همه‌گیری آبله میمونی چقدر جدی است؟

رویداد۲۴ دکتر بهزاد امیری رئیس اداره بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت درباره انتقال ویروس آبله میمونی از راه هوا گفت: این بیماری از طریق هوابرد انتقال داده نمی‌شود، اما احتمال انتقال به شکل قطرات تنفسی وجود دارد. البته به عنوان مثال در مورد یک بیمار که در بیمارستان بستری است و قرار است اقداماتی مانند اینتوبه (لوله‌گذاری داخل نای)، احیای قلبی و ریوی بگیرد یا اقدامی برایش انجام شود که منجر به تولید آئروسل (افشانه) شود، امکان انتقال هوابرد وجود دارد اما این راهِ معمولِ انتقال بیماری شناخته نمی‌شود.

او تاکید کرد: انتقال ویروس از طریق دراپلت یا قطرات تنفسی حداکثر تا دو متر امکان پذیر است، اما انتقال هوابرد یعنی خیلی سریع‌تر ویروس منتقل شود که در واقع شاید افراد ساکن در یک اتاق بتوانند مبتلا شوند. البته در مورد آبله میمونی عنوان می‌شود که امکان انتقال هوابرد چندان مطرح نیست. مگر اینکه در یک مکان درمانی اقداماتی شکل گیرد که منجر به تولید افشانه شود که در این صورت امکان انتقال هوابرد به وجود می‌آید.

امیری درباره تاثیر استفاده از ماسک در جلوگیری از انتقال ویروس آبله میمونی از طریق تنفسی، ‌ تصریح کرد: استفاده از ماسک هم می‌تواند موثر باشد.

رئیس اداره بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت گفت: انتقال این بیماری از طریق روابط جنسی نیست، بلکه علت انتقال آن تماس نزدیکِ پوستی در زمان رابطه است. در کشورهای اروپایی دسته‌ای از مبتلایان شناسایی شده در بین گروه همجنس‌گرایان بودند.

قرنطینه مسافران مشکوک در مرزها

دکتر بهرامی درخصوص روند پایش مرزها در جهت شناسایی موارد مشکوک ورودی بیماری به کشور، اظهار کرد: اکنون مسافران تمامی مبادی مرزی به ویژه از کشورهایی که تاکنون مورد مثبت بیماری آبله میمونی را گزارش کرده‌اند مورد بررسی قرار می‌دهیم و اگر علائمی مشکوک به بیماری داشته باشند فرد قرنطینه می‌شود و تا زمانی که پاسخ آزمایشش نرسد، در قرنطینه می‌ماند تا اقدامات کنترلی انجام شود.

رئیس اداره بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت تاکید کرد: تاکنون هیچگونه مورد محتمل یا قطعی ابتلا به آبله میمونی در کشور گزارش نشده است.

وی با اشاره به اینکه ابتلا به آبله میمونی و آبله مرغان تفاوت‌های اساسی دارد، ‌گفت: از نظر بالینی کسانی که مبتلا به آبله میمونی می‌شوند معمولا غدد لنفاوی هم در بدن‌شان شروع به بزرگ شدن می‌کند که این امر در آبله مرغان شایع نیست و از طرفی معمولا مبتلایان به آبله میمونی بثورات پوستی‌شان در یک استیج است. آبله میمونی علائمی دارد که می توان تاحدودی آن را از آبله مرغان افتراق داد، هرچند که این قطعی نیست و باید این موضوع از طریق آزمایش تایید شود.

رئیس اداره بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت ادامه داد: آن‌چیزی که موارد مشکوک بیماری را تبدیل به مورد محتمل می‌کند، وجود یک رابطه اپیدمیولوژیک است، یعنی اینکه این فرد به کشورهای بومی این بیماری سفر کرده باشد و یا اینکه فرد در تماس با مسافری از این کشورها قرار گرفته باشد. این موضوع برایمان بسیار حائز اهمیت است.

احتمال از سرگیری تزریق واکسن آبله وجود دارد؟

این مسئول در پاسخ به سوالی درباره احتمال از سرگیری مجدد تزریق واکسن آبله، گفت: فعلا دستورالعمل کشوری این نیست که واکسیناسیون انجام شود، اما بعدا ممکن است برای گروه‌های در معرض خطر مانند کادر درمان به شکل محدود واکسیناسیون انجام شود. فعلا واکسیناسیون به شکل عمومی نه در ایران و نه در هیچ کشور دیگری از جهان توصیه نشده است. درصورتی که نیاز به تزریق واکسن اعلام شود، از فرمولاسیون جدیدتری استفاده خواهد شد.

