حالِ دریاچه «ارومیه» بهتر است، به مرحمت «باران»!

رویداد24- فروردین‌ماه امسال بود که طغیان سیمینه‌رود هرچقدر حاشیه‌نشینانش را نگران کرد، برای دریاچه «ارومیه» خبر خوشی به حساب آمد، رودخانه‌ای که گفته می‌شد اسفندماه سال ۱۳۶۶ آخرین باری بوده که اینطور خروشان دیده‌شده است.

اما همه اتفاقات خوب برای ارومیه به پُرآب شدن این سرشاخه‌اش محدود نشد، باران این بار سخاوتش را دوچندان کرد و برای بزرگ‌ترین دریاچه آب‌شور کنونی دنیا شیرینی هدیه برد، تا تلخ‌کامی‌هایش را شاید تا مدتی فراموش کند.

حالا وقتی از اوضاع ارومیه احوالپرسی می‌کنی مسئولان از افزایش سطح آب این دریاچه سخن می‌گویند، ارومیه حالش مانند بیمار نزاری است که اگر سرفه‌های نمکی‌اش آرام بگیرد، حال اطرافیانش را هم خوب می‌کند، با این تفاسیر باید حواس مسئولان و مردم بیشتر به بیماری مسری «ارومیه» باشد، سرفه‌های نمکی می تواند دردسرساز باشد.

بر اساس این گزارش، مردم آذربایجان شرقی همانند دیگر مردم کشورمان آرزوی احیای دریاچه ارومیه را دارند و این امر جز تلاش خود مردم و مسئولان شدنی نیست، امری که علاوه بر احیای مکانی برای جذب توریست و البته زنده کردن خاطرات گذشته‌های نه‌چندان دور مردم منطقه، از طوفان‌های نمکینی پیشگیری خواهد کرد که اکنون به اذعان کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه محیط‌زیست، خطرات آن تنها محدود به حوزه شمال غرب و غرب کشور نخواهد بود و بخش اعظمی از مردم کشورمان را در معرض یک بحران جدی قرار خواهد داد.

حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس دولت تدبیر و امید در کارزار انتخاباتی ریاست جمهوری یازدهم با جدیت تمام وعده احیای دریاچه ارومیه را به مردم آذربایجان داد و تثبیت وضعیت دریاچه ارومیه را یکی از سیاست‌های مهم برای احیای دریاچه مطرح کرد و این امر امروز در وهله اول به‌واسطه افزایش نزولات آسمانی و سپس در سایه برخی اقدامات مویرگی و گاه لاک‌پشتی در این حوزه میسر شده اما مردم انتظار اختصاص اعتبارات مالی و جدیت بیش از این را از مسئولان دارند.

دبیر کارگروه ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه تثبیت وضعیت دریاچه ارومیه یکی از سیاست‌های اصلی دولت تدبیر و امید برای احیای دریاچه است، اظهار داشت: تثبیت وضعیت این دریاچه برنامه دو سال نخست طرح‌های احیای دریاچه ارومیه است.

«خلیلی ساعی» همچنین در ادامه بابیان اینکه تراز آبی دریاچه ارومیه خوشبختانه امسال نسبت به سال گذشته تغییر نکرده است، خاطرنشان کرد: بر اساس اطلاعات و آمار اخیر میزان تراز آبی دریاچه ارومیه ۱۳۷۰.۱ بوده و حفظ تراز آبی یکی از توفیقات ما در احیای دریاچه ارومیه است.

وی از رهاسازی آب پشت سدها برای احیای دریاچه ارومیه خبر داد و افزود: رهاسازی آب پشت سدها یکی از برنامه‌ها برای احیای دریاچه ارومیه بود که در دو سال گذشته انجام شد.

دبیر کارگروه ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی تصریح کرد: در سال‌های گذشته با کاهش متوسط سالانه ۴۵ سانتی‌متری ارتفاع آب دریاچه مواجه بودیم که خوشبختانه امسال تراز آبی دریاچه همانند سال گذشته بوده و تغییری نکرده است.

