جاریه خواهر مختار کیست؟

رویداد۲۴ هدی کاشانیان: نام مختار برای مردم ایران نامی بسیار آشنا است و این آشنایی به دلیل پخش مکرر سریال مختارنامه از شبکه‎های مختلف صداوسیما بخصوص در ایام محرم و صفر است.

آشنایی با خانواده مختار

ابوعبید ثقفی پدر مختار: ابوعبید فرزند مسعود بن عمرو بن عمیر بن عوف‏ است. او با دومه دختر وهب ازدواج کرد و دو پسر به نام‌های جبر و مختار و دو دختر به نام‌های صفیه و جاریه داشته است که جبر در همان جنگ جسر به همراه پدرش کشته می‌شود و مختار پسر معروف او زنده می‌ماند و دخترش صفیه با عبدالله بن عمرخطاب ازدواج می‎کند و دختر کوچکش «جاریه» همسر عمرسعد می‌شود.

ابوعبیده در زمان پیامبر (ص) روی به اسلام آورد و در ردیف اصحاب سرشناس پیامبر (ص) قرار گرفت. شهرت او علاوه بر شرکت در جنگ نمارق، بیشتر به دلیل فرماندهی در یوم الجسر (جنگ پل) است. خلیفه دوم پس از عزل خالد بن ولید در سال سیزده هجری، حکومت عراق را به ابوعبیده سپرد. در نبردی که بین سپاه اسلام به فرماندهی او و سپاه ایرانیان به فرماندهی جابان، در منطقه‌ای بین حیره و قادسیّه رخ داد، ابوعبیده پیروز شده و جابان را اسیر کرد، اما سرانجام در جنگ با مردانشاه بن بهمن (یکی از فرماندهان سپاه یزدگرد) در نبردی که به «یوم الجسر» معروف شده بود، کشته شد. او یکی از فیل‌های سپاه ایرانیان را زخمی کرد و آن فیل او را زیر سُم‌های خود له کرد. بعد از کشته شدن ابوعبید و از بین رفتن پل ارتباطی، سپاه ایرانیان پیروز جنگ شد.

مختار ثقفی: مختار بن ابوعبید ثقفی در سال یکم هجری قمری در طائف به دنیا آمد وی فرزند ابوعبید ثقفی و دومه بنت عمرو بن وهب است. مختار چهار همسر برای خود برگزید. مختار ثقفی چهار همسر داشت: ناریه دختر سمرة بن جندب، عمره دختر نعمان بن بشیر (اولین زنی که در اسلام گردن او زده شد)، ام‌زید الصغری دختر سعید بن زید بن عمرو و ام‌ولید دختر عمیر بن رباح. فرزندان او ثابت، محمد، اسحاق، ام‌ولید، ام‌سلمه (با عبدالله بن عبدالله بن عمر بن خطاب ازدواج کرد) و ابوالحکم، جبر، امیة، بلال و عمر دیگر فرزندان او بودند. مختار در جنگ‌آوری بی‌نظیر و بسیار زیرک بود تا جایی که امام علی (ع) لقب کیس را به او داد.

بعد از حادثه کربلا مختار به خونخواهی خون امام حسین (ع) قیام کرد و تمام قاتلین امام حسین (ع) را به وحشتناک‌ترین وجه ممکن کشت. مختار پس از ۱۸ ماه حکومت، در ۱۴ رمضان سال۶۷ هجری قمری، در ۶۷سالگی به دست مصعب بن زبیر کشته شد و به دستور مصعب، دست مختار را بریدند و به دیوار مسجد کوفه کوبیدند. هنگامی که حجاج بن یوسف ثقفی بر کوفه مسلط شد، دستور داد آن را دفن کردند. مزار مختار در کنار مسجد کوفه است.

جاریه بیت ابوعبید ثقفی: جاریه خواهر ناتنی مختار و دختر کوچک ابوعبید ثقفی است. درباره نام مادر او سند باپشتوانه‌ای نیست و تنها مطلب موجود این است که هنگامی که او کودک بود پدرش در جنگ جسر کشته و حضانت او به برادرش مختار سپرده می‌شود و طبق روایات همسر اول مختار ناریه یا همان ام ثابت او را بزرگ می‌کند. وقتی سن جاریه به ازدواج می‎رسد مختار تمایل دارد او با کیان که یک ایرانی تبار بود و دوست کودکی مختار بود، ازدواج کند که جاریه بخاطر بحث عرب و عجم نمی‌پذیرد و برای لج‌بازی با برادرش با عمربن سعد که از رقیبان مختار بود ازدواج کرد.

او معتقد بود که عمربن‌سعد با کمک معاویه و یزید به مقام بالایی برسد و حتی برای به‌دست آوردن حکومت ملک ری او را تشویق کرد. بعد از فاجعه کربلا در ابتدا به مقابله با قیام مختار پرداخت، اما وقتی متوجه وعده‌های دروغین آل‌امیه شد به سمت برادرش مختار رفت و از او طلب بخشش کرد.

پسر بزرگ جاریه در کربلا به همراه پدرش نقش فراوانی داشت و هنگامی که سر بریده پدرش را در مجلس محکمه آوردند او خواست به مختار حمله کند و تقاص پدرش را بگیرد، اما جاریه زودتر به او حمله کرد و او را کشت. بعد از این واقعه خبری از زندگی جاریه موجود نیست، اما براساس برخی روایات او به جنون مبتلا شد و مدتی بعد در کوفه از دنیا رفت.

بازیگر نقش جاریه در سریال مختارنامه

سریال مختارنامه نخستین بار سال ۱۳۸۹ از شبکه یک سیما پخش شد. این سریال چهل قسمتی، داستانی در مورد قیام مختار ثقفی پس از حادثه عاشورا است که به خونخواهی حسین بن علی (ع) برمی‌خیزد. کارگردانی این اثر را هم داوود مسیر باقری برعهده داشته است. نقش خواهر مختار در سریال مختارنامه را زنده یاد ماه چهره خلیلی بازی کرد. او متولد ۲۵ دی ۱۳۵۵ در تهران بود و در تاریخ ۱۷ مرداد ۱۳۹۹ در سن ۴۳ سالگی بر اثر سرطان لوزالمعده درگذشت. ماه چهره خلیلی از سال ۱۳۸۱ فعالیت هنری خود را آغاز کرد و در رشته کارشناسی ارشد معماری از دانشگاه آکسفورد فارغ التحصیل شد. او نخستین بار در سریال مختارنامه مقابل دوربین قرار گرفت و پس از آن در فیلم‌هایی همچون پرونده هاوانا، عشق و خیانت، قرارمون پارک شهر، سوت دل، رنج و سرمستی و موش به ایفای نقش پرداخت.