کریستین ساینس مانیتور:
آيا جهان در دوره ترامپ با توافق هستهای ایران امن میماند؟
گله و شکایتهای ترامپ از توافق هستهای ایران بازتاب شکایات منتقدان جمهوریخواه است. اما بسیاری از تحلیل گران میگویند عناصر مهم برنامه هستهای ایران محدود شده و ایران میگوید مذاکره مجددی در مورد این توافق نخواهد داشت.
رویداد۲۴- گله و شکایتهای ترامپ از توافق هستهای ایران بازتاب شکایات منتقدان جمهوریخواه است. اما بسیاری از تحلیل گران میگویند عناصر مهم برنامه هستهای ایران محدود شده و ایران میگوید مذاکره مجددی در مورد این توافق نخواهد داشت.
به گزارش رویداد۲۴ به نقل از کریستین ساینس مانیتور، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا با چنان کینهجویی با توافق هستهای ایران مخالفت کرده –زمانی اعلام کرد اولویت شماره یک او برچیدن این توافق فاجعهبار با ایران است- که هفته گذشته در آستانه مراسم تحلیفش، ایران به وی هشدار داد.
حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران در مورد توافقی با شش قدرت جهان در جولای 2015 که برنامه هستهای ایران را در ازای لغو تحریمها محدود کرد، گفت: «همه اینها شعار است. هیچ مذاکره مجددی در کار نخواهد بود.»
ترامپ بهعنوان رئیسجمهور آمریکا، دستورات اجرایی را یکی پس از دیگری به امضا میرساند تا وعدههای انتخاباتی خود را عملی کند و هنوز مشخص نیست که سرنوشت این توافق هستهای نیز بلافاصله محور امضاهای ریاست جمهوری قرار میگیرد یا خیر.
پاسخ به یک سؤال اصلی میتواند نسبت به این اقدام آگاهیبخش باشد: آیا با توافق هستهای ایران امنتر هستیم یا بدون آن؟
بسیاری از تحلیل گران –و ظاهراً حتی مقامات امنیتی اسرائیل- میگویند بله و متذکر میشوند که از زمانی باراک اوباما، رئیسجمهوری سابق آمریکا دیپلماسی را به جنگ ترجیح داد، عناصر مهم برنامه ایران محدود شده است. بااینحال کاهش تنشها در مورد پرونده هستهای ایران باعث نشده نگرانیهای مداوم در واشنگتن در مورد برنامه موشکی ایران و حضورش در سوریه و عراق از بین برود.
هنوز هم تحلیل گران بهروزهای تاریک پیشازاین توافق اشاره میکنند که توانمندی رو به افزایش ایران میتوانست یک جنگ دیگر را در خاورمیانه به راه اندازد. این توانمندیها برای مثال شامل حرکت از 300 سانتریفیوژ به 19 هزار سانتریفیوژ برای غنیسازی اورانیوم طی یک دهه میشد.
کلسی داونپورت، کارشناس منع اشاعه در موسسه کنترل سلاح آمریکا که از حامیان این توافق است، میگوید: «این توافق تهدید وجودی یک ایران مسلح به سلاح هستهای را از بین برد و برنامه هستهای ایران را از صف چالشهای سیاسی دلهرهآور آمریکا خارج کرد.»
وی در ادامه افزود: «در مقابل، برنامه هستهای کره شمالی امروز تهدیدآمیزتر است چراکه پیونگیانگ کلاهکهای هستهای آزمایش کرده و درحالتوسعه موشکهای بالستیک دوربرد خود است درحالیکه برنامه ایران محدود شده و با دقت تحت کنترل است.»
داونپورت تأکید کرد: «اگر توافق ایران از هم بپاشد و ایران برخی ابعاد سؤالبرانگیز فعالیتهای هستهای خود را از سر بگیرد، منطقه بیثبات میشود و بحران دیگری را ایجاد میکند که آمریکا باید سرمایه سیاسی و زمان خود را صرف حلوفصل آن کند. با توجه به اینکه توافق فعلی کارآمد است، چنین مسئلهای کاملاً غیرضروری است.»
اوباما در 16 ژانویه در یکسالگی این توافق 159 صفحهای گفت که توافق هستهای ایران توانسته نتایج قابلتوجهی را در تبدیل کردن آمریکا و جهان به مکانی امنتر به دست آورد.
اما این توافق مخالفان بسیاری دارد و شکایتهای ترامپ در مورد آن بازتاب مخالفتهای منتقدان جمهوریخواه است. مایکل فلین، مشاور امنیت ملی ترامپ گفته که «تغییر رژیم در تهران بهترین راه برای ممانعت از برنامه تسلیحات هستهای ایران است.» چنین انتقاداتی اغلب بر این واقعیت استوار است که این توافق بر مسئله هستهای متمرکز است؛ و تعمداً به دیگر مسائل نپرداخته و فاقد اعتماد متقابل است.
داونپورت میگوید: «بیتردید، دولت ترامپ و کنگرهای که به رهبری جمهوریخواهان فعالیت میکند، نسبت به ایران جنگطلبتر خواهد بود و سیاست خصمانهتری را پیگیری خواهد کرد که شامل تحریمهای حقوق بشری، حمایت از تروریسم و موشکهای بالستیک خواهد شد، و این اقدامات نقض توافق هستهای باشد.»
وی در ادامه افزود: «آنها میتوانند ایران را تحریم کنند تا اقدام تلافیجویانهای را در پیش بگیرد و روندی را تشدید کند که درنهایت منجر به شکست این توافق شود. این استراتژی برخی مخالفان ضد توافق است تا توافق هستهای را آنقدر تحتفشار قرار دهند که درنهایت از درون منفجر شود.»