سیل چقدر به کشور خسارت زد؟/ علی‌الحساب ۱۳ هزار میلیارد تومان

رویداد۲۴ سیل نوروزی باعث شد از یک طرف کشاورزی که حالا نمی‌داند شاکر نعمت و موهبت‌های خدادادی باشد یا ماتم خسارت وارد شده و از طرف دیگر بخش‌های دیگر مانند زیرساخت‌های حوزه راه و مخابرات آسیب ببینند.

برخی سایت‌ها به نقل از سازمان مدیریت بحران یک عدد ۱۵ هزار میلیارد تومانی را به عنوان کل خسارت‌های مالی سیل اعلام کرده‌اند. آن هم در سالی که بار‌ها گفته شد که دولت ممکن است با یک کسری بودجه بالا مواجه شود. البته به نظر می‌رسد که این عدد نه یک اعلام رسمی بلکه یک برآورد از طریق میزان اعتبار اختصاص داده شده به بخش‌های مختلف است.

۷ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان خسارت سیل به کشاورزی

بخش کشاورزی که در این میان در سیبل خسارت‌هاست، یک عدد ۷ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومانی را به عنوان خسارت متحمل شده است. وزیر جهاد کشاورزی در این رابطه عنوان کرده که سیل هفت هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان به کشاورزی کشور خسارت وارد کرده است. آنطور که محمود حجتی گفته، بخش عمده‌ای از خسارت‌های کشاورزی در کشور بر اثر سیل، مربوط به استان خوزستان است.

وی عنوان کرده است که برای کاهش مشکلات مردم و کشاورزان، دولت درصدد است هرچه سریع‌تر خسارت‌های ناشی از سیل را از طریق ستاد بحران استان‌ها پرداخت کند. به گفته وی در بخش کشاورزی با توجه به حجم گسترده خسارت‌ها به مصوبه‌های تکمیلی نیاز است.

البته خسارت‌های وارد شده به بخش کشاورزی هر بار با یک عدد اعلام می‌شد، اما حالا که عدد ۷ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومانی به عنوان خسارت‌های این حوزه اعلام شده، باید آن را در صدر حوزه‌هایی دانست که با خسارت سیل روبرو شده‌اند.

۳۰ هزار میلیارد ریال خسارت زیرساخت‌ها

بخش دیگر، حوزه زیرساخت‌ها و راه و ترابری است. وزیر راه و شهرسازی در این رابطه، خسارت سیلاب اخیر به زیر ساخت‌های کشور را حدود ۳۰ هزار میلیارد ریال برآورد کرده است. محمد اسلامی عنوان کرده که این خسارت‌ها مربوط به تخریب کامل جاده‌ها، از بین رفتن پل‌ها، رانش سطح راه‌ها و بخش‌های مختلف زیرساختی است.

وی در این خصوص که تا چه زمان فرآیند تعمیر، بازسازی و بهسازی زیرساخت‌های آسیب دیده از سیلاب ادامه دارد، گفته است: برخی از این آسیب‌ها به فوریت برطرف می‌شود و برخی از طرح‌ها نیز تا یکسال زمان می‌برد. در سیلاب اخیر؛ ۲۴ استان، ۲۳۱ شهرستان، ۲۶۹ شهر و ۵ هزار روستا درگیر حادثه بود و تاکنون کشور با این شدت و گستردگی درگیر حوادث سیلابی نبوده است.

به گفته وی، سیل به بیش از ۱۲ هزار کیلومتر از راه‌های کشور خسارت زده که این میزان راه‌های خسارت دیده حدود ۶ هزار و ۸۰۰ نقطه از کشور به ویژه شهر‌های سیل زده را شامل می‌شود.

شبکه حمل و نقل.

اما به صورت مشخص چقدر خسارت به شبکه حمل و نقل وارد شده است؟ آنطور که سازمان راهداری اعلام کرده، نزدیک به یک هزار و ۶۰۰ تا ۲ هزار میلیارد تومان به این حوزه آسیب وارد شده است.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که در هفته‌های اخیر و به دلیل سیل، ۴۰۰ پل خراب شده‌اند و به پنج هزار پل هم خسارت وارد شده است. همچنین ۱۱ هزار کیلومتر جاده هم خسارت دیده است. هنوز اطلاعات دقیق‌تری از وسعت خسارت‌ها به راه‌ها منتشر نشده است.

گزارشی از خسارت سیل به میادین نفتی نداشتیم.

