پایان موج هشتم کرونا یا شدت‌گرفتن همه‌گیری؟

رویداد۲۴ دو ماه از آغاز موج هشتم کرونا در کشور می‌گذرد. 7 دی نتایج آزمایش سه مبتلای کرونا با علایم زیرسویه‌های امیکرون (یک مورد XBB و دو مورد BQ1) در آزمایشگاه مرجع دانشگاه علوم پزشکی تهران مثبت شد و یک روز پس از آن وزارت بهداشت اعلام کرد که به دنبال شناسایی این مبتلایان، موج هشتم کرونا در ایران آغاز شده است. اگرچه هفته اول بهمن‌ماه معاون درمان وزارت بهداشت خبر داد که موج هشتم در کشور به پایان رسیده اما بررسی‌های «اعتماد» از آمار ابتلای روزانه طی 15 روز اخیر نشان می‌دهد که وضعیت شیوع ویروس کووید 19 در کشور همچنان در شرایط بحرانی است و هرگونه عادی‌انگاری همچون اعلام زودهنگام پایان موج‌های جهانی، آن‌هم در حالی که بسیاری کشورها همچنان درگیری شدید با شیوع سویه‌های جدید دارند، می‌تواند خطر گسترش همه‌گیری را در ایران دامن بزند. طبق بررسی‌های «اعتماد» و به استناد آمار رسمی وزارت بهداشت، تعداد تجمیعی مبتلایان کووید 19 در روز 20 بهمن ماه سال جاری 7 میلیون و 565 هزار و 253 نفر بوده که این عدد در گزارش روز 5 اسفند به 7 میلیون و 567 هزار و 560 نفر افزایش یافته و بنابراین در این بازه زمانی 15 روزه، 2307 نفر به جمع مبتلایان اضافه شده و به‌طور میانگین، هر روز در این مدت 153.8 مبتلای جدید داشته‌ایم.

آمار وزارت بهداشت از تعداد فوتی‌های کووید 19 در فاصله 20 بهمن تا 5 اسفند هم نشان می‌دهد که در روز 20 بهمن، تعداد تجمعی فوتی‌های این بیماری ویروسی، 144 هزار و 775 نفر بوده که در گزارش روز 5 اسفند امسال، این عدد به 144 هزار و 832 نفر افزایش یافته و بنابراین، در این مدت 57 نفر از مبتلایان فوت کرده‌اند و به‌طور میانگین روزانه 3.8 نفر فوتی کرونا در کشور ثبت شده است. طبق گزارش روزانه وزارت بهداشت، آمار فوت مبتلایان در فاصله 20 بهمن تا 5 اسفند همچنان تک‌رقمی و کمتر از 10 نفر در شبانه‌روز است و در روزهای 22 و 28 بهمن هم آمار فوت این بیماری در کشور صفر بوده اما عدد ابتلا افت و خیزی نگران‌کننده دارد که نشان‌دهنده ناشناختگی تحرکات زیرسویه ویروس است چنانکه در شبانه‌روز 4 تا 5 اسفند تعداد کل ابتلای جدید 87 نفر بوده در حالی که روز دوم اسفند این عدد به 358 نفر رسید و غیر از 4 روز در این بازه زمانی 15 روزه، در باقی روزها تعداد ابتلای جدید، سه رقمی و در 8 روز از همین مدت، تعداد موارد جدید ابتلا بالای 150 نفر بوده است. در کنار این اعداد، نگاهی به آمار واکسیناسیون هم دلگرم‌کننده نیست. تا روز 20 بهمن، 65 میلیون و 196 هزار و 22 دوز اول واکسن کرونا در کشور تزریق شده و آمار واکسیناسیون دوز دوم تا همین روز 58 میلیون و 589 هزار و 588 دوز و آمار واکسیناسیون دوز سوم یا بالاتر 31 میلیون و 619 هزار و 534 دوز بوده که تا روز 5 اسفند، آمار واکسیناسیون دوز اول به 65 میلیون و 201 هزار و 740 دوز، واکسیناسیون دوز دوم به 58 میلیون و 595 هزار و 987 دوز و دوز سوم یا بالاتر به 31 میلیون و 636 هزار و 971 دوز رسیده است. بنابراین نه تنها هنوز بیش از 10 میلیون نفر از جمعیتی که واجد دریافت دوز اول واکسن کرونا هستند، مراجعه نکرده‌اند، در این بازه زمانی 15 روزه، فقط 5718 نفر (به‌طور میانگین 381.2 نفر در هر روز) برای دوز اول مراجعه کرده‌اند و تعداد مراجعات بابت نوبت دوم واکسن در این 15 روز فقط 6399 نفر بوده (به‌طور میانگین 426.6 نفر در هر روز) و با وجود تاکید مکرر وزارت بهداشت برای تزریق نوبت یادآور واکسن، آمار مراجعات تزریق دوز سوم یا بالاتر در این مدت 17 هزار و 437 نفر (به‌طور میانگین 1162.4 نفر در هر روز) بوده در حالی که بیش از 30 میلیون نفر از دریافت‌کنندگان دوز اول واکسن، برای تکمیل مصونیت خود مراجعه نکرده‌اند.

