وضعیت نیروی پرستاری در ایران پایین‌تر از کنیا و عراق
رویداد۲۴ اصغر دالوندی، در مراسم تجدید میثاق پرستاران با آرمان های بنیانگذار کبیر انقلاب، با عنوان این مطلب که پرستاران اکثریت منابع انسانی وزارت بهداشت را تشکیل می‌دهند، اظهارداشت: امروز جامعه پرستاری با داشتن بیش از ۱۸۰ دانشکده، ۲۰۰۰ عضو هیئت‌علمی و نزدیک به ۲۵۰ هزار کادر پرستاری اعم از پرستار، هوشبری، اتاق عمل و فوریت‌های پزشکی یکی از مهم‌ترین و اثرگذارترین جامعه علمی و حرفه‌ای در جامعه پزشکی کشور است.
وی افزود: در این میان سازمان نظام پرستاری با داشتن ۱۷۰ هزار نفر عضو فعال و ۱۱۸ هیات مدیره در سراسر کشور بزرگترین مجموعه پرستاری کشور است. پرستاران از زمان جنگ تحمیلی تاکنون تمام‌قد و صبورانه در تمام عرصه ها، خدمت انقلاب و مردم شریف ایران بوده است.
دالوندی ادامه داد: اگر آماری از وضعیت پرستاری کشور بدهیم خواهیم دید بر اساس سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴، ما فاصله زیادی داریم. رویکرد بیمار محور و بیمارستان مدار در نظام سلامت، پرستاران را در بیمارستان‌ها محصور و مهجور ساخته است.
به گفته رئیس کل سازمان نظام پرستاری، ضریب پرستار به تخت که باید حداقل ۱.۸ باشد، در حال حاضر ۰.۸ است.
وی افزود: طبق سند چشم انداز و برنامه ششم توسعه به ۱۵۰ هزار پرستار نیاز داریم ولی با توجه به جنگ اقتصادی دشمن از یک طرف و طی جلسات متعدد با مجلس، وزارت بهداشت و سازمان امور استخدامی و سازمان برنامه و بودجه به حدود ۱۰۰ هزار پرستار نیاز مبرم داریم که قرار شده حداقل سالی ۱۰ هزار پرستار جذب گردد.
دالوندی ادامه داد: بر اساس برنامه ۱۴۰۴ در آموزش، سالانه نیاز به جذب یک‌صد استاد، پذیرش ۱۰ تا ۱۵ هزار دانشجوی کارشناسی، ۱۵۰۰ کارشناسی ارشد، ۱۵۰ دانشجوی دکتری داریم. ولی آنچه دنیا روی آن متمرکز است، نسبت پرستار به تخت نسبت پرستار به جمعیت است که نسبت آن از کف ۳ تا ۵ نفر و ۱۷ نفر در ۱۰۰۰ نفر جمعیت در دنیا متفاوت است؛ که این میزان در ایران ۱.۵۵ پایین‌تر از کنیا و عراق است. بر اساس نسبت پرستار به جمعیت هم حداقل به ۱۵۰ هزار نفر پرستار نیاز داریم.
وی گفت: این رویکرد که نسبت پرستار به جمعیت را پیگیری می‌کند مورد توجه و تأکید WHO ، ICN و سایر نهادهای بین‌المللی است در کشورها GDP بیش از ۱۰ برابر، پرستار در صف اول بررسی سلامت، ارتقاء سلامت، پیشگیری از بیماری‌ها خاصه بیماری‌های نوپدید است و این به دلیل خدمات ارزان‌تر و قابل‌دسترس‌تر برای مردم است.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری، ادامه داد: با توجه تغییرات جمعیتی کشور و افزایش امید به زندگی در کشور، افزایش بیماری‌های مزمن، افزایش جمعیت سالمندی، افزایش جمعیت جوان و رفتارهای پر ریسک و تصادفات جاده‌ای و...، ما به شدت نیاز به توسعه نقش پرستاران در عرصه‌های مختلف و معماری مجدد نظام سلامت داریم.
دالوندی به توسعه خدمات پیشرفته بیمارستانی اشاره کرد و افزود: کمبود پرستار موجب افزایش پدیده همراه بیمار شده است.
وی به توسعه و ایجاد خدمات پس از بیمارستان نیز اشاره کرد و گفت: مراقبت در منزل(کاهش بار مراقبتی)، مراقبت از سالمند، ایجاد کلینیک‌های تخصصی پرستاری در جامعه مثل مراقبت‌های تسکینی، مراقبت از زخم و پرستاری مکمل، آموزش‌های تبعیت از رژیم‌های درمانی، دارویی، غذایی و توانبخشی در پیشگیری از عود بیماری‌ها و بازگشت به بیمارستان می‌تواند به شدت به اقتصاد سلامت کمک کند.
دالوندی تاکید کرد: ما خواستار پوشش بیمه‌ای تمامی خدمات پرستاری در جامعه هستیم و شورای عالی بیمه باید راه را برای این پوشش و توسعه بیمه‌ها باز نماید.
