طالبان ایران را با سدهایش تهدید میکند؟!
رویداد۲۴| حسین سرگزی معاون منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان گفت: طالبان دنبال ساخت یک هژمونی از طریق آب است. آنها میخواهند بگویند که معدن و خاک و جنگل و آب دارند، بنابراین باید با آنها مذاکره شود. موضوع بعدی این است که کشورهای منطقهای و فرامنطقهای، دنبال جای پا در افغانستان میگردند. آنها هوشمندانه مداخلات آبی در افغانستان داشتهاند و بهانه دیگری برای سرمایهگذاری ندارند. افغانستان در حال جذب سرمایه خارجی در حوزه آب است.
حسین سرگزی، کارشناس آب و معاون منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان، درباره اهداف سدسازیهای اخیر طالبان و تهدید منابع آبی خراسان و سیستان به «انتخاب» گفت: «طالبان دو موضوع را در حوزهی آب دنبال میکند، اول موضوع داخلی خودشان است که طالبان به عنوان اینکه ۳ سال و نیم است در قدرت هستند، انتظاراتی از آنها وجود دارد. زودبازدهترین کاری که میتوانند انجام دهند، درحوزهی توسعه کشاورزی است. از نظر سنتی هم هنوز با میزان عرضهی کشاورزی گذشتهشان فاصله دارند. آنها هرچقدر هم که توسعه دهند به حد باستانیشان نمیرسند.»
او ادامه داد: «در موضوع دوم، افغانستان دنبال ساخت یک هژمونی از طریق آب است. آنها میخواهند بگویند که معدن و خاک و جنگل و آب دارند، بنابراین باید با آنها مذاکره شود. موضوع بعدی این است که کشورهای منطقهای و فرامنطقهای، دنبال جای پا در افغانستان میگردند. آنها هوشمندانه مداخلات آبی در افغانستان داشتهاند و بهانه دیگری برای سرمایهگذاری ندارند. افغانستان در حال جذب سرمایه خارجی در حوزهی آب است.»
او افزود: «خراسان از طریق هریرود و سد سلمان و پاشدان و سیستان را با سد کمال خان و خاشرود و بخش آباد تهدید کردهاند؛ بنابراین همهی این اقدامات میزان ورودی آب به شرق ایران را تهدید میکند. وضعیت سیستان بسیار بد شده و با توجه به گرد و غبار، شرایط سخت شده است. در خراسان نیز سیستم آب شرب دچار مشکل میشود. ما تصور کردیم سد دوستی یک منبع آب مطمئن است. با توجه به وضعیت تغییر اقلیم، سد دوستی یک منبع نقد بود، اما با توجه به برنامهی اخیر افغانستان، شاهد کاهش اثر سد دوستی خواهیم بود.»
این کارشناس آب درباره دیپلماسی آب و مداخله کشورهای مختلف در صنایع آبی افغانستان برای رقابت با ایران بیان کرد: «شرایط فعلی کشور ما شرایط مناسبی برای روابط خارجی نیست. ما اولویتهای مهمتری در سیاست خارجی با توجه به آمدن ترامپ داریم. رایزنیهای وزارت خارجه عمدتاً پیرامون مسائل مذاکره با غرب است و تا حدی میتوان به آنها حق داد. کشورهایی که در افغانستان سرمایهگذاری میکنند، کشورهایی هستند که با ایران رقابت دارند. مانند ترکیه و قطر که در موضوعات مربوط به انرژی با ما مشکل دارند. به اضافه اینکه بحث سوریه هم مطرح شده و تضاد منابع ایران و ترکیه را بیشتر کرده است. هلندیها طراحی سازههای آبی افغانستان را از ۱۹۶۰ شروع کردهاند و هنوز هم مشاور این طرحها هستند. سد کمال خان را هم هلند طراحی کرده است.»
سرگزی درباره ورود چین در حوزهی سرمایهگذاری آب در افغانستان گفت: «پاکستان یک رقابت جدی با هند دارد. هندوستان در گذشته دوست افغانستان بود و پاکستان با چین ارتباط داشت. با توجه به رقابت پاکستان و افغانستان و از این طرف چین علاقهمند است که مستقیماً وارد چین شود. منابع افغانستان برای چینیها خیلی قابل دسترس است و مسلماً از طرحهای آبی آن هم حمایت میکند. چین در حال توسعه انرژیهای نو در افغانستان است. فرض کنید یک سری منابع آلودهکننده چین به افغانستان هم منتقل شود، باز هم سرمایه وارد این کشور میشود.»