شکست روحانی در انتخابات می‌تواند یک شوک بزرگ باشد

رویداد۲۴- عرب نیوز در ارزیابی خود از روابط ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، یکی از عوامل اصلی را انتخابات ایران عنوان کرده و شکست روحانی را یک شوک بزرگ عنوان می کند. 

به گزارش رویداد۲۴ به نقل از عرب نیوز، گفت‌وگوی استراتژیک میان ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس را نمی‌شد در میان گزینه‌های اصلی دستور کار نشست هفته گذشته شورای وزیران در ریاض دید. بااین‌حال همان‌طور که خالد سلیمان الجارالله، معاون وزیر خارجه کویت اشاره کرد، به نظر می‌رسد ایده این گفت‌وگو بار دیگر از سوی وزرای خارجه کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس مورد بررسی قرار گرفته است.

طی ماه‌های اخیر بارانی از فعالیت‌های دیپلماتیک در این شورا و دیگر مذاکراتی که با حضور مقامات ایران و عربستان برگزار شده، به گمانه‌زنی‌ها در مورد آشتی ایران-شورای همکاری خلیج‌فارس دامن زده است.

اما حجم تنش‌ها میان مهم‌ترین اعضای این بلوک و ایران همچنان روی هرگونه تلاشی برای اعتمادسازی و کار روی روابط دو طرف سایه افکنده است.

گمانه‌زنی‌ها در مورد گشایش دیپلماتیک نوامبر گذشته با توافق تاریخی اوپک برای کاهش تولیدات نفتی آغاز شد. در ماه فوریه حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران به مسقط سفر کرد که نخستین سفرش به‌عنوان رئیس‌جمهور به یکی از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس محسوب می‌شد. گام بعدی روحانی کویت بود برای دیدار با امیر شیخ صباح الاحمد الصباح که از اهمیت بیشتری برخوردار بود. 

این دیدارها سفر وزیر خارجه کویت به تهران در ماه ژانویه را به دنبال داشت. کویت پیام‌آور شورای همکاری خلیج‌فارس بود و شرایط این بلوک برای مذاکره با ایران را فهرست کرده بود.

در ماه مارس مشاوره میان مقامات ایران و عربستان منجر به انتشار بیانیه امکان حضور زائران ایرانی در مراسم حج سال جاری شد که در سال 2016 به دلیل اختلافات امنیتی و لجستیک متوقف شده بود. این مسئله می‌تواند در نهایت منجر به بازسازی روابط دیپلماتیک ایران و عربستان شود.

این تلاش‌ها برای ایجاد مکانیسم مهمی که به نگرانی‌های امنیتی و استراتژیک رسیدگی کند، نه تنها در مورد بحران‌های موجود –هر یک از طرفین در جنگ‌های یمن و سوریه، حامی دو جناح مخالف هستند- همچنان ادامه دارد، بلکه مشکلات جدید را هم پوشش می‌دهد.

در حال حاضر دولتی در آمریکا روی کار آمده که تمایل بیشتری برای به عقب راندن قاطعیت ایران در بهره‌گیری از مرگ نظم منطقه‌ای به سرکردگی آمریکا دارد. این مسئله بار دیگر در حملات نظامی روز جمعه آمریکا به پایگاه هوایی نیروهای دولتی سوریه مورد تأیید قرار گرفت.

همان‌طور که بسیاری از تحلیل گران منطقه‌ای اشاره کرده‌اند، برای اکثر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس که برای پایان یافتن دوره ریاست جمهوری اوباما لحظه‌شماری می‌کردند، این یک پیشرفت محسوب می‌شود. تضمین‌های ناشی از فعال شدن دوباره چتر امنیتی آمریکا منجر به حس اعتمادبه‌نفس میان کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس شده، بنابراین آن‌ها حال خود را محق به نگاه کردن به ایران از موضع بالا می‌دانند.

هنوز مشخص نیست که دستگاه امنیتی و سیاست خارجی ایران چه واکنشی به این پیشنهاد شورای همکاری خلیج‌فارس با رویکرد خصمانه‌تر آمریکا در پس‌زمینه آن خواهد داشت. 

از سوی دیگر انتخابات ریاست جمهوری در ماه می در ایران، عامل اصلی دیگری است که باعث عدم اطمینان کشورهای این شورا برای ایجاد یک مکانیسم رسمی جهت رسیدگی به اختلافات اصلی می‌شود. شکست حسن روحانی در این انتخابات می‌تواند یک شوک بزرگ باشد. بااین‌حال محافظه‌کاران تندرو –که تمایل اندکی به بهبودی روابط با عربستان دارند- تلاش چندانی برای معرفی نامزدی که بتواند جناح آن‌ها را متحد کند، نداشته‌اند. فقط جبهه مردمی نیروهای انقلاب پنج نامزد نهایی خود را انتخاب کرده است.