توقف واردات، قیمت برنج را باز هم گران‌تر خواهد کرد؟

رویداد۲۴ ندا جعفری: به دنبال شیوع ویروس کرونا، کشورهای هند و پاکستان به عنوان بزرگترین صادرکنندگان برنج به ایران واحدهای تولیدی خود را قرنطینه و صادرات برنج را تا مدت نامعلومی متوقف کردند. در این شرایط قیمت‌ها هم بیش از پیش افزایش داشته است.

براساس آمار در اسفندماه ۹۸ برنج با رشد ۴۴.۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل بیشترین افزایش قیمت را به خود اختصاص داده است. این موضوع نه در ایران که در همه کشورهای جهان اتفاق افتاده و قیمت برنج به بالاترین حد طی ۷ سال گذشته رسیده و قیمت گندم ۱۵ درصد از نیمه دوم ماه مارس افزایش یافته است. شورای بین المللی غلات انتظار یک افزایش سریع در تقاضا برای برنج و مواد غذایی با پایه گندم را در آینده نزدیک دارد.

طبق گزارش انجمن صادرکنندگان برنج تایلند، قیمت برنج سفید ۵ درصد شکسته تایلند ۱۲% از ۲۵ مارس تا اول آوریل افزایش یافته است. قیمت برنج در حال حاضر در بالاترین حد از اواخر آوریل ۲۰۱۳ قرار دارد.

موسسه فیچ سولوشنز اعلام کرد: «عرضه برنج در حال حاضر به خاطر تاثیر همه گیری ویروس کرونا بر تقاضا و تجارت و همچنین پس از شرایط جوی نامناسب در کشورهای اصلی تولید کننده این محصول (خشکسالی شدید در آسیای جنوب شرقی و استرالیا) کاهش یافته است»

برای مردم این سوال پیش آمده که آیا با شرایط کنونی و توقف واردات، قیمت برنج‌ افزایش خواهد یافت؟ جمیل علیزاده شایق رئیس انجمن برنج کشور به این پرسش پاسخ داده و به رویداد۲۴ گفته متاسفانه زمانی که ارز ۴۲۰۰ تومانی را برای واردات کالا‌های اساسی و برنج و ... در اختیار واردکنندگان قرار دادند همه کالا‌ها وارد شد الا کالا‌هایی که واقعا نیاز جامعه بود و در حال حاضر هم دولت به دنبال آن است که ببیند با ارز ۴۲۰۰ تومانی چه اقلامی وارد کشور شده که متاسفانه آنچه بر اساس گزارش‌ها عنوان شد این بود که اغلب کالا‌های لوکس و غیرمصرفی و غیر ضروری وارد شده است.

او با اشاره به نامه انجمن واردکنندگان برنج برای دریافت ارز دولتی واردت برنج ادامه می‌دهد:  مدتی است که برای وارات برنج به جای ارز دولتی ارز نیمایی تعلق گرفته است. واردکنندگان برنج خارجی این در خواست را داشته‌اند که به جای ارز نیمایی بتوانند ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کنند این در حالی است که قیمت برنج در کل دنیا در حال کاهش است و حتی اگر ارز آزاد هم برای واردات برنج بدهند باز هم قیمتش مناسب است و خیلی گران نیست و مطالبه دریافت ارز دولتی برای این موضوع مصرف کننده را منتفع نخواهد کرد و نفع آن به واردکننده کننده خواهد رسید.

رئیس انجمن برنج کشور می‌گوید: مردم هم الان با این اتفاق می‌دانند که با این ارز دولتی برنج وارد نشده و انتظار هم ندارند که با این ارز ارزان، برنج خارجی به دستشان برسد. دو کشور پاکستان و هند در جواب واردکنندگان برنج گفته‌اند به دلیل جلوگیری از ویروس کرونا ما مجاز به صادرات برنج به کشور‌های دیگر نیستیم، زیرا ممکن است این ویروس را منتقل کنیم و این کشور‌ها هم در شرایط فعلی با معذوریت روبرو هستند.

وضعیت تولید برنج ایرانی چگونه است؟

علیزاده شایق ادامه می‌دهد: در دو سال گذشته به لحاظ بارندگی‌ها و هوا سال‌های خوبی برای کاشت برنج بوده و سیلی هم که در ابتدای سال ۹۸ آمد هر چند به بسیاری از نقاط آسیب زد، اما همه سود آن برای برنجکاران بود و تولید برنج در سال ۹۸ بسیار بالا بود و ذخیره وارداتی هم برای سال‌های ۹۶ و ۹۷ زیاد بودند و سال ۹۸ را در شرایطی به پایان رساندیم که اصلا نیازی به واردات برنج نداشتیم.

او ادامه می‌دهد: رییس جمهور گفته مواد غذایی اصلی در داخل کشور باید تولید شود و ما باید در این اقلام به خودکفایی برسیم تا در صورت بروز اتفاقات و عدم واردات آن با مشکل مواد غذایی روبرو نشویم و به همین دلیل هم در این شرایط ممنوعیت کشت استان‌های مختلف برداشته شد. در سال ۹۹ شرایط برای کاشت برنج مناسب است و وزارت جهاد کشاورزی هم سیاست قبلی خود را تغییر داد. 

شایق می‌گوید: در سیاست قبلی دولت، کشت برنج ممنوع بود، اما امسال منطقی‌تر برخورد کردند و با توجه به گزارش‌هایی که ارائه شد و بهبود وضعیت در استان‌های گلستان، خوزستان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، ایلام و لرستان و چهارمحال و بختیاری که کاشت برنج ممنوع بود مجددا اجازه کشت داده شد. البته این موضوع مشروط به این است که آب، نهاده‌ها و زمین کافی مهیا باشد و به فعالیت‌های کشاورزی دیگر ضربه‌ای وارد نشود. به همین دلیل تصور من این است که برای امسال از نظر شرایط کشت در وضعیت خوبی خواهیم بود، مگر اینکه استثنایی رخ بدهد و تابستان شرایط تغییر کند، اما با توجه به شرایط فعلی به نظر می‌رسد امسال برای کاشت برنج همه عوامل مساعد خواهد بود.

رئیس انجمن برنج کشور می‌گوید: از مسئولین تحقیقات برنج خواسته‌ایم در استان‌هایی که ممنوعیت کشتشان برداشته شده، اقلام پرمحصول خود را که مناسب آن استان‌ها هست معرفی کنند که همانطور که سطح کشت برنج اضافه می‌شود تولیدات محصولات دیگرشان هم بالا برود تا در سال ۹۹ دیگر نیازی به واردات برنج نداشته باشیم.

شایق در مورد قیمت‌ها هم گفته متاستفانه تفاوت قیمت بسیار فاحشی بین مراکز تولید یعنی استان‌های گیلان و مازندران و مراکز بزرگ عرضه یعنی شهر‌های تهران، اصفهان، مشهد و تبریز و شیراز و .. وجود دارد؛ این در حالی است که قیمت بهترین برنج در شمال کشور با حداقل خرده و بدون ناخالصی بین ۲۰ تا ۲۳ هزار تومان در هر کیلوگرم است، اما همین برنج زمانی که به تهران یا مشهد ارسال می‌شود؛ اولا میزان خرده آن بالا می‌رود و از ۳ درصد خرده برنج به ۸ درصد می‌رسد و ثانیا قیمت آن افزایش پیدا می کند که منصفانه نیست.