وی گفت: برای پاسخ به چالش‌های نظام سلامت و استفاده از ظرفیت‌های موجود در کشور مسئولین وزارت بهداشت، مجلس و سازمان برنامه‌وبودجه و سازمان امور استخدامی وعده استخدام سالانه ۱۰ هزار پرستار را داده‌اند که تا حدودی تسکین‌بخش وضعیت فعلی و امیدبخش به دانشجویان و فارغ‌التحصیلان آماده شروع طرح نیروی انسانی و پرستاران بیکار است.
دالوندی اظهارداشت: در جهان به ۲ میلیون پرستار نیاز است که پرستاران ایرانی به عنوان بهترین پرستاران در جهان محسوب می‌شوند و ما دوست داریم به جای مهاجرت پرستاران از خدمات این نیروها در داخل کشور بهره‌مند شویم.
وی ادامه داد: ما در فصل بودجه ۹۸ هستیم و با گفتگوی متعدد با کمیسیون بهداشت، اصل ۹۰ و نشست‌های متعدد کارشناسی با حضور سازمان‌های مرتبط وزارت بهداشت خواستار اجرای قانون بر زمین‌مانده تعرفه گذاری خدمات پرستاری هستیم که ۱۲ سال است منتظر اجرایی شدن است و لااقل در سطح کارانه‌های فعلی که حدود ۱۸۰۰ میلیارد تومان است، به مجلس پیشنهاد ۲۰۰۰ میلیارد را داده‌ایم که امید داریم نمایندگان مجلس در کمیسیون تلفیق و صحن به این خواسته به حق پرستاران توجه جدی نمایند.
دالوندی با بیان این مطلب که توسعه شغلی پرستاران یکی از اولویت‌های ماست، افزود: متأسفانه به دلیل عدم اجرای برنامه توسعه شغلی پرستاران از یک بهیار یک‌ساله تا دکتری تخصصی کارهای مشابهی را انجام می‌دهند که این مسئله هم به ضرر پرستاران و کاهش انگیزه آن‌ها و هم به ضرر مردم است.
وی گفت: ما باید برای رده‌های مختلف تحصیلی پرستاران بتوانیم برنامه‌های توسعه‌ای تعریف کنیم. یک پرستار کارشناسی ارشد و دکتری می‌تواند در حوزه‌های قبل از بیمارستان، بیمارستان و پس از بیمارستان با کارهای مبتنی بر تحقیقات به رشد و توسعه حرفه‌ای و اثربخشی خدمات و بالا بردن کیفیت آن‌ها کمک کند. ما نزدیک به ۱۰ هزار فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد در ۱۲ رشته و ۵۰۰ فارغ‌التحصیل دکتری داریم امیدواریم با طرحی که در دانشگاه علوم پزشکی تبریز پایلوت می‌کنند، به سراسر کشور توسعه یابد.
دالوندی با عنوان این مطلب که اجرای قانون تعرفه گذاری و توسعه شغل باعث تحرک و ایجاد انگیزه در جامعه پرستاری خواهد شد، افزود: حس استقلال، درآمد نسبی بالاتر، ثبت خدماتی که پرستاران انجام می‌دهند به نام خودشان ارزشمندی را به کار حرفه‌ای پرستاران برمی‌گرداند.
وی ادامه داد: الزام اجرای کامل قوانین و ارتقای بهره‌وری و مشاغل سخت و زیان‌آور در تمام بیمارستان‌های دولتی خصوصی، نظامی، تأمین اجتماعی و اورژانس پیش بیمارستانی باید لحاظ شود و همچنین پیگیری و اجرای بازنشستگی‌های پیش از موعد باید در دستور کار قرار گیرد که سازمان نظام پرستاری به جد آن را دنبال کرده است.
دالوندی به شیفت های متعدد پرستاران اشاره کرد و افزود: اضافه‌کاری اجباری بر اساس ماده ۶۱ قانون کار که نزدیک به ۲۵ هزار پرستار (شرکتی، قراردادی و پیمانی) دانشگاه‌ها و ۱۰ هزار پرستار بخش خصوصی را در برمی‌گیرد، جرم است و باید طبق قانون ضرایب آن با رضایت همکاران لحاظ شود.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری، در ادامه به جهت‌دهی به تحقیقات پرستاری در کشور اشاره کرد و گفت: پاسخ به نیازهای بخش‌های مختلف تخصصی در عرصه‌های مختلف، تبدیل و گزینش تحقیقات و تبدیل به زبان صنعت و تجاری‌سازی آن‌ها، کاربرد عامه مردم، ترجمان دانش پرستاری از کارهای اخیر سازمان است.
وی افزود: سازمان نظام پرستاری با رویکرد کارآفرینی و ایجاد هسته کارآفرینی، به دنبال آموزش کسب‌وکار به‌صورت حضوری و مجازی، آموزش ساخت اپلیکیشن های، راه‌اندازی تیم‌های کسب‌وکار در پرستاری، راه‌اندازی شتاب‌دهنده است و با همکاری حوزه معاونت اجتماعی وزارت بهداشت درصدد برگزاری اولین رویداد استارت آپ سالمندی است.
