چرا «قالیباف» خود ویرانگری می‎کند؟

رویداد۲۴- محمدباقر قالیباف در اندیشه چیست؟چرا وی پس از دو بار شکست در انتخابات ریاست جمهوری و با علم به شکست احتمالی سوم دوباره در انتخابات شرکت کرده است؟آیا او حاضر خواهد بود به سود ابراهیم رئیسی از رقابت‌های انتخاباتی کناره‌گیری کند؟بدون شک پس از نخستین مناظره کاندیدای ریاست جمهوری ذهن افکار عمومی جامعه درگیر این سؤالات شده است.

به همین دلیل برای پاسخ به این سؤالات باید جنبه‌های مختلف حضور قالیباف را در انتخابات مورد ارزیابی قرار داد.

بدون شک هدف اصلی محمدباقر قالیباف از حضور در انتخابات رسیدن به پاستور نبوده است. او به‌خوبی به این نکته آگاهی دارد که در ایران به‌صورت سنتی روسای جمهور دولت‌های هشت‌ساله تشکیل می‌دهند و تاکنون دولت چهارساله در ایران بی‌سابقه بوده است.

این در حالی است که وی در دوران مدیریت خود در شهرداری تهران نیز با چالش‌های جدی و مهمی مانند آلودگی هوا، مشکلات حمل‌ونقل شهری و از همه مهم‌تر حادثه پلاسکو روبه‌رو بوده است که به نماد ناتوانی مدیریت شهری وی تبدیل‌شده است. درنتیجه قالیباف نه برای پیروزی در انتخابات و نه برخلاف آنچه برخی تصور می‌کنند برای اعاده حیثیت در انتخابات حاضرشده است. 

بدون شک مهم‌ترین هدف قالیباف برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری شکستن قبح حسن روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهور و تقلیل وی به رئیس‌جمهوری با مقبولیت اندک بوده است. 

به نظر می‌رسد اتاق فکر جریان اصولگرایی با سرمایه‌گذاری روی روحیات و اخلاقیات قالیباف وی را مأمور کرده که قبح حسن روحانی و دولتش را در بین افکار عمومی بشکند و زمینه‌ساز تخریب‌های گسترده‌تر برای مخالفان دولت روحانی در آینده باشد.

بااین‌وجود قالیباف چند نکته مهم را درباره آینده سیاسی خود در نظر نگرفته است. نخست اینکه وی با حضور در مناظرات انتخاباتی و حمله ناکام به دولت روحانی به پایان عمر سیاسی خود نزدیک شده است و هر چه بیشتر در این معرکه دست‌وپا بزند به همان میزان از عمر سیاسی خود کم کرده است.

نکته دوم اینکه قالیباف با رفتار اخیر خود در مناظرات انتخاباتی عملاً به یک عنصر رادیکال در فضای سیاسی کشور تبدیل‌شده است. این در حالی است که وی درگذشته‌ای نه‌چندان دور یکی از مهره‌های معتدل جریان اصولگرایی به شمار می‌رفت که دارای مشی عقلایی و اعتدالی بود.

بدون شک حرکت قالیباف از مشی اعتدالی به‌سوی رادیکالیسم به‌شدت برای آینده یک مدیر توانمند اجرایی خطرآفرین خواهد بود.

از سال 92 به بعد بسیاری از طیف‌های تندرو اصولگرا در مشی خود تجدیدنظر کردند و به معتدلین این جریان پیوستند. از سوی دیگر مواضع جریان اعتدال‌گرای کشور با جریان اصلاحات نیز بسیار به هم نزدیک شد و نوعی همپوشانی در این زمینه به وجود آمد.

درنتیجه فضای گفتمانی کشور در سال‌های اخیر از رادیکالیسم به سود اعتدال در حال حرکت بوده است. به همین دلیل این سؤال مطرح می‌شود که چرا در شرایطی که فضای گفتمانی هر دو جریان سیاسی کشور اعم از اصولگرا و اصلاح‌طلب در حال عبور از رادیکالیسم به‌سوی گفتمان اعتدال و میانه‌روی است، محمدباقر قالیباف به‌عنوان یک شخصیت معتدل و میانه‌رو حرکت عکس گفتمانی کشور را در پیش‌گرفته و از گفتمان اعتدال عدول کرده و به سمت رادیکالیسم حرکت می‌کند.

کار وی به‌جایی رسیده که برخی، رفتارهای اخیر وی را با محمود احمدی‌نژاد رئیس دولت‌های نهم و دهم مقایسه می‌کنند.

مسئله مهم دیگری که پس از برگزاری نخستین مناظره انتخاباتی مشخص شد این است که به نظر می‌رسد که قالیباف برخلاف برخی گمانه‌زنی‌ها که مبتنی بر کناره‌گیری وی به سود رئیسی است، در اندیشه کناره‌گیری از انتخابات نیست و به‌احتمال‌زیاد تا پایان انتخابات درصحنه باقی خواهند ماند. 

مسئله هنگامی شکل پیچیده‌ای به خود می‌گیرد که وی ممکن است در روزهای بعد مدعی کاندیداتوری اصلی اصولگرایان باشد و تلاش کند با استراتژی حمله به دولت روحانی طیف‌های مختلف اصولگرایی را پشت سرخود جمع کند. 

رفتار قالیباف در این روزها نشان‌دهنده این است که وی به دنبال دوقطبی کردن انتخابات بین خود و حسن روحانی است و به‌وسیله حضور فعال در مناظرات تلویزیونی تلاش می‌کند به این هدف خود دست پیدا کند.

بااین‌وجود قالیباف این نکته مهم را فراموش کرده است که دوقطبی شدن انتخابات و عطش وی برای رسیدن به قدرت هرچه شدت بیشتری پیدا کند در آینده سیاسی وی بیشتر تأثیر منفی خواهد گذاشت. قالیباف دچار نوعی انتحار سیاسی مبهم شده است.

مشخص نیست وی به دنبال چیست و چه آینده‌ای برای خود متصور است. قالیباف پا در مسیری گذاشته است که روزی احمدی‌نژاد در آن گام گذاشته بود. این در حالی است که امروز احمدی‌نژاد یک ورشکسته سیاسی و یک‌مهره سوخته به شمار می‌رود.