کاملا مشاهده می شود که نرخ رشد اقتصادی منهای نفت هم روند مطلوبی را طی کرده است»
معاون اجرایی رییس جمهور تاکید کرد:« بعضی ها حاضر به شنیدن این آمارها نیستند. عمدا عینک های تیره و تاری می زنند که این آمارها را نبینند؛درحالی که دولت تا حد زیادی در کنترل اوضاع در حوزه های گوناگون سیاسی و اجتماعی موفق عمل کرده اما هنوز با اهداف اصلی فاصله دارد و باید این روند ادامه یابد.»
او افزود:« دولت تلاش کرد و سرمایه در گردش لازم برای حدود 23 هزار واحد تولید نیمه فعال یا تعطیل دیگر را به میزان حدود 16 هزار میلیارد تومان در استان های مختلف تامین کرد و این واحدها به فعالیت کامل برگشتند. همچنین حجم تسهیلات پرداختی بانکها به واحدهای اقتصادی را در طی سال 1395 به میزان 4/43 درصد افزایش داده و به 427 هزار میلیارد تومان رساند.»
احیای بازارهایی از دست رفته
معاون اجرایی رییس جمهور با یادآوری عملکرد دولت در سه سال گذشته نیز گفت:« بعد از نشستن بر صندلی مسئولیت در دولت یازدهم، متوجه شدیم مشکلات بسیار فراتر از آن است که تصور می کردیم.هرچند قدرتهای بزرگی با ما سرمخاصمه و جنگ داشته و ما باید این معضل را از پیش پای ملت ایران برمي داشتيم، اما وقتی وارد این حوزه شدیم، دیدیم که علاوه بر این مسايل، یکسری روابط گسترده ای که جمهوری اسلامی ایران بین خود و کشورهای همسایه بوجود آورده بود، هم در سایه بوجود آمدن جو ايران هراسی و اسلام هراسی تخریب شده و از بین رفته است.»
وی افزود:«باید برخی مناسبات خود را با کشورهای همسایه از نو بنا مي كرديم. سياست خارجي ما درحوزه اقتصادی بر بازارهاي هدف تاثیر فوق العاده ای گذاشته بود. بازارهايي مثل آفریقا که یکی از مهمترین بازارهای اهداف اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بود و بسیاری از کالاها و خدمات ما قابلیت عرضه در آن بازارها را داشت، تقريبا متوقف شده و روابط از بین رفته بود. امکان ارتباط نبود. نه تنها قدرتهای بزرگ مثل اروپا و آمریکا روابط شان با ما تیره و تار بود، بلكه در ساير كشورها هم وضعيت خوبي نداشتيم.»
شریعتمداری خاطرنشان کرد:« اگرچه هنوز به دوره روابط خوب خارجي با دنيا برنگشته ایم و هنوز بهبود روابط خارجی ما به طور کاملا محقق نشده است، اما قدمهاي بزرگي برداشته شده است. ما با چنین مشکلی در عرصه سیاست خارجی مواجه بودیم. »
او متذکر شد:« در بخش بدهی های دولت، ما تصوری از بدهی ها داشتیم؛ فکر می کردیم ارقام قابل ملاحظه است. تصور می کردیم که دولت به بانکها , پیمانکاران و ... بدهی های زیادی دارد و مثلا با تصور 100 هزار میلیارد تومان مجموعه بدهی دولت به دیگران وارد کار شدیم، اما اخیرا وزیر اقتصاد صحبت از 540 هزار میلیارد تومان حجم بدهی های دولت بدون نفت مي كند؛ يعني 5 برابر آنچه ما تصور می کردیم.»
او با بیان اینکه با ایجاد اداره کلی در وزارت اقتصاد برای محاسبه بدهی های دولت در حوزه های گوناگون متوجه این میزان بدهی شدیم،عنوان کرد:« وقتی همه دستگاههای دولتی در شرکت ها و وزارتخانه ها بررسی های خود را از میزان بدهی ها انجام دادند و به این اداره کل اعلام کردند، به تدریج معلوم شد که مجموعه بدهی های دولت، خیلی بیشتر از آن چیزی است که تصور می شد. بخشی از این بدهی ها البته پرداخت شد. بخشی از این بدهی ها هم پرداخت نشده و همچنان باقی مانده است.»
بدهیهای تحمیل شده
معاون اجرایی رییس جمهور تاکید کرد:« اينكه گفته مي شود بخشي از این بدهي ها مربوط به اين دوره است، حرف کاملا نادرستی است، این انباشت بدهی ها مربوط به ایامی است که متاسفانه ما از فرصت ها درست استفاده نکردیم و درآمدهای ارزی کشور با فروش هر بشکه نفت به قيمت 140 دلار از دست رفت.»
وی افزود:« متاسفانه این دولت در ابتداي كار با گرفتاري جدید کاهش قابل ملاحظه قیمت نفت هم مواجه شد. از یکسو تلاش کردیم در جهت گشایش بازارها و صدور بیشتر نفت اقدام كنيم. در دوران تحریم ها - یعنی یک و نیم سال اول شروع به كار دولت - با بهبود روش های عرضه نفت خام و محصولات نفتی در بازارهای جهانی افزایش فروش نفت خام را آغاز کردیم، اما بعد از برداشته شدن تحریم های جهانی، این کار با سرعت بیشتری ادامه یافت.»
شریعتمداری تاکید کرد:« این دولت با تلاش گسترده خود و بر طبق آمار رسمی و دقیق افراد بیمه شده جدید هر سال به طور متوسط به صورت خالص 700 هزار شغل ایجاد کرد و سعی کرد تا حدودی مشکل بیکاری را در کشور کمرنگ کند. اما در حالی که در سال های اخیر هر سال 2/1 میلیون نفر متقاضی جدید کار وارد بازار کار می شود، علیرغم به وجود آمدن 700 هزار شغل جدید باز سالیانه 500 هزار نفر به جمع بیکاران کشور افزوده می شود و طبیعتا مردم با مشکل اشتغال همچنان مواجه هستند.»
وی ادامه داد:« در واقع مشکل بیکاری محصول یک دوره طولانی کاهش رشد اقتصادی و کاهش رشد سرمایه گذاری متاسفانه در اوج درآمدهای ارزی کشور و قیمت جهانی نفت است، نه محصول این دولت.»
معاون اجرایی رییس جمهور همچنین با اشاره به اینکه درآمدهای دولت از محل فروش نفت خام در این ایام به دلیل کاهش قیمت نفت در بازارهای جهاني به شدت دولت را با محدودیت های جدیدی روبرو کرد،گفت:«این ارقام از قبل قابل پیش بینی نبود. اگر قیمت نفت خام کاهش نمی یافت، طبیعتا امروز بخشی از این بدهی ها پرداخت شده بود.»
شریعتمداری با بیان اینکه معلوم شد کشوری که روابط آن با دنیا قطع می شود، برقراری مجدد آن در عرصه های گوناگون چقدر زمان بر و هزینه بر است،خاطرنشان کرد:« به هر صورت سخن گفتن از محدودیت هایی که در 8 سال پیش از این دولت اتفاق افتاده، موضوع شیرینی نیست ولی در یک ارزیابی کلان تصور می کنم این دولت توانست با استقرار مدیریت حاذق و کارآمد در عرصه هاي گوناگون فعالیت هم در حوزه اقتصاد و سایر حوزه ها مثل سیاست خارجی بر مشکلات تا حد زیادی قائق بیاید و کشور را به ثباتی در عرصه سیاست خارجی برساند.»