گزارشی از ادوار برگزاری انتخابات ریاست جمهوری
سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد و پس از آن هشتمین رئیس جمهوری اسلامی ایران سیزدهمین دولت جمهوری اسلامی را تشکیل خواهد داد. طبق اطلاعیه ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ ستاد انتخابات کشور، ثبت‌نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ از ساعت ۸ صبح سه‌شنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ آغاز و تا پایان وقت اداری شنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ (به مدت ۵ روز) انجام می‌شود.
در اصل ۱۱۵ قانون اساسی آمده است که رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب شود: ایرانی‌الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن نیت و امانت و تقوا، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.
بر اساس اصل ۹۹ قانون اساسی، شورای نگهبان مسئولیت نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری را به عهده دارد. به گفته عباسعلی کدخدایی سخنگوی این شورا در انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، احمد جنتی، سید احمد خاتمی، سیامک ره‌پیک، محمدحسن صادقی‌مقدم، غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، عباس کعبی و عباسعلی کدخدایی اعضای هیات مرکزی نظارت بر انتخابات خواهند بود.
بعد از فرآیند ثبت‌نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری، به استناد ماده ۵۷ قانون انتخابات، شورای نگهبان پنج روز فرصت بررسی و اعلام نظر در مورد افراد واجد شرایط را دارد. نامزد‌هایی که بتوانند اکثریت آرای اعضای شورای نگهبان (۷ نفر از ۱۲ نفر) را کسب کنند، صلاحیتشان برای انتخابات ریاست‌جمهوری احراز خواهد شد و به صورت رسمی، در لیست اعلامی شورای نگهبان قرار خواهند گرفت.
اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۵ بهمن ۱۳۵۸ برگزار شد. انتخاباتی که پیش از تشکیل شورای نگهبان برگزار شد و ۱۲۴ نفر در تلاش برای رقابت در آن بودند که نهایتا ۹۶ نفر به عنوان کاندیدا در این انتخابات شرکت کردند. روحانیون در انتخابات دوره اول ریاست جمهوری کاندیدا نشدند و سید ابوالحسن بنی‌صدر، کاظم سامی، احمد مدنی، حسن حبیبی، صادق طباطبایی، محمد مکری، داریوش فروهر و صادق قطب‌زاده از کاندیدا‌های سرشناس این دوره بودند. جلال‌الدین فارسی کاندیدای مورد حمایت حزب جمهوری اسلامی به خاطر آنچه ایرانی‌الاصل نبودن عنوان شد نتوانست در رقابت‌های انتخاباتی باقی بماند و مسعود رجوی سرکرده سازمان مجاهدین خلق (منافقین) هم به دلیل رای ندادن به قانون اساسی نتوانست کاندیدا شود.
با برگزاری انتخابات دوره اول، نهایتا سید ابوالحسن بنی‌صدر با کسب ۱۰ میلیون و ۷۵۳ هزار و ۷۵۲ رای (۷۶ درصد آراء) از ۱۴ میلیون و ۱۴۶ هزار و ۶۲۰ رای ماخوذه، توانست به عنوان اولین رئیس جمهوری اسلامی ایران انتخاب شود. اما بنی‌صدر نتوانست دوران ریاست جمهوری خود را کامل به پایان برساند و به دلیل مشکلاتی که در اداره کشور و فرماندهی جنگ داشت و اختلافات شدید با ارکان مختلف نظام، ابتدا از سوی امام (ره) از سمت فرماندهی کل قوا کنار گذاشته شد و سرانجام در ۳۱ خرداد ۱۳۶۰، نمایندگان مجلس اول به ریاست علی‌اکبر هاشمی‌رفسنجانی رای به عدم کفایت سیاسی او دادند و اولین رئیس‌جمهور در کمتر از دو سال از سمت خود کنار رفت.
دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری در دوم مرداد ۱۳۶۰ در حالی برگزار شد که طبق قانون ۱۳ تیر ۱۳۶۰ مجلس شورای ملی، تایید صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری به عهده شورای نگهبان گذاشته شد و در این انتخابات، شورای نگهبان دوره اول که از ۲۶ تیر ۱۳۵۹ فعالیت خود را آغاز کرده بود به بررسی صلاحیت نامزد‌های کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری پرداخت. لطف‌الله صافی‌گلپایگانی (دبیر)، احمد جنتی، ابوالقاسم خزعلی، یوسف صانعی، عبدالرحیم حائری‌شیرازی، غلامرضا رضوانی، گودرز افتخارجهرمی، حسین مهرپور، محمد صالحی، علی آراد، محسن هادوی و مهدی هادوی اعضای اولین دوره شورای نگهبان بودند که بر انتخابات دوره دوم ریاست جمهوری نظارت داشتند.
در این انتخابات ۷۱ نفر ثبت‌نام کردند که صلاحیت چهار کاندیدا یعنی محمدعلی رجایی، عباس، سید علی‌اکبر پرورش و حبیب‌الله عسگراولادی احراز شد و سرانجام محمدعلی رجایی نخست‌وزیر دولت بنی‌صدر توانست با کسب ۱۲ میلیون و ۷۷۰ هزار و ۵۰ رای (۹۰ درصد آراء) از ۱۴ میلیون و ۵۷۳ هزار و ۸۰۳ رای ماخوذه، به عنوان دومین رئیس جمهوری اسلامی ایران انتخاب شود. اما ریاست جمهوری رجایی هم به سلامت به پایان نرسید و در انفجار هشتم شهریور ۱۳۶۰ دفتر نخست‌وزیری، او و مجمدجواد باهنر نخست‌وزیر دولتش به شهادت رسیدند تا رجایی فقط یک ماه و یک هفته بر مسند ریاست جمهوری نشسته باشد.
سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری به سرعت در ۱۰ مهر ۱۳۶۰ در حالی برگزار شد که امام خمینی (ره) که روحانیون را از کاندیداتوری منع کرده بودند این بار به آن‌ها اجازه نامزدی در انتخابات را دادند. در این انتخابات ۴۶ نفر نامزد شدند که با بررسی اعضای دوره اول شورای نگهبان، صلاحیت چهار کاندیدا احراز شد و آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، سید علی‌اکبر پرورش، سید رضا زواره‌ای و حسن غفوری‌فرد به رقابت در این انتخابات پرداختند.
محمدرضا مهدوی‌کنی که کفیل نخست‌وزیری و برگزارکننده انتخابات دوره سوم بود در این انتخابات از کاندیداتوری انصراف داد و صلاحیت محمد یزدی وزیر خارجه دولت موقت مهدی بازرگان هم توسط شورای نگهبان احراز نشد. در این انتخابات آیت‌الله خامنه‌ای با کسب ۱۵ میلیون و ۹۰۵ هزار و ۹۸۷ رای (۹۵ درصد آراء) از ۱۶ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۷۱۷ رای مأخوذه به عنوان سومین رئیس جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.
چهارمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۲۵ مرداد ۱۳۶۴ و همچنان با نظارت اولین دوره شورای نگهبان برگزار شد. لطف‌الله صافی‌گلپایگانی (دبیر)، محمد محمدی‌گیلانی، احمد جنتی، ابوالقاسم خزعلی، محمد مومن، محمد امامی‌کاشانی، گودرز افتخارجهرمی، حسین مهرپور، محمد صالحی، علی آراد، سید جلال‌الدین مدنی و خسرو بیژنی در آن زمان اعضای شورای نگهبان بودند.
در این انتخابات ۵۰ نفر داوطلب شدند که شورای نگهبان صلاحیت سه نفر یعنی آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، سید محمود کاشانی و حبیب‌الله عسگراولادی را تأیید کرد و آیت‌الله خامنه‌ای برای بار دوم با کسب ۱۲ میلیون و ۲۰۵ هزار و ۱۲ رای (۸۵ درصد آراء) از ۱۴ میلیون و ۲۳۸ هزار و ۵۸۷ رای مأخوذه به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد.
پنجمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۶ مرداد ۱۳۶۸ یک ماه و نیم زودتر از موعد مقرر در حالی برگزار شد که با رحلت امام خمینی (ره)، در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ آیت‌الله خامنه‌ای از سوی مجلس خبرگان رهبری به رهبری انقلاب اسلامی برگزیده شدند و شورای نگهبان در دومین دوره خود به سر می‌برد. محمد محمدی گیلانی (دبیر)، احمد جنتی، ابوالقاسم خزعلی، محمد مومن، محمد امامی‌کاشانی، محمد یزدی، گودرز افتخارجهرمی، حسین مهرپور، حسن فاخری، محمدرضا علیزاده، احمد علیزاده و حسن حبیبی اعضای شورای نگهبان در این دوره بودند.
این انتخابات در حالی برگزار شد که با تغییرات صورت گرفته در قانون اساسی، پست نخست‌وزیری حذف و رئیس‌جمهور به عنوان رئیس دولت معرفی می‌شد. در این انتخابات ۷۹ نفر ثبت‌نام کردند که شورای نگهبان تنها صلاحیت علی‌اکبر هاشمی‌رفسنجانی و عباس شیبانی را تایید کرد و نهایتا هاشمی‌رفسنجانی با کسب ۱۵ میلیون و ۵۵۰ هزار و ۵۲۸ رای (۹۴.۵۱ درصد آراء) از ۱۶ میلیون و ۴۵۲ هزار و ۶۷۷ رای مأخوذه به عنوان چهارمین رئیس جمهوری اسلامی ایران و رئیس دولت پنجم انتخاب شد.
ششمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۲۱ خرداد ۱۳۷۲ و با نظارت اعضای دوره سوم شورای نگهبان یعنی احمد جنتی (دبیر)، محمد محمدی گیلانی، ابوالقاسم خزعلی، محمد مومن، محمد امامی‌کاشانی، غلامرضا رضوانی، سید رضا زواره‌ای، محمدرضا علیزاده، احمد علیزاده، حسن حبیبی، خسرو بیژنی و محمدرضا عباسی‌فرد برگزار شد.
در این انتخابات ۱۲۸ نفر ثبت‌نام کردند که شورای نگهبان صلاحیت چهار نفر را احراز کرد. علی‌اکبر هاشمی‌رفسنجانی، احمد توکلی، عبدالله جاسبی و رجبعلی طاهری در انتخابات دوره ششم به رقابت با هم پرداختند و این بار هم هاشمی‌رفسنجانی با کسب ۱۰ میلیون و ۵۶۶ هزار و ۴۹۹ رای (۶۳ درصد آراء) از مجموع ۱۶ میلیون و ۷۶۹ هزار و ۷۸۷ رای مأخوذه به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد. در این دوره برای اولین بار رقیب کاندیدای اصلی یعنی احمد توکلی توانست با ۴ میلیون رای، رئیس‌جمهور مستقر را به چالش بکشد.
هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در دوم خرداد ۱۳۷۶ برگزار شد. این انتخابات هم در دوره سوم شورای نگهبان برگزار شد و اعضای این شورا احمد جنتی (دبیر)، سید محمود هاشمی‌شاهرودی، ابوالقاسم خزعلی، محمد مومن، محمد امامی‌کاشانی، غلامرضا رضوانی، محمدرضا علیزاده، احمد علیزاده، حسن حبیبی، خسرو بیژنی، محمدرضا عباسی‌فرد و علی آراد بودند.
