اسامی ۷۲ شرکت گیرنده وام ارزی و چند اشتباه فاحش!

رویداد۲۴ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران روز گذشته جدیدترین فهرست دریافت‌کنندگان ارز دولتی و نیمایی را منتشر کرد که حاوی اطلاعات متنوعی درباره دریافت‌کنندگان ارز‌ها و میزان و نوع ارز دریافتی آنهاست.

با این حال، یک بررسی شتاب‌زده و کلی فهرست‌های منتشرشده از سوی بانک مرکزی نشان‌دهنده نداشتن دقت تهیه‌کنندگان این فهرست است که اشتباهاتی را به همراه داشته است.

برای مثال، در فهرست دریافت‌کنندگان ارز معادل دلار چهارهزارو ۲۰۰ تومانی نام شرکت خصوصی «شهر امن مغناطیس‌کاران» در حالی به عنوان دریافت‌کننده ۲۵۰ هزار یورو ارز دولتی ذکر شده که شناسه ملی ارائه‌شده برای این شرکت مربوط به یک شرکت خصوصی دیگر با نام «راک‌سرامیک» است.

از سوی دیگر، در همین فهرست و با یک شناسه ملی دیگر، باز هم نام شرکت «شهر امن مغناطیس‌کاران» به عنوان دریافت‌کننده ۲۳۰ هزار یورو ارز دولتی ذکر شده است که نشان می‌دهد در حالت خوشبینانه و فقط در اطلاع‌رسانی (و نه پرداخت ارز) اشتباهی از سوی بانک مرکزی روی داده است. با این حال، فهرست منتشرشده از سوی بانک مرکزی نکات جالبی نیز در خود دارد.

فهرست جدید بانک مرکزی نکته تازه‌ای هم دارد و آن انتشار علت دریافت ارز از سوی شرکت‌هاست که در دو دسته کلی دریافت ارز برای واردات کالا و خدمات و دریافت ارز برای بازپرداخت تسهیلات دسته‌بندی شده‌اند.

این دسته‌بندی جدید از سوی بانک مرکزی مطمئنا تحت تأثیر حواشی به‌وجودآمده برای خیریه امیرالمؤمنین، وابسته به بیت آیت‌الله موسوی‌اردبیلی انجام شده است.

در فهرست پیشین منتشرشده به وسیله بانک مرکزی، وجود نام یک خیریه به عنوان دریافت‌کننده ارز به شکل دلار و یورو حواشی مختلفی را به همراه داشت.

در ابتدا مدیریت این خیریه دریافت ارز از سوی خیریه را تکذیب کرد و رسانه دولت (ایرنا) نیز به مدد آن آمد، اما بانک مرکزی با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد این ارز برای بازپرداخت تسهیلات ارزی بوده که این خیریه در سال‌های ۸۵ و ۸۶ از حساب ذخیره ارزی دریافت کرده است.

مدیرعامل این مؤسسه خیریه نیز در گفتگو با رسانه دولت، به توضیح موضوع پرداخت و اعلام کرد آن تسهیلات برای راه‌اندازی یک فعالیت اقتصادی از طریق این مؤسسه خیریه بوده و در سال ۹۷ نیز امکان بازپرداخت ریالی آن تسهیلات فراهم شده است، بنابراین این مؤسسه اطلاعی از دریافت ارز از سوی تسهیلات‌دهنده و تبادل آن بین بانک مرکزی و تسهیلات‌دهنده نداشته است؛ موضوعی که دو س‍ؤال مهم را مطرح می‌کرد که چرا باید بازپرداخت تسهیلات ارزی شرکت‌های خصوصی با ریال معادل ارز چهارهزارو ۲۰۰ تومانی انجام شود؟

و س‍ؤال دوم اینکه با توجه به دریافت تسهیلات از منابع عمومی و جیب مردم برای فعالیت اقتصادی یک خیریه خاص، دیگر چه مؤسسات و شرکت‌هایی از چنین تسهیلاتی بهره‌مند شده‌اند؟ پاسخ به س‍ؤال دوم به دلیل آنکه صندوق توسعه ملی و حساب ذخیره ارزی هیچ اطلاعاتی از دریافت‌کنندگان تسهیلات خود منتشر نمی‌کنند، ممکن نیست و این را می‌توان یکی از مهم‌ترین راز‌های دولت‌های مختلف کشور و نمونه‌ای جالب از رفتار فسادزای سیستمی به حساب آورد.

با این حال، دسته‌بندی جدید بانک مرکزی ناخواسته، حداقل اسامی ۷۲ شرکت و مؤسسه را که در سال گذشته و جاری برای بازپرداخت تسهیلات ارزی خود از روش جایگزین ریالی استفاده کرده‌اند و ارز معادل دلار چهارهزارو ۲۰۰ تومانی آن از سوی بانک مرکزی به تسهیلات‌دهنده پرداخت شده، افشا کرده است؛ اسامی گوناگونی که شرکت‌های مختلف دولتی، خصوصی، شبه‌دولتی و عمومی در میان آن دیده می‌شود و به نوعی اولین فهرستی است که از برخی دریافت‌کنندگان تسهیلات ارزی در سال‌های گذشته کشور، البته بدون هیچ اطلاعاتی درباره حجم تسهیلات و علت دریافت آن، به دست ما رسیده است.

جدول دریافت‌کنندگان حقیقی ارز نیمایی نیز تغییرات مختلفی به خود دیده است و نام‌های تازه‌ای در میان ۱۵ فردی که بیشترین ارز نیمایی را برای واردات دریافت کرده‌اند، دیده می‌شوند.

در حالی که در میان شش فرد اول فهرست دریافت‌کنندگان ارز نیمایی نسبت به فهرست پیشین تغییری اتفاق نیفتاده و هر شش نفر فهرست پیشین همچنان رتبه‌های خود را حفظ کرده‌اند فردی با نام رویا راوری با دریافت بیش از سه میلیون یورو ارز نیمایی به جمع ۱۵ نفره بزرگ‌ترین دریافت‌کنندگان ارز نیمایی اضافه شده است.

در میان دیگر افراد تازه‌وارد در فهرست ۱۵ نفره بزرگ‌ترین دریافت‌کنندگان ارز نیمایی نام یک خانم دیگر، یعنی خانم مینا قنواتی با دریافت دو میلیون و ۷۵۲ هزار یورو ارز نیمایی دیده می‌شود.