بیشتربخوانید: خیز بعدی کرونا در کشور در اوایل بهار/ واکسن‌ها بر واریانت‌های جدید موثرند؟

علاوه بر این، از 8 دی ماه و بعد از اعلام رسمی آغاز موج هشتم کرونا در کشور تا امروز هیچ گزارش جدیدی درباره تعداد مبتلایان زیر سویه‌های BQ1 و XBB منتشر نشده و معلوم نیست که همه‌گیری این سویه‌ها در کشور چه روندی داشته و کدام مناطق و استان‌های کشور، بیشتر درگیر این سویه‌های جدید بوده‌اند و حتی اعلام نشده که سه مبتلایی که نتیجه آزمایش ایشان در روز 7 دی مثبت شد، آیا مسافر ورودی یا از جمعیت بومی بوده‌اند یا آغاز موج هشتم نتیجه کاهش مراقبت‌های بهداشتی و بی‌توجهی به دستورالعمل‌های کنترل گردش ویروس در کشور بوده است .

بر اساس گزارشی که روز اول اسفند از آخرین وضعیت رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در کشور منتشر شد، در هفته پایانی بهمن‌ماه، میزان رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در مقابل شیوع ویروس کووید 19، در کل کشور به 34.95 درصد کاهش یافته و استان تهران در قعر رعایت پروتکل‌های بهداشت فردی قرار گرفته است.

طبق این گزارش، در هفته پایانی بهمن‌ماه، میانگین میزان رعایت بهداشت فردی در اماکن عمومی استان‌های کشور به ۵۰.۵۸ درصد (کمترین میزان رعایت در استان تهران با ۳۶.۹۶ درصد) میانگین استفاده از ماسک در شاغلان و خدمت‌گیرندگان به تفکیک اماکن عمومی استان‌های کشور به ۱۹.۲۲ درصد (کمترین میزان رعایت در استان همدان با ۶.۱۶ درصد) میانگین درصد رعایت پروتکل فاصله‌گذاری در اماکن عمومی استان‌های کشور به ۳۱.۷۷ درصد (کمترین میزان رعایت در استان همدان با ۱۴.۲۶ درصد) میانگین رعایت تهویه مناسب در اماکن عمومی استان‌های کشور به ۴۹.۱۴ درصد (کمترین میزان رعایت در استان زنجان با ۳۵.۲۷ درصد) کاهش یافته است.

نیمه دی‌ماه، خبرگزاری ایرنا با انجام یک افکارسنجی آنلاین در جمعیت نمونه 2347 نفر اعلام کرد که ۷۲.۸ درصد مشارکت‌کنندگان در این افکارسنجی گفته‌اند از آغاز موج هشتم کرونا در کشور مطلعند اما فقط 38.8 درصد پاسخگویان، هشدارها درباره موج جدید کرونا را جدی می‌گرفته‌اند و 56.7 درصد هم اطلاع‌رسانی درباره موج جدید کرونا را کم و خیلی‌کم ارزیابی کرده‌اند.