در این انتخابات ۲۳۸ نفر ثبت‌نام کردند که شورای نگهبان صلاحیت چهار نفر یعنی سید محمد خاتمی، علی‌اکبر ناطق‌نوری، محمد محمدی‌ری‌شهری و سید رضا زواره‌ای را تایید کرد. انتخابات دوم خرداد ۱۳۷۶ که رهبر انقلاب پس از آن به دلیل مشارکت ۷۹.۹۲ درصدی مردم از آن با عنوان حماسه دوم خرداد یاد کردند با پیروزی سید محمد خاتمی به پایان رسید. انتخاباتی که خیلی‌ها ناطق‌نوری رئیس وقت مجلس پنجم را که از سوی برخی اشخاص و نهاد‌ها حمایت می‌شد، به عنوان پیروز آن پیش‌بینی می‌کردند، اما خاتمی که گمنام‌تر بود توانست با کسب ۲۰ میلیون و ۷۸ هزار و ۱۷۸ رای (۶۹.۰۹ درصد آراء) از ۲۹ میلیون و ۱۴۵ هزار و ۷۵۴ رای مأخوذه در مقابل ۷ میلیون و ۲۴۲ هزار و ۷۵۹ رای (۲۴.۸۶ درصد آراء) ناطق‌نوری به عنوان پنجمین رئیس جمهوری اسلامی ایران و رئیس دولت هفتم انتخاب شود و پس از یک دهه، جناح چپ را که از آن به بعد به اصلاح‌طلبان مشهور شدند دوباره به قدرت برساند.
هشتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۱۸ خرداد ۱۳۸۰ و در چهارمین دوره شورای نگهبان برگزار شد. احمد جنتی (دبیر)، محمد مومن، غلامرضا رضوانی، رضا استادی، حسن طاهری‌خرم‌آبادی، محمد یزدی، سید رضا زواره‌ای، محمدرضا علیزاده، محسن اسماعیلی، ابراهیم عزیزی، محمدرضا عباسی‌فرد و عباسعلی کدخدایی اعضای شورای نگهبان بودند که در آن زمان بیشترین کاندیدا‌های انتخابات را احراز صلاحیت کردند.
در این انتخابات ۸۱۷ نفر ثبت‌نام کردند که صلاحیت ۱۰ نفر از آن‌ها یعنی سید محمد خاتمی، احمد توکلی، علی شمخانی، عبدالله جاسبی، سید محمود کاشانی، سید منصور رضوی، حسن غفوری‌فرد، سید شهاب‌الدین صدر، علی فلاحیان و مصطفی هاشمی‌طبا از سوی شورای نگهبان احراز شد و محمد خاتمی مثل دوره قبل با کسب ۲۱ میلیون و ۶۵۹ هزار و ۵۳ رای (۷۷ درصد آراء) از ۲۸ میلیون و ۸۱ هزار و ۹۳۰ رای مأخوذه برای بار دوم به ریاست جمهوری رسید. توکلی هم مانند انتخابات دوره ششم با بیش از چهار میلیون رای نفر دوم شد و ۸ کاندیدای دیگر در مجموع کمتر از یک میلیون و ۹۰۰ هزار رای کسب کردند.
نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۲۷ خرداد ۱۳۸۴ و در دوره پنجم شورای نگهبان برگزار شد. اعضای شورای نگهبان در این زمان احمد جنتی (دبیر)، محمد مومن، غلامرضا رضوانی، محمد یزدی، سید محمدرضا مدرسی‌یزدی، صادق آملی‌لاریجانی، محمدرضا علیزاده، محسن اسماعیلی، محمد سلیمی، غلامحسین الهام، ابراهیم عزیزی و عباس کعبی‌نسب بودند.
در این انتخابات ۱۰۱۴ نفر ثبت‌نام کردند که شورای نگهبان صلاحیت شش نفر یعنی علی‌اکبر هاشمی‌رفسنجانی، محمود احمدی‌نژاد، مهدی کروبی، محمدباقر قالیباف، علی لاریجانی و محسن رضایی را احراز کرد، اما با حکم حکومتی رهبر انقلاب، سید مصطفی معین و محسن مهرعلیزاده هم به جمع کاندیدا‌ها اضافه شدند و نهایتا با کناره‌گیری محسن رضایی، رقابت بین هفت نفر باقی مانده صورت گرفت. انتخابات دوره نهم اولین انتخاباتی بود که به دلیل تعدد کاندیدا‌ها و پخش شدن آراء میان آن‌ها به دور دوم کشیده شد. در این انتخابات هاشمی‌رفسنجانی با ۶ میلیون و ۲۱۱ هزار و ۹۳۷ رای (۲۱.۱۳ درصد آراء) و محمود احمدی‌نژاد با ۵ میلیون و ۷۱۱ هزار و ۶۹۶ رای (۱۹.۴۳ درصد آراء) از ۲۹ میلیون و ۴۰۰ هزار و ۸۵۷ رای مأخوذه به دور دوم راه یافتند.