درعین حال اما کارشناس و معاون اداره کل محیط‌زیست آذربایجان شرقی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به آخرین وضعیت دریاچه ارومیه، اظهار داشت: بر اساس آخرین آمار و اطلاعات به‌دست‌آمده از وزارت نیرو و ستاد احیا دریاچه ارومیه تراز آبی این دریاچه نسبت به زمان مشابه سال گذشته یک سانتی‌متر افزایش‌یافته است.

حسین قمی با اشاره به تأثیر بارش‌ها از اول سال آبی در مهر سال گذشته تاکنون بر روی دریاچه ارومیه خاطرنشان شد: از اول سال آبی سال ۹۴ تاکنون شاهد افزایش ۴۱ سانتی‌متری تراز آبی این دریاچه هستیم.

وی همچنین در ادامه پایش مناطق شرق دریاچه ارومیه و نظارت بر وضعیت فعالیت‌های انسانی و پایش تغییرات دریاچه ارومیه را از مهم‌ترین وظایف اداره کل محیط‌زیست آذربایجان شرقی عنوان کرد و افزود: میزان بارش‌ها امسال نسبت به سال گذشته ۱۹درصد کاهش‌یافته و تراز آبی دریاچه یک سانتی‌متر افزایش‌یافته، اما مساحت دریاچه همانند سال گذشته بوده و افزایش قابل‌توجهی رخ نداده است.   

کارشناس و معاون اداره کل حفاظت محیط‌زیست آذربایجان شرقی در پایان سخنان خود اظهار داشت: امیدواریم با افزایش روند بارش‌ها اثربخشی فعالیت‌های انجام‌شده مسئولان و متولیان امر را بیشتر مشاهده شود.

معاون عمرانی استاندار آذربایجان شرقی نیز با اشاره به آخرین وضعیت دریاچه ارومیه، اظهار داشت: برای احیای این دریاچه ۲۲۰ میلیون مترمکعب آب رهاسازی شده است و سهم استان ما از رهاسازی آب موردنیاز برای احیا ۱۰ درصد بوده، درحالی‌که ۹۰ درصد رهاسازی‌ها سهم استان آذربایجان غربی است.

محمدصادق پور مهدی از راه‌اندازی تصفیه‌خانه فاضلاب شهر تبریز برای احیای دریاچه ارومیه نیز خبر داد و افزود: این تصفیه‌خانه در تهیه و تأمین بخشی از آب موردنیاز برای احیای دریاچه ارومیه نقش بسیاری خواهد داشت.

وی همچنین در ادامه از تثبیت وضعیت دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته خبر داد و تصریح کرد: وضعیت دریاچه ارومیه مشابه سال گذشته بوده و حجم آب دریاچه ۵۵۰ میلیون مترمکعب است.

در پایان باید این نکته را متذکر شد که هرچند اقداماتی از قبیل لایروبی کانال‌های آبی منتهی به حوزه آبریز دریاچه ارومیه و رهاسازی آب پشت سدهای این منطقه در بروز وضعیت فعلی دریاچه ارومیه بی‌تأثیر نبوده است اما باید اذعان کرد که در صورت نبود بارش نزولات آسمانی کورسوی امید به احیای بزرگ‌ترین دریاچه آب‌شور فعلی دنیا مدت‌ها قبل بسته‌شده بود به‌طوری‌که به گفته معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا همین بارش‌ها تنها در فروردین ۱۳۹۵ و پس از حدود ۳۰ سال موجب جاری شدن آب با دبی هزار مترمکعب بر ثانیه در زرینه‌رود به‌عنوان یکی از شاهرگ‌های دریاچه ارومیه شد.

درهرصورت باید پذیرفت که این دریاچه هرروز بیش از دیروز احساس تشنگی می‌کند و از همه برای ادامه نفس کشیدنش یاری می‌طلبد، چه‌بهتر که تا دیر نشده تمام متولیان امر و مردم بسیج شده و در احیای این دریاچه تلاش کنند و این تلاش می‌تواند در قالب اجرای طرح‌های آب‌رسانی برای کوتاه‌مدت و صدالبته امور دیگری چون اصلاح الگوی مصرف در مناطق حاشیه دریاچه ارومیه از سوی دستگاه‌های مرتبط دولتی و نیز تغییر نگرش جدی مردم نسبت به نحوه مصرف منابع آبی تبلور یابد.