اما حوزه نفت آنطور که سخنگوی کمیسیون انرژی عنوان کرده، با خسارت مواجه نشده است. اسدالله قره‌خانی در همین رابطه با اشاره به اینکه احتمال آبگرفتگی در تأسیسات نفتی در میادین اکتشاف نفت و تولید آن وجود دارد، گفت: تاکنون گزارشی از خسارت و یا آسیب سیل به میادین نفت نداشتیم و تولید نفت کاهشی نداشته است.

به گفته وی، آنچه که محتمل است سیل می‌تواند به تأسیسات نفتی در میادین اکتشاف نفت و یا تولید نفت آسیب وارد کند، اما تاکنون از پالایشگاه نفت و پتروشیمی گزارشی از آسیب یا خسارت ارسال نشده است.

وی عنوان کرده است: فقط مشکل در خط لوله اتیلن غرب پیش آمده بود که اقدامات لازم انجام و آن نیز مرتفع شد. بنده در خصوص شبکه‌های گازی نیز در روز گذشته از مسئولان مربوطه سوال پرسیدم و در پاسخ گفتند تنها یک مسئله جزئی پیش آمده بود که به دلیل آمادگی از قبل و وجود تیم‌ها در منطقه و مناسب بودن زیرساخت‌ها مشکلی پیش نیامد.

نماینده مردم علی‌آبادکتول در مجلس ادامه داد: تنها در جا‌هایی که تجهیزات سرچاهی وجود دارد و یا در قسمت آزادگان و برخی از نقاط اهواز احتمال آبگرفتگی وجود دارد که تاکنون گزارشی مبنی بر آسیب دیدگی یا کاهش تولید نفت نداشته‌ایم.

سیل اخیر ۲.۵ میلیارد دلار می‌ارزد‌

البته به نظر می‌رسد که برخی همچون رضا اردکانیان معتقدند که سیل برکاتی هم داشته است. وزیر نیرو عنوان کرده است: «اگر می‌خواستیم این حجم از آب را خریداری کنیم هزینه‌ای بالغ بر ۲/۵ میلیارد دلار رقم می‌خورد و حال بدون هیچ هزینه‌ای پنج میلیارد متر مکعب در سد‌های مخزنی اندوخته داریم.»

این صحبت اردکانیان نشان از آن دارد که در کنار اعداد و ارقام خسارت‌ها، برخی برکات نیز متوجه حوزه‌هایی مانند کشاورزی یا آب و برق شده است.

وزیر نیرو در این خصوص عنوان کرده است: در حال حاضر در کشور ۱۷۲ سد مخزنی وجود دارد که به برکت سیلاب‌های اخیر حدود ۵ میلیارد متر مکعب آب شیرین مضاف بر روان آب‌های قبلی در این مخزن جمع شده و بی شک به مصارف مهمی خواهد رسید و از جمله آن‌ها تامین آب شُرب استان‌های کشور است.

بسیاری از تالاب‌های کشور بعد از گذراندن سال‌ها بی آبی، از سیلاب‌های اخیر بهره‌مند شدند. حدود ۴۰ تالاب به برکت سیلاب‌های بزرگی که از ۲۷ اسفند تاکنون رخ داده شرایط پرآبی را تجربه می‌کنند. دریاچه ارومیه هم افزایش ارتفاع قابل ملاحظه‌ای را رقم زده است. اگر می‌خواستیم این حجم از آب را خریداری کنیم هزینه‌ای بالغ بر ۲/۵ میلیارد دلار رقم می‌خورد و حال بدون هیچ هزینه‌ای پنج میلیارد متر مکعب در سد‌های مخزنی اندوخته داریم. البته اگر می‌توانستیم تمهیدات لازم را در قبال این سیلاب‌ها بیاندیشم خسارات وارده به حداقل می‌رسد.

خسارت‌هایی که عنوان نشد

با این حال نگاهی به اعداد و ارقام سیل نشان از یک عدد ۱۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان به عنوان خسارت کل حوزه‌ها دارد. اما نباید فراموش کرد که این ارقام تنها خسارات مادی سیل است. خساراتی که به دلیل تلف شدن جان انسان‌ها در این مدت ایجاد شده چیزی نیست که بتوان آن را در قامت عدد و رقم بیان کرد. آنطور که پزشکی قانونی عنوان کرده، بیش از ۷۰ نفر در سیل اخیر جان خود را از دست داده‌اند؛ چیزی که شاید مانند عدد‌های خسارت، قابل جبران و یا پرداخت توسط دولت نباشد.