دور دوم این انتخابات در سوم تیر ۱۳۸۴ برگزار شد که محمود احمدی‌نژاد به عنوان شگفتی‌ساز انتخابات توانست با کسب ۱۷ میلیون و ۲۴۸ هزار و ۷۸۲ رای (۶۱.۶۹ درصد آراء) از ۲۷ میلیون و ۹۵۹ هزار و ۲۵۳ رای مأخوذه، هاشمی‌رفسنجانی را با ۱۰ میلیون و ۴۶ هزار و ۷۰۱ رای شکست دهد و به عنوان ششمین رئیس جمهوری اسلامی ایران و رئیس دولت نهم راهی پاستور شود.
دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ برگزار شد پرحاشیه‌ترین رقابت انتخاباتی در تاریخ جمهوری اسلامی بوده است. این انتخابات در دوره پنجم شورای نگهبانی برگزار شد که احمد جنتی (دبیر)، محمد مومن، غلامرضا رضوانی، محمد یزدی، سید محمدرضا مدرسی‌یزدی، صادق آملی‌لاریجانی، محمدرضا علیزاده، محسن اسماعیلی، محمد سلیمی، غلامحسین الهام، عباس کعبی‌نسب و حسینعلی امیری در آن زمان عضو آن بودند.
در این انتخابات ۴۷۵ نفر برای کاندیداتوری ثبت‌نام کردند که صلاحیت محمود احمدی‌نژاد، میرحسین موسوی، محسن رضایی و مهدی کروبی از سوی شورای نگهبان احراز شد و این چهار نفر در فضایی به شدت متشنج به رقابت با یکدیگر پرداختند. حمایت چند نفر از اعضای شورای نگهبان از احمدی‌نژاد و استفاده از امکانات دولتی به نفع رئیس‌جمهور مستقر از مواردی بود که پیش از انتخابات مورد اعتراض دیگر کاندیدا‌ها قرار گرفت. میزان مشارکت در انتخابات مناقشه‌برانگیز ۸۸ رکوردی در جمهوری اسلامی بود و ۸۵ درصد از واجدان شرایط پای صندوق‌های رای رفتند. سرانجام با پایان شمارش آراء، احمدی‌نژاد با ۲۴ میلیون و ۵۲۷ هزار و ۵۱۶ رای (۶۲.۴۶ درصد آراء) از ۳۹ میلیون و ۱۶۵ هزار و ۱۹۱ رای مأخوذه به عنوان رئیس دولت دهم برگزیده شد. اعتراض سایر کاندیدا‌ها به خصوص موسوی و کروبی به نحوه برگزاری انتخابات و شمارش آراء و تخلفات مورد اشاره آن‌ها باعث شد که پس از این انتخابات اعتراضات گسترده‌ای در سطح جامعه شکل بگیرد و کشور ماه‌ها با بحران دست و پنجه نرم کند.
یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ در دوره ششم شورای نگهبان برگزار شد. احمد جنتی (دبیر)، محمد مومن، محمد یزدی، سید محمدرضا مدرسی‌یزدی، سید محمود هاشمی‌شاهرودی، مهدی شب‌زنده‌دارجهرمی، محمدرضا علیزاده، محسن اسماعیلی، محمد سلیمی، سیامک ره‌پیک، عباسعلی کدخدایی و حسینعلی امیری اعضای شورای نگهبان در این دوره بودند.
در این انتخابات ۶۸۶ نفر ثبت‌نام کردند و شورای نگهبان علاوه بر پنج روز مهلت قانونی بررسی صلاحیت‌ها، پنج روز دیگر هم به بررسی صلاحیت نامزد‌ها پرداخت و سرانجام صلاحیت ۸ نفر را احراز کرد. حسن روحانی، محمدباقر قالیباف، سعید جلیلی، محسن رضایی، علی‌اکبر ولایتی، سید محمد غرضی، محمدرضا عارف و غلامعلی حدادعادل نامزد‌هایی بودند که صلاحیتشان از سوی شورای نگهبان احراز شد، اما در روز‌های پایانی تبلیغات، عارف به نفع روحانی و حدادعادل به نفع کاندیدا‌های اصولگرا از رقابت‌ها کنار کشیدند تا انتخابات بین ۶ کاندیدای باقی مانده برگزار شود.
احراز نشدن صلاحیت علی‌اکبر هاشمی‌رفسنجانی رئیس دولت‌های پنجم و ششم و رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام و اسفندیار رحیم‌مشایی رئیس دفتر احمدی‌نژاد و رئیس سازمان میراث فرهنگی دولت نهم که از سوی رئیس دولت‌های نهم و دهم کاندیدا شد از نکات حاشیه‌ساز این انتخابات بود. خیلی از کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند که انتخابات دوره یازدهم هم مانند دوره نهم به دور دوم کشیده شود، اما با پایان یافتن شمارش آراء، این حسن روحانی بود که با کسب ۱۸ میلیون و ۶۱۳ هزار و ۳۲۹ رای (۵۰.۷۱ درصد آراء) از ۳۶ میلیون و ۷۰۴ هزار و ۱۵۶ رای مأخوذه توانست به عنوان هفتمین رئیس جمهوری اسلامی ایران به ریاست دولت یازدهم برسد.
دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ برگزار شد. دوره هفتم شورای نگهبان با حضور احمد جنتی (دبیر)، محمد مومن، محمد یزدی، سید محمدرضا مدرسی‌یزدی، سید محمود هاشمی‌شاهرودی، مهدی شب‌زنده‌دارجهرمی، عباسعلی کدخدایی، سید فضل‌الله موسوی، نجات‌الله ابراهیمیان، سام سوادکوهی‌فر، محسن اسماعیلی و محمدرضا علیزاده مسئول نظارت بر این انتخابات بود.
در این انتخابات ۱۶۳۶ نفر ثبت‌نام کردند که صلاحیت ۶ نفر یعنی حسن روحانی، سید ابراهیم رئیسی، سید مصطفی میرسلیم، سید مصطفی هاشمی‌طبا، محمدباقر قالیباف و اسحاق جهانگیری تایید شد. محمود احمدی‌نژاد که پیش از انتخابات از سوی رهبر انقلاب برای ثبت‌نام نهی شده بود، در کنار حمید بقایی با حضور در ستاد انتخابات کشور برای کاندیداتوری ثبت‌نام کرد، اما این بار صلاحیتش از سوی شورای نگهبان احراز نشد. در روز‌های پایانی تبلیغات انتخاباتی هم، جهانگیری به نفع روحانی و قالیباف به نفع رئیسی از کاندیداتوری انصراف دادند و انتخابات بین چهار کاندیدای باقی مانده برگزار شد و سرانجام حسن روحانی برای بار دوم و این بار با ۲۳ میلیون و ۶۳۶ هزار و ۶۵۲ رای (۵۷.۱۴ درصد آراء) از ۴۱ میلیون و ۳۶۶ هزار و ۸۵ رای مأخوذه به ریاست جمهوری رسید. رئیسی هم با کسب ۱۵ میلیون و ۸۳۵ هزار و ۷۹۴ رای توانست ۳۸.۲۸ درصد آراء را به خود اختصاص دهد.
سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری روز ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد. برگزاری این انتخابات در دوره هفتم شورای نگهبان خواهد بود که احمد جنتی (دبیر)، سید محمدرضا مدرسی‌یزدی، مهدی شب‌زنده‌دارجهرمی، علیرضا اعرافی، صادق آملی‌لاریجانی، سید احمد خاتمی، عباسعلی کدخدایی، سید فضل‌الله موسوی، سیامک ره‌پیک، محمد دهقان، محمدحسن صادقی‌مقدم و هادی طحان‌نظیف اعضای فعلی آن هستند.