دکتر بهرامی در خصوص احتمال همه‌گیری آبله میمونی نیز بیان کرد: اینکه آبله میمونی یک همه‌گیری مشابه کووید۱۹ ایجاد کند، منتفی است. چون نوع انتقال و سرایت آن متفاوت است اما اینکه در نقاط محدودی و در بین یک عده خاص باعث ایجاد همه‌گیری شود، احتمال دارد.

بیشتربخوانید: هشدار محققان؛ احتمال انتقال آبله میمونی از طریق هوا

موردی از ابتلا به آبله میمونی در ایران داریم؟

رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی نیز با اشاره به اینکه فعلا موارد رسمی از شیوع آبله میمون در ایران نداریم، گفت: امکان انتقال بیماری آبله میمونی بیشتر از طریق انسان به انسان و با انتشار قطرات تنفسی امکانپذیر است.

دکتر علیرضا ناجی افزود: در ایران هیچ موردی از شیوع ابتلا به این نوع ویروش شناسایی نشده است اما در کشور امارات چندین مورد از این ویروس شناسایی کرده است که باید در این زمینه مراقبت‌های لازم صورت گیرد.

وی تصریح کرد: بعید نیست در کشور ما هم مواردی از این ویروس وجود داشته باشد اما چون راه انتقال این ویروس محدود است و مانند کووید ۱۹ نیست و  انتقال آبله میمونی از انسان به انسان از قطرات تنفسی و چهره به چهره و طولانی مدت و از تماس با زخم روی پوست با ملحفه یا لباس امکانپذیر است، پس باید این موارد جدی گرفته شود.

ناجی خاطرنشان کرد: اکنون این نوع آبله میمون و مواردی که از آن شناسایی شده است، باید گفت که در واقع این بیماری همیشه وجود داشته  است، اما نوع جدیدی که به تازگی شناسایی شده، این نوع آبله میمون در آفریقای مرکزی و غربی به صورت اندمیک یا بومی شده وجود دارد.

رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی گفت: موارد دیگری که در ۲۰ کشور شناسایی شده، علت اکثر آنها به دلیل ارتباط افراد همجنس‌گرا با هم بوده و از طریق تماس جنسی این بیماری انتقال پیدا کرده است و در واقع می‌توان گفت از طریق تماس پوستی نزدیک صورت گرفته است.

ناجی گفت: باید تا حد امکان با افرادی که مشکوک هستند، برخورد نداشته باشیم. چون از طریق تماس و برخورد نداشتن با افراد مشکوک می‌توان از شیوع آن در جامعه جلوگیری کرد. البته چون یکی از راه‌های پیشگیری از شیوع این ویروس واکسیناسیون است، در صورتی که انتقال ویروس از فرد به فرد را در کشور داشته باشیم، برای کنترل آن در آینده و جلوگیری از شیوع گسترده آن می‌توان تصمیمات جدی در زمینه واکسیناسیون را انجام داد.  

میزان کشندگی یک تا ۱۰ درصد

رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: آبله میمون شبیه آبله است و واکسن‌های آن می‌تواند جلوی عفونت مربوط به آبله میمون را بگیرد و اگر شیوع افزایش پیدا کند، دستورالعمل و تصمیم‌گیری درباره واکسیناسیون ارائه خواهد شد.

وی اظهار داشت: اکنون برای این نوع آبله میمون، واکسن جدیدی مجوز گرفته و ممکن است در دستور کار صورت گیرد، با توجه به اینکه در کودکان و زنان باردار می‌تواند تاثیرات بیشتری داشته باشد پس باید نسبت به این موضوع حساسیت بیشتری صورت گیرد.

ناجی ادامه داد: این ویروس آبله میمون کشندگی هم دارد و چون دو ورژن ژنتیکی مربوط به آفریقای غربی و آفریقای مرکزی را دارد برای آفریقای غربی میزان کشندگی با یک درصد و آفریقای مرکزی با ۱۰ درصد کشندگی است.

به گفته وی، نوعی از این ویروس آبله میمون که در جهان مشاهده شده است مربوط به آفریقای غربی با یک درصد کشندگی  است.

گفتنی است شمار موارد آبله میمونی با ادامه انتشار این بیماری ویروسی نادر کشورهای گوناگون در سراسر جهان در حال افزایش است.

دست کم ۱۲۶۰ مورد آبله میمونی تا روز پنجشنبه گذشته در کشورهایی شناسایی شده‌اند که این بیماری در آنها بوم‌گیر یا آندمیک نیست، و اغلب این موارد در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی گزارش شده‌اند.

تا روز جمعه ۴۵ مورد بیماری را در ۱۵ ایالت و منطقه کلمبیا (شامل واشنگتن شهر پایتخت) شناسایی کرده است. بیش از ۱۳۰۰ مورد دیگر بیماری هم در حدود ۳۰ کشور دیگر در خارج از منطقه شیوع بوم‌گیر یا آندمیک آبله میمونی در آفریقا شناسایی شده‌اند.