حذف صفرهای پول ملی می‌تواند تورم‌زا باشد!
رویداد۲۴ هیات دولت در جلسه صبح امروز (چهارشنبه) به ریاست حسن روحانی، لایحه پیشنهادی بانک مرکزی مبنی بر تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان و حذف چهار صفر را به تصویب رساند. این تصمیم که در چند دولت دیگر نیز تضویب آن مطرح شده بود، ظاهرا با هدف ایجاد برخی اصلاحات اقتصادی انجام می‌شود. در این باره نظرات چند اقتصاددان را جویا شده‌ایم.
واحد جدید در کوتاه‌مدت هزینه‌ها را افزایش خواهد داد!
امیرحسین خالقی به تبعات تصمیم جدید دولت در حوزه حسابداری اشاره کرد و گفت: بر اساس این تغییر و تحولات در واحد پول ملی، سیستم‌های حسابداری نیز باید تغییر و تحولاتی را انجام دهند که این عملیات خود هزینه‌زا خواهد بود.
این اقتصاددان به یک ابهام دیگر در سازوکارهای حسابداری هم اشاره کرد و گفت: بعضی از قیمت گذاری‌ها در حوزه سهام کمتر از چهار عدد است. برای مثال یک سهم ممکن است ۸۷۰ ریال ارزش داشته باشد که این با توجه به تصمیم جدید دولت باید به سمت بالا گرد شود که همین خود می‌تواند برخی هزینه‌ها را در اقتصاد بیشتر کند.
خالقی با رد تأثیرگذاری حذف صفرها از پول ملی بر کاهش تورم اظهار کرد: تورم اساسا یک پدیده اقتصادی و پولی است که با سازوکارهای بیرونی نمی‌توان بر آن اثر گذاشت؛ با این حال چه بسا می‌توان گفت تصمیم جدید دولت اگر اجرایی شود باعث افزایش برخی هزینه‌ها هم خواهد شدچرا که با تغییر واحدف برخی از ارقام به سمت بالا گرد خواهند شد و مصرف‌کنندگان کالاها و خدمات در عمل باید هزینه بیشتری را متقبل شوند. این اتفاق احتمالا در کوتاه مدت باعث افزایش فشار بر حقوق‌بگیران خواهد شد.
تغییر پول ملی بدون اصلاحات بانکی بی‌اثر است
قدرت‌الله امام‌وردی با اشاره به حذف چهار صفر از پول ملی و تأثیرات احتمالی آن روی اقتصاد کشور اظهار کرد: این طرح زمانی اثر خواهد داشت که قبل از آن یکسری پیش‌شرط‌هایی رعایت شود. یکی از عمده‌ترین این پیش شرط‌ها اصلاح نظام بانکی و در واقع نظام تولید است. اگر این اتفاق نیافتد می‌توانیم بگوییم که حذف صفرها از پول ملی هیچ تأثیری بر فضای اقتصادی نخواهد گذاشت.
این اقتصاددان با تشبیه حذف چهار صفر از پول ملی به پوشاندن لباس بر تن یک بیمار اظهار کرد: چنین طرحی در چنین شرایط اقتصادی مانند این است که به جای فراهم کردن شرایط درمان یک بیمار به فکر عوض کردن لباس او باشیم.
حذف صفر ممکن است تبعات تورمی داشته باشد
امام‌وردی با بیان اینکه حذف چهار صفر از پول ملی ممکن است در کوتاه ماندن اثراتی روانی داشته باشد اما در بلندمدت باعث بروز تبعات تورمی خواهد شد، ادامه داد: تغییر در نحوه شمارش پول ملی باعث خواهد شد تا احتمالا یکسری از ارقام و اعداد به سمت بالا گرد شوند که این پدیده خود می‌تواند اثراتی تورمی درکوتاه مدت و بلندمدت داشته باشد.
او همچنین به الزامات اداری و دفتری این طرح تحولات در واحد شمارش پول ملی هم اشاره کرد و گفت که در چنین شرایطی همه ادارات و شرکت‌ها باید حساب‌های دفتری خود را عوض کنند که در چنین شرایطی این مسئله نیز هزینه‌هایی به دنبال خواهد داشت.
تغییر واحد پول می‌تواند درک مردم از تورم را تغییر دهد
عبدالله مشکانی دیگر اقتصاددان نیز در گفت‌وگو با ایسنا به جنبه‌های روانی تصمیم‌گیری برای حذف چهار صفر از پول ملی پرداخت و گفت: این تغییر و تحولات ممکن است باعث شود که مردم شوک‌های تورمی بعدی را لمس نکنند، چرا که در چنین شرایطی امکان مقایسه بر مبنای یک واحد پولی ثابت از آن‌ها سلب می‌شود.
این اقتصاددان همچنین به تأثیر حذف چهار صفر از پول ملی بر فرایندهای حسابداری هم اشاره کرد و گفت: نفس عمل حذف چهار صفر از پول ملی به تنهایی نمی‌تواند مشکلات را حل کند؛ چیزی که در این بین اهمیت دارد، سیاست‌های دیگری است که همزمان با این سیاست باید عملیاتی شود.
مشکانی همچنین به اثرگذاری نقدینگی ۱۹۰۰ هزار میلیارد تومانی در اقتصاد و ایجاد تورم هم اشاره و تاکید کرد: تا زمانی که بار تورمی این حجم از نقدینگی تخلیه نشده است حذف صفر نمی‌تواند به تنهایی کاری از پیش ببرد. تخلیه کامل تورم حاصل از نقدینگی ممکن است تا یکی دو سال دیگر طول بکشد که این تخلیه تورمی نیز معمولا با شوک‌های تورمی همراه خواهد بود. در این بین اتصال این تورم به برخی از طرح‌ها مانند حذف چهار صفر از پول ملی، باعث ایجاد شوک‌های خبری در جامعه خواهد شد که شاید بتواند در تخلیه تبعات تورمی نقدینگی اثراتی داشته باشد.
حل معضلات شمارش و حمل حجم بالای اسکناس و سکه از اهداف طرح جدید
آن چیزی که پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیئت دولت، از اهداف تصمیم جدید دولت گفته است، این تصمیم با هدف حفظ کارایی پول ملی، تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی، هماهنگی با آنچه در فرهنگ و عرف جامعه درباره واحد پول ملی رواج یافته است، اتخاذ شده است
همچنین کاهش هزینه چاپ و نشر اسکناس و سکوک و نیز رفع مشکلاتی از قبیل استفاده از ارقام بزرگ در مبادلات ساده روزمره، معضلات شمارش و حمل حجم بالای اسکناس و سکه و خارج شدن مسکوکات از چرخه مبادلات اقتصادی کشور، از دیگر اهداف لایحه یاد شده است.
