چرا ویروس کرونا هربار علائمی متفاوت دارد؟
تب، لرز، سردرد، سرفه، گلودرد، تنگی نفس، از بین رفتن حس بویایی و چشایی، تهوع، استفراغ، اسهال، گیجی، بدن درد، التهاب چشمی، مشکلات کلیوی و حتی سکتههای مغزی یا قلبی همگی علائمی هستند که شاید هر کدام به بیماری خاصی مربوط بوده و یا در سالهای گذشته نسخههای متفاوتی برای درمان داشتند، اما حتما متعجب خواهید شد اگر بدانید تمامی این علائم میتواند در اثر ورود یک ویروس در بدن ایجاد شود.
رویداد۲۴ علائم فوق نشانههایی است که تاکنون از ویروس کرونا کووید ۱۹ گزارش شده است، اما این به آن معنا نیست که اگر فردی با این علائم به پزشک مراجعه کرد حتما مبتلا به کووید ۱۹ باشد. بسیاری از بیماریهای عفونی علائمی شبیه آنچه ذکر شد را از خود نشان دادند و تنها راه تشخیص قطعی تست کروناست که در مراکز درمانی انجام میشود. اما چگونه یک ویروس میتواند تا این حد علائم متفاوتی را از خود نشان دهد؟
دکترای تخصصی میکروبیولوژی پاسخ به این پرسش را منوط به بررسی مباحثی، چون بیماری، عفونت، سیستم ایمنی، بافتهای هدف و گیرندههای سلولی دانسته و میگوید: ویروسها پارتیکلهای بیجانی هستند که تنها در بدن جانداران قادر به ادامه حیات بوسیله تکثیر سلولی هستند و در محیط خطری ندارند، این موضوع، تفاوت ویروس با باکتری است.
سیدمنصور میبدی در گفتگو با ایسنا با تبیین تعاریف عفونت و بیماری گفت: عفونت به معنای ورود یک میکروارگانیسم خارجی به بدن است که میتواند، ویروس، باکتری، تک یاخته، قارچ و یا عوامل دیگری باشد، اما بیماری در واقع واکنشی است که بدن نسبت به ورود آن میکروارگانیسم خارجی از خود نشان میدهد.
ظهور علائم بیماری نشانه واکنش طبیعی بدن
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تنکابن مقابله سیستم ایمنی بدن در برابر ورود میکروارگانیسم خارجی را سبب بروز علائم دانست و تاکید کرد: زمانی که بافت هدف مورد تهاجم میکروارگانیسم خارجی واقع شود، سیستم ایمنی نیز با واکنش در همان بافت وارد عمل شده و بسته به اینکه بافت هدف در چه دستگاهی مثلا تنفسی یا گوارشی باشد علائم مربوط در همان دستگاه بروز کرده و بیماری آغاز میشود.
میبدی، علائمی نظیر تب، لرز، سرفه، تهوع، اسهال و استفراغ را واکنش طبیعی بدن برای خروج میکروارگانیسم خارجی معرفی کرد و افزود: این علائم باعث شده تا محیط داخلی بدن برای ویروس نامطلوب و ناامن شده و تا حد امکان ویروس از بدن دفع شود.
وی با اشاره به اینکه بافت هدف ویروس کرونا، دستگاه تنفسی است و ابتدا علائم مربوط به اختلال این دستگاه در فرد بیمار ظاهر میشود خاطرنشان کرد: به ترتیب علائمی، چون تب، گلودرد، سرفه، گاهی عطسه و در ادامه تنگی نفس و ذاتالریه علائمی است که به دستگاه تنفسی مربوط میشود که همگی نتیجه تکثیر سریع ویروس است.
عفونت ثانویه دلیل علائم نامربوط
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تنکابن ظهور و بروز علائم کرونا در دستگاهها و بافتهای دیگر بدن را متاثر از عفونت ثانویه اعلام و اظهار کرد: برخی ویروسها نظیر انفلوآنزا و سرخک با نامطلوب کردن شرایط بدن باعث رشد باکتریهایی شده که در بدن وجود دارند، این اتفاق عفونت ثانویه نامیده میشود و در مورد ویروس کرونا کووید ۱۹ نیز صادق است که این عفونت در کرونا به صورت ذات الریه بروز کرده و حتی دلایل مرگ بسیاری از بیماران اعلام شده است.
میبدی با یادآوری اینکه بافت هدف در حقیقت سلولهایی هستند که Receptor یا گیرندههای آن میکروارگانیسم خارجی را بر روی خود داشته باشند، تصریح کرد: در مورد ویروس کرونا، گیرندهها مادهای بنام آنژیوتانسین کانورتاز (Angiotensin convertase) دارند که بر روی دستگاه تنفسی، دستگاه گوارشی، دستگاه ادراری و بافت کلیوی وجود دارد، بنابراین وقتی گیرنده میکروارگانیسم در این دستگاهها وجود دارد بالطبع ویروس کرونا میتواند تغییر جایگاه داده و از طریق گردش خون به دستگاه دیگری منتقل شده و ایجاد مشکل کند.
وی با بیان اینکه چنین رویکردی در ویروس انفوآنزا نیز وجود دارد یادآور شد: علائم نامربوطی که علت نهایی آن ویروس کرونا شناخته میشود ناشی از تاثیرگذاری کووید ۱۹ بر دیگر بافتهای بدن بوده که سلولهای آنها گیرندههای ویروس کرونا را دارند.
این کارشناس میکروبیولوژی و استاد دانشگاه تاکید کرد: علائمی نظیر مشکلات دستگاه گوارشی مانند اسهال و استفراغ، نارساییهای کلیوی که منجر به ورم در ناحیه زیر چشم و پاها میشود و یا اختلال در اکسیژن رسانی به سبب مشکلات دستگاه تنفس که به صورت کبودیهایی در بدن ظاهر میشود همگی میتواند ناشی از تاثیرات و عفونتهای ثانویه کرونا کووید ۱۹ باشد.
میبدی، با بررسی علل سکته مغزی یا قلبی در اثر کرونا تشریح کرد: سکتههای مغزی که علت آن کرونا گزارش شده ناشی از ترومبوز عروقی (Vascular thrombosis) یا لخته شدن خون در رگ هاست که مکانیزم آن تاکنون مشخص نیست، اما به نظر میرسد یک عفونت ثانویه باعث ایجاد ترومبوز شود.
وی افزود: چنین اتفاقی میتواند ناشی از بروز یک عفونت ثانویه در باکتریهای گِرَم منفی باشد چراکه در این باکتری ها، سمی بنام اندوتوکسین ((Endotoxin وجود دارد که تکثیر فراوان باکتری اندوتوکسین زیادی ایجاد کرده و به ترومبوز و آسیب به رگها منجر شده و تب ایجاد میکند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تنکابن، از دردهای عضلانی به دلیل کرونا سخن گفت و با بیان علل آن اظهار کرد: این علائم میتواند یا ناشی از نوعی ترومبوز عروقی بوده و یا در اثر اختلال اکسیژن رسانی و کمبود اکسیژن به بافت به تخمیر لاکتیکی و تولید اسید لاکتیک در عضلات و ماهیچهها منجر شود که در نهایت با درد در عضلات بروز میکند.
ابتلای دوباره به کرونا امکانپذیر است
میبدی، در پاسخ به این پرسش که جهش ژنی در کرونا چه پیامدهایی به همراه دارد خاطرنشان کرد: جهش ژنی در ویروسها نمیتواند عوارض را تغییر دهد، اما در مورد باکتریها این اتفاق امکان وقوع دارد، در نتیجه، جهش ژنی بیشتر میتواند گیرندههای سطح ویروس را تغییر داده و باعث عدم شناسایی ویروس توسط سیستم ایمنی بدن شود.
وی علت اصلی مبتلا شدن مجدد افرادی که یکبار بیماری کرونا را تجربه کردند را به جهش ویروس کووید ۱۹ نسبت داد و تصریح کرد: محیط خارجی ویروس کرونا دارای خارها یا آنتنهای لیپو پروتئینی است که جهش ژنی باعث تغییر آنها شده و سیستم ایمنی با ناشناس دانستن ویروس اجازه ورود به آن را داده و مجددا فرد، به کرونا مبتلا میشود، همانند این جهش، بارها در ویروس انفلوآنزا تجربه شده است.
این محقق، پژوهشگر و استاد دانشگاه با اشاره به اینکه جهش ژنی عمدتا در ویروسهای آر اِن اِی دار (RNA) مرسوم است بیان کرد: کرونا کووید ۱۹ نیز در این دسته از ویروسها قرار دارد که با چرخیدن ویروس در محیط و ایجاد جهش ژنی، سویههای جدیدی از ویروس بوجود آمده و قادر است افرادی را که یکبار کرونا گرفته اند را مجددا بیمار کند.
بیشتر بخوانید: ویروس کرونا در ایران؛ ۱۸ استان در وضعیت هشدار و قرمز
راه درمان کرونا چگونه است؟
میبدی در پاسخ به پرسشی مبنی بر راهکارهای درمانی ویروس کرونا خاطرنشان کرد: پروسه درمانی که در بیمارستانها صورت میگیرد بصورت مصرف داروهایی است که روی عفونت ثانویه اثر گذار باشد، به عنوان مثال تجویز آزیترومایسین روی ویروس کرونا اثر ندارد، اما میتواند عفونت ایجاد شده در بدن را مغلوب کند.
وی در ادامه افزود: همچنین داروی کلروکین که یک داروی ضد مالاریاست، بر روی ویروس کرونا تاثیری نداشته و تنها برای مهار عفونتهای ثانویه تجویز میشود، یا استفاده از داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی نظیر دگزامتازون برای بیماران دچار وضع وخیم، تنها برای مهار فعالیت سیستم ایمنی در شرایط حاد تجویز میشود، زیرا همین سیستم ایمنی مفید بدن در شرایط تشدید بیماری، میتواند منجر به مرگ افراد شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تنکابن، گام اول درمان را اختلال در اتصال ویروس دانست و تصریح کرد: همانطور که پیشتر بیان شد در مرحله اول گیرندههای کرونا با آنژیوتانسین کانورتاز روی دستگاههای داخلی بدن و بافتهای هدف پیوند برقرار میکنند، بنابراین اگر بتوانیم این اتصال را مختل کنیم، کار ویروس کرونا کووید ۱۹ به پایان میرسد.
میبدی افزود: چنانچه ما بتوانیم آنژیوتانسین کانورتاز تولید کرده و وارد بدن کنیم تا بتواند کرونا را به خود جذب کرده و مانع از رسیدن و اتصال ویروس به بافت هدف شود، میتوانیم اعلام کنیم درمان کامل شده است، اما مشکل اینجاست که آنژیوتانسین یک آنزیم موجود بر روی سلول است و آیا بدن آنرا قبول کرده و یا تاثیرات جانبی دیگری ندارد؟ که البته این پژوهشها در شرایط آزمایشگاهی جواب داده، اما شرایط بدن متفاوت از محیط آزمایشگاه است.
این محقق، پژوهشگر و استاد دانشگاه تنکابن راه دیگر درمان را واکسیناسیون اعلام و تاکید کرد: تزریق واکسن پروسه ساده تری نسبت به درمان است، به این نحو که بدن نسبت به ویروس ضعیف شده و یا آنتنهای تولیدی و تزریقی به بدن، آنتی بادی ساخته و حال با ورود ویروس اصلی کرونا به بدن، آنتی بادی مانع از تاثیر ویروس میشود که در این زمینه اتفاقات خوبی توسط دانشمندان در حال اجرایی شدن است.
دکترای تخصصی میکروبیولوژی پاسخ به این پرسش را منوط به بررسی مباحثی، چون بیماری، عفونت، سیستم ایمنی، بافتهای هدف و گیرندههای سلولی دانسته و میگوید: ویروسها پارتیکلهای بیجانی هستند که تنها در بدن جانداران قادر به ادامه حیات بوسیله تکثیر سلولی هستند و در محیط خطری ندارند، این موضوع، تفاوت ویروس با باکتری است.
سیدمنصور میبدی در گفتگو با ایسنا با تبیین تعاریف عفونت و بیماری گفت: عفونت به معنای ورود یک میکروارگانیسم خارجی به بدن است که میتواند، ویروس، باکتری، تک یاخته، قارچ و یا عوامل دیگری باشد، اما بیماری در واقع واکنشی است که بدن نسبت به ورود آن میکروارگانیسم خارجی از خود نشان میدهد.
ظهور علائم بیماری نشانه واکنش طبیعی بدن
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تنکابن مقابله سیستم ایمنی بدن در برابر ورود میکروارگانیسم خارجی را سبب بروز علائم دانست و تاکید کرد: زمانی که بافت هدف مورد تهاجم میکروارگانیسم خارجی واقع شود، سیستم ایمنی نیز با واکنش در همان بافت وارد عمل شده و بسته به اینکه بافت هدف در چه دستگاهی مثلا تنفسی یا گوارشی باشد علائم مربوط در همان دستگاه بروز کرده و بیماری آغاز میشود.
میبدی، علائمی نظیر تب، لرز، سرفه، تهوع، اسهال و استفراغ را واکنش طبیعی بدن برای خروج میکروارگانیسم خارجی معرفی کرد و افزود: این علائم باعث شده تا محیط داخلی بدن برای ویروس نامطلوب و ناامن شده و تا حد امکان ویروس از بدن دفع شود.
وی با اشاره به اینکه بافت هدف ویروس کرونا، دستگاه تنفسی است و ابتدا علائم مربوط به اختلال این دستگاه در فرد بیمار ظاهر میشود خاطرنشان کرد: به ترتیب علائمی، چون تب، گلودرد، سرفه، گاهی عطسه و در ادامه تنگی نفس و ذاتالریه علائمی است که به دستگاه تنفسی مربوط میشود که همگی نتیجه تکثیر سریع ویروس است.
عفونت ثانویه دلیل علائم نامربوط
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تنکابن ظهور و بروز علائم کرونا در دستگاهها و بافتهای دیگر بدن را متاثر از عفونت ثانویه اعلام و اظهار کرد: برخی ویروسها نظیر انفلوآنزا و سرخک با نامطلوب کردن شرایط بدن باعث رشد باکتریهایی شده که در بدن وجود دارند، این اتفاق عفونت ثانویه نامیده میشود و در مورد ویروس کرونا کووید ۱۹ نیز صادق است که این عفونت در کرونا به صورت ذات الریه بروز کرده و حتی دلایل مرگ بسیاری از بیماران اعلام شده است.
میبدی با یادآوری اینکه بافت هدف در حقیقت سلولهایی هستند که Receptor یا گیرندههای آن میکروارگانیسم خارجی را بر روی خود داشته باشند، تصریح کرد: در مورد ویروس کرونا، گیرندهها مادهای بنام آنژیوتانسین کانورتاز (Angiotensin convertase) دارند که بر روی دستگاه تنفسی، دستگاه گوارشی، دستگاه ادراری و بافت کلیوی وجود دارد، بنابراین وقتی گیرنده میکروارگانیسم در این دستگاهها وجود دارد بالطبع ویروس کرونا میتواند تغییر جایگاه داده و از طریق گردش خون به دستگاه دیگری منتقل شده و ایجاد مشکل کند.
وی با بیان اینکه چنین رویکردی در ویروس انفوآنزا نیز وجود دارد یادآور شد: علائم نامربوطی که علت نهایی آن ویروس کرونا شناخته میشود ناشی از تاثیرگذاری کووید ۱۹ بر دیگر بافتهای بدن بوده که سلولهای آنها گیرندههای ویروس کرونا را دارند.
این کارشناس میکروبیولوژی و استاد دانشگاه تاکید کرد: علائمی نظیر مشکلات دستگاه گوارشی مانند اسهال و استفراغ، نارساییهای کلیوی که منجر به ورم در ناحیه زیر چشم و پاها میشود و یا اختلال در اکسیژن رسانی به سبب مشکلات دستگاه تنفس که به صورت کبودیهایی در بدن ظاهر میشود همگی میتواند ناشی از تاثیرات و عفونتهای ثانویه کرونا کووید ۱۹ باشد.
میبدی، با بررسی علل سکته مغزی یا قلبی در اثر کرونا تشریح کرد: سکتههای مغزی که علت آن کرونا گزارش شده ناشی از ترومبوز عروقی (Vascular thrombosis) یا لخته شدن خون در رگ هاست که مکانیزم آن تاکنون مشخص نیست، اما به نظر میرسد یک عفونت ثانویه باعث ایجاد ترومبوز شود.
وی افزود: چنین اتفاقی میتواند ناشی از بروز یک عفونت ثانویه در باکتریهای گِرَم منفی باشد چراکه در این باکتری ها، سمی بنام اندوتوکسین ((Endotoxin وجود دارد که تکثیر فراوان باکتری اندوتوکسین زیادی ایجاد کرده و به ترومبوز و آسیب به رگها منجر شده و تب ایجاد میکند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تنکابن، از دردهای عضلانی به دلیل کرونا سخن گفت و با بیان علل آن اظهار کرد: این علائم میتواند یا ناشی از نوعی ترومبوز عروقی بوده و یا در اثر اختلال اکسیژن رسانی و کمبود اکسیژن به بافت به تخمیر لاکتیکی و تولید اسید لاکتیک در عضلات و ماهیچهها منجر شود که در نهایت با درد در عضلات بروز میکند.
ابتلای دوباره به کرونا امکانپذیر است
میبدی، در پاسخ به این پرسش که جهش ژنی در کرونا چه پیامدهایی به همراه دارد خاطرنشان کرد: جهش ژنی در ویروسها نمیتواند عوارض را تغییر دهد، اما در مورد باکتریها این اتفاق امکان وقوع دارد، در نتیجه، جهش ژنی بیشتر میتواند گیرندههای سطح ویروس را تغییر داده و باعث عدم شناسایی ویروس توسط سیستم ایمنی بدن شود.
وی علت اصلی مبتلا شدن مجدد افرادی که یکبار بیماری کرونا را تجربه کردند را به جهش ویروس کووید ۱۹ نسبت داد و تصریح کرد: محیط خارجی ویروس کرونا دارای خارها یا آنتنهای لیپو پروتئینی است که جهش ژنی باعث تغییر آنها شده و سیستم ایمنی با ناشناس دانستن ویروس اجازه ورود به آن را داده و مجددا فرد، به کرونا مبتلا میشود، همانند این جهش، بارها در ویروس انفلوآنزا تجربه شده است.
این محقق، پژوهشگر و استاد دانشگاه با اشاره به اینکه جهش ژنی عمدتا در ویروسهای آر اِن اِی دار (RNA) مرسوم است بیان کرد: کرونا کووید ۱۹ نیز در این دسته از ویروسها قرار دارد که با چرخیدن ویروس در محیط و ایجاد جهش ژنی، سویههای جدیدی از ویروس بوجود آمده و قادر است افرادی را که یکبار کرونا گرفته اند را مجددا بیمار کند.
بیشتر بخوانید: ویروس کرونا در ایران؛ ۱۸ استان در وضعیت هشدار و قرمز
راه درمان کرونا چگونه است؟
میبدی در پاسخ به پرسشی مبنی بر راهکارهای درمانی ویروس کرونا خاطرنشان کرد: پروسه درمانی که در بیمارستانها صورت میگیرد بصورت مصرف داروهایی است که روی عفونت ثانویه اثر گذار باشد، به عنوان مثال تجویز آزیترومایسین روی ویروس کرونا اثر ندارد، اما میتواند عفونت ایجاد شده در بدن را مغلوب کند.
وی در ادامه افزود: همچنین داروی کلروکین که یک داروی ضد مالاریاست، بر روی ویروس کرونا تاثیری نداشته و تنها برای مهار عفونتهای ثانویه تجویز میشود، یا استفاده از داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی نظیر دگزامتازون برای بیماران دچار وضع وخیم، تنها برای مهار فعالیت سیستم ایمنی در شرایط حاد تجویز میشود، زیرا همین سیستم ایمنی مفید بدن در شرایط تشدید بیماری، میتواند منجر به مرگ افراد شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تنکابن، گام اول درمان را اختلال در اتصال ویروس دانست و تصریح کرد: همانطور که پیشتر بیان شد در مرحله اول گیرندههای کرونا با آنژیوتانسین کانورتاز روی دستگاههای داخلی بدن و بافتهای هدف پیوند برقرار میکنند، بنابراین اگر بتوانیم این اتصال را مختل کنیم، کار ویروس کرونا کووید ۱۹ به پایان میرسد.
میبدی افزود: چنانچه ما بتوانیم آنژیوتانسین کانورتاز تولید کرده و وارد بدن کنیم تا بتواند کرونا را به خود جذب کرده و مانع از رسیدن و اتصال ویروس به بافت هدف شود، میتوانیم اعلام کنیم درمان کامل شده است، اما مشکل اینجاست که آنژیوتانسین یک آنزیم موجود بر روی سلول است و آیا بدن آنرا قبول کرده و یا تاثیرات جانبی دیگری ندارد؟ که البته این پژوهشها در شرایط آزمایشگاهی جواب داده، اما شرایط بدن متفاوت از محیط آزمایشگاه است.
این محقق، پژوهشگر و استاد دانشگاه تنکابن راه دیگر درمان را واکسیناسیون اعلام و تاکید کرد: تزریق واکسن پروسه ساده تری نسبت به درمان است، به این نحو که بدن نسبت به ویروس ضعیف شده و یا آنتنهای تولیدی و تزریقی به بدن، آنتی بادی ساخته و حال با ورود ویروس اصلی کرونا به بدن، آنتی بادی مانع از تاثیر ویروس میشود که در این زمینه اتفاقات خوبی توسط دانشمندان در حال اجرایی شدن است.
منبع: ایسنا
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
من میبدی هستم. لطفاً الفبای بیولوژی رو بفرمایید تا یاد بگیرم