تروئیکای اروپایی: تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران را رد می‌کنیم
رویداد۲۴ وزرای امور خارجه انگلیس،آلمان و فرانسه (کشورهای موسوم به تروئیکای اروپایی) بار دیگر با اعلام اینکه تلاش آمریکا برای فعال‌سازی مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران را رد می‌کنند، مدعی شدند که به حفظ برجام متعهد هستند.
وزرای امور خارجه سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه روز پنج‌شنبه طی نشستی در عمارت تاریخی «چِونینگ» واقع در جنوب شرقی انگلیس بار دیگر مخالفت خود را با تلاش اخیر آمریکا برای فعال‌سازی مکانسیم بازگشت خودکار تحریم های شورای امنیت علیه ایران ابراز داشتند.
وزارت امور خارجه آلمان طی پیامی در حساب کاربری رسمی خود در توئیتر با اشاره به اینکه وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی عضو برجام به‌منظور بررسی و هماهنگ‌سازی گام‌های مشترک آتی درباره برجام در عمارت چِونینگ تشکیل جلسه داده‌اند و «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز از طریق ارتباط ویدئویی به آنها ملحق شده است، اعلام کرد: «سه کشور اروپایی به اتفاق یکدیگر تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران را رد می‌کنند و به حفظ توافق هسته‌ای متعهد می‌مانند. اما از ایران نیز می‌خواهند که فوراً به اجرای کامل برجام بازگردد.»
توافق هسته‌ای موسوم به برجام که در سال 2015 بین ایران و کشورهای موسوم به 1+5 (شامل 5 عضو دائم شورای امنیت + آلمان) منعقد شد، از اواسط سال 2018 به‌دلیل اقدامات یکجانبه آمریکا و بدعهدی طرف‌های اروپایی در وضعیت بدی قرار گرفته است.
پس از آن‌که دولت آمریکا با اعلام خروج از برجام در اردیبهشت‌ماه 97 تحریم‌های یکجانبه خود علیه ایران را بازگرداند و حتی اقدام به وضع تحریم‌های سنگین‌تر از گذشته کرد، طرف‌های اروپایی برجام وعده دادند که با اتخاذ اقداماتی، پیامدهای منفی خروج آمریکا از برجام را جبران خواهند کرد.
اما با گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، طرف‌های اروپایی برجام به هیچ‌یک از وعده‌ها و حتی تعهدات تصریح‌شده خود در برجام عمل نکردند و در نهایت شورای‌عالی امنیت ملی ایران روز چهارشنبه 18 اردیبهشت 1398 در واکنش به کوتاهی کشورهای اروپایی در اجرای این وعده‌ها و تعهدات، در بیانیه‌ای اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی و حقوق تصریح‌شده خود مندرج در بندهای 26 و 36 برجام، برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف خواهد کرد.
در ادامه ایران طی پنج مرحله با فواصل 60روزه اقدام به کاهش تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام کرد و بین این مراحل به طرف‌های اروپایی اعلام کرد که اگر آنها به تعهدات خود ذیل برجام عمل کنند، ایران آمادگی دارد که برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام با آنها مذاکره کند.
در پی تداوم بی‌اعتنایی طرف‌های اروپایی برجام به تعهدات خود ذیل این توافق چندجانبه، جمهوری اسلامی ایران شامگاه یکشنبه 15 دی‌ماه 1398 در بیانیه‌ای اعلام کرد که در گام پنجم کاهش تعهدات خود، آخرین مورد کلیدی از محدودیت‌های عملیاتی خود در برجام، یعنی «محدودیت در تعداد سانتریفیوژها» را کنار می‌گذارد، بدین ترتیب برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست و من‌بعد برنامه هسته‌ای ایران صرفاً بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت.
در این بیانیه نیز تأکید شد که که همکاری جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچون گذشته ادامه خواهد یافت و در صورت رفع تحریم‌ها و منتفع شدن ایران از منافع برجام، جمهوری اسلامی ایران آماده بازگشت به تعهدات برجامی خود است.
دولت آمریکا در ادامه تلاش‌های خود برای به بن‌بست کشاندن برجام، در آخرین دقایق شامگاه پنج‌شنبه 30 مرداد به وقت تهران رسماً درخواست بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران که برداشته شدن آنها بخشی از توافق هسته‌ای سال 2015 بود را به شورای امنیت ارائه کرد.
بیشتر بخوانید: دو گزینه دشوار ایران در مقابل مکانیسم ماشه
مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا با حضور در نیویورک شخصاً نامه‌ای را نماینده اندونزی در سازمان ملل متحد -که کشورش رئیس دوره‌ای شورای امنیت است- تحویل داد و طی این نامه ضمن متهم کردن ایران به نقض برجام، از طرف دولت آمریکا رسماً خواستار بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران شد.
دولت آمریکا در حالی این درخواست غیرقانونی را مطرح کرده است که خود در اردیبهشت‌ماه 1397 یعنی بیش از دو سال قبل رسماً از برجام خارج شده و حتی متحدان اروپایی این کشور نیز تأکید می‌کنند که آمریکا به دلیل خروج از برجام اجازه ندارد از ساز‌وکار بازگشت خودکار تحریم‌ها علیه ایران استفاده کند.
