چرا مشتری سریعتر از دیگر سیارههای منظومه شمسی میچرخد؟
رویداد۲۴| سیما صابری: مشتری بزرگترین سیاره در منظومه شمسی است و همچنین سریعترین چرخش به دور خورشید را دارد. مشتری سریعترین چرخش در میان سیارات منظومه شمسی را دارد؛ یک روز در مشتری فقط ۱۰ ساعت زمینی طول میکشد، با وجود اینکه محیط آن تقریباً ۱۱ برابر بزرگتر است.
دلیل این امر در جرم این سیاره نهفته است. زمانی که سیارات از دیسک مواد اطراف خورشید تازه متولد شده شکل گرفتند، بهطور طبیعی تکانه زاویهای خود را حفظ کردند. همانطور که یک اسکیتباز روی یخ با نزدیک کردن دستان خود به بدنش سریعتر میچرخد، یک پیشسیاره نیز با انقباض تحت نیروی گرانش سریعتر میچرخد. همه غولهای گازی جرم زیادی دارند و در نتیجه سرعت چرخش بالایی دارند. در نتیجه مشتری به عنوان پرجرمترین سیاره، سریعترین چرخش را نیز دارد.
همه چیز درباره سیاره مشتری
سیاره مشتری بزرگترین سیاره منظومه شمسی است و یکی از غولهای گازی محسوب میشود. این سیاره عظیم بیش از دو و نیم برابر جرم تمام سیارات دیگر منظومه شمسی را داراست و قطر آن حدود ۱۱ برابر قطر زمین است. مشتری پنجمین سیاره از خورشید است و به دلیل اندازه و درخشندگیاش، به راحتی در آسمان شب با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است. این سیاره نام خود را از خدای خدایان در اساطیر رومی گرفته است.
بیشتر بخوانید: آیا سیاه چاله ها می میرند؟
مشتری عمدتاً از هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است و سطح جامدی ندارد. جو این سیاره از ابرهای ضخیمی از گاز تشکیل شده که به طور عمده از هیدروژن، هلیوم، متان، و آمونیاک تشکیل شدهاند. این ابرها به دلیل ترکیبات شیمیایی مختلف، به رنگهای متنوعی دیده میشوند و نوارهای موازی رنگی را در سطح سیاره به وجود میآورند. یکی از بارزترین ویژگیهای مشتری، "لکه سرخ بزرگ" است که یک طوفان عظیم و پایدار است و از بیش از ۳۵۰ سال پیش تا کنون در حال فعالیت است. این طوفان به اندازهای بزرگ است که سه زمین میتواند در آن جای بگیرد.
به گزارش رویداد۲۴ مشتری دارای یک سیستم پیچیده از حلقهها و ۹۲ قمر شناختهشده است که بزرگترین آنها شامل چهار قمر گالیلهای به نامهای آیو، اروپا، گانیمد، و کالیستو است. این قمرها توسط گالیله در سال ۱۶۱۰ کشف شدند و برخی از آنها به دلیل ویژگیهای منحصر به فردشان مورد توجه دانشمندان قرار گرفتهاند. به عنوان مثال، قمر اروپا دارای اقیانوس زیر سطحی است که ممکن است شرایط مناسبی برای وجود حیات فراهم کند.
میدان مغناطیسی مشتری بسیار قوی است و حدود ۲۰,۰۰۰ برابر قویتر از میدان مغناطیسی زمین است. این میدان مغناطیسی عظیم باعث ایجاد کمربندهای تشعشعی قدرتمندی در اطراف سیاره میشود که میتوانند فضاپیماها و تجهیزات الکترونیکی را تحت تأثیر قرار دهند. این میدان مغناطیسی همچنین مسئول ایجاد شفقهای قطبی قدرتمندی در قطبهای مشتری است که بسیار شبیه به شفقهای قطبی در زمین هستند، اما با شدت و بزرگی بسیار بیشتر.
مشتری به دلیل اندازه و جرم زیادش تأثیر زیادی بر سایر اجرام منظومه شمسی دارد. این سیاره به دلیل جاذبه قویاش، میتواند مسیر سیارکها و دنبالهدارها را تغییر دهد و حتی برخی از آنها را از برخورد با زمین منحرف کند. همچنین، مشتری به عنوان یک هدف مهم در ماموریتهای فضایی در نظر گرفته شده است و فضاپیماهای متعددی از جمله گالیله و جونو به بررسی این سیاره و سیستم قمری پیچیدهاش پرداختهاند. این تحقیقات اطلاعات ارزشمندی درباره ساختار، جو، و میدان مغناطیسی مشتری و همچنین احتمال وجود شرایط مناسب برای حیات در قمرهای آن فراهم کردهاند.
قمرهای مشتری
سیاره مشتری دارای ۹۲ قمر شناختهشده است. این قمرها از نظر اندازه و ویژگیها بسیار متنوع هستند. بزرگترین و معروفترین آنها چهار قمر گالیلهای به نامهای آیو، اروپا، گانیمد، و کالیستو هستند که توسط گالیله در سال ۱۶۱۰ کشف شدند. این قمرها به دلیل ویژگیهای خاصشان، به ویژه اروپا که احتمالاً دارای اقیانوس زیرسطحی است، بسیار مورد توجه دانشمندان قرار دارند. سایر قمرهای مشتری کوچکتر هستند و برخی از آنها احتمالاً به دلیل گرانش قوی این سیاره به دام افتادهاند.
فاصله مشتری ۵.۲ برابر فاصله زمین از خورشید است یعنی سرعت مشتری بدور خورشید ۵.۲√ کمتر از زمین حدود ۱۳ کیلومتر بر ثانیه